Nghiên cứu việc thu thuế đất nông nghiệp để hoang hóa

Miễn giảm hàng nghìn tỉ đồng tiền thuế SDĐNN mỗi năm

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày trước Quốc hội Tờ trình về dự thảo Nghị quyết về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết: Theo quy định của Luật đất đai năm 2013 và quy định của pháp luật thuế SDĐNN thì chỉ có các trường hợp được nhà nước giao đất nông nghiệp không thu tiền sử dụng đất, chủ yếu là hộ nông dân (bao gồm cả trường hợp thuộc đối tượng thuê đất theo quy định của Luật đất đai năm 2013 nhưng chưa chuyển sang thuê đất), và trường hợp đang sử dụng đất nông nghiệp được giao trong thời hạn đã nộp tiền sử dụng đất là phải nộp thuế SDĐNN và được miễn thuế đến hết 2020 (trừ diện tích đất nông nghiệp được Nhà nước giao cho tổ chức nhưng không trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp mà giao cho tổ chức, cá nhân khác nhận thầu theo hợp đồng để sản xuất nông nghiệp thì phải nộp 100% thuế SDĐNN).

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày Tờ trình trước Quốc hội.

Tổng kết, đánh giá 20 năm thực hiện chính sách miễn, giảm thuế SDĐNN cho thấy, tổng số thuế SDĐNN miễn, giảm giai đoạn 2003-2010 trung bình khoảng 3.268,5 tỷ đồng/năm; giai đoạn từ 2011-2016 trung bình khoảng 6.308,3 tỷ đồng/năm; giai đoạn 2017-2018 và dự kiến đến hết năm 2020 khoảng 7.438,5 tỷ đồng/năm.

Theo Chính phủ, chính sách miễn, giảm thuế SDĐNN là giải pháp có tác động lớn, quan trọng góp phần thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong từng thời kỳ; Hỗ trợ trực tiếp người nông dân, khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, nông dân, nông thôn; Khuyến khích tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại hóa; Góp phần nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp trên thị trường trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế…

Nghiên cứu việc thu thuế đất nông nghiệp để hoang hóa

Tờ trình của Chính phủ về dự thảo Nghị quyết về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp do Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định, thực tế quá trình SDĐNN cho thấy có tình trạng đất nông nghiệp được giao cho hộ nông dân nhưng không được canh tác hoặc canh tác không hiệu quả, gây nên tình trạng hoang hóa, lãng phí đất.

Tuy nhiên pháp luật về đất đai cũng chưa có khung pháp lý quy định thế nào là đất hoang hóa (ví dụ đất không sử dụng 1 vụ, 2 vụ, 3 vụ hay thời gian bao lâu được gọi là đất hoang hóa; trường hợp ngừng 1 vụ để cải tạo đất thì có được coi là đất hoang hóa không,…).

Toàn cảnh phiên làm việc của Quốc hội ngày 25/5.

Hơn nữa tại Luật đất đai 2013 (điểm h, i khoản 1 Điều 64) đã quy định việc xác định một số loại đất nông nghiệp không được sử dụng trong khoảng thời gian nhất định là những hành vi vi phạm pháp luật và phải thực hiện thu hồi đất như sau: (i) Đất trồng cây hàng năm không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn 18 tháng liên tục; Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng…

Từ những phân tích trên, Chính phủ cho rằng các đối tượng được miễn thuế SDĐNN như hiện hành là phù hợp. Chính phủ sẽ nghiên cứu, đánh giá kỹ việc thu thuế đối với đất để hoang hóa khi nghiên cứu đề xuất, hoàn thiện chính sách pháp luật về đất đai nói chung và khi nghiên cứu đề xuất, hoàn thiện chính sách thuế liên quan đến đất đai nói riêng.

Tổng kết lại, Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế SDĐNN: Kéo dài thời gian thực hiện miễn thuế SDĐNN theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12 và Nghị quyết số 28/2016/QH14 đến hết ngày 31/12/2025.

Đối với giai đoạn từ 2026 trở về sau, Chính phủ cho biết, cần thiết phải có đánh giá tác động trong tổng thể các chính sách thuế liên quan đến bất động sản để đề xuất chính sách thuế chung đối với bất động sản đảm bảo phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội và đảm bảo tính khả thi.