Ngày 13/1, sau thời gian xét xử và nghị án, HĐXX TAND tỉnh Thái Bình đã tuyên án đối với bị cáo Lưu Bình Nhưỡng (SN 1963, trú phường Xuân La, quận Tây Hồ, Hà Nội, cựu Đại biểu Quốc hội, cựu Phó Trưởng Ban Dân nguyện thuộc Ủy Ban Thường vụ Quốc hội), Lê Thanh Vân (SN 1964, trú xã Xuân Quan, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên, cựu Đại biểu Quốc hội, cựu Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội) và 3 bị cáo khác trong vụ án Cưỡng đoạt tài sản và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi, xảy ra tại các tỉnh, thành phố: Thái Bình, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội.
    |
 |
| Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa tuyên án. Ảnh: Hồng Nguyên. |
Theo đó, HĐXX đã quyết định tuyên phạt bị cáo Lưu Bình Nhưỡng 3 năm tù về tội “Cưỡng đoạt tài sản”, 10 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”; tổng hợp hình phạt chung cho 2 tội, bị cáo này phải chấp hành là 13 năm tù.
Cùng phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”, bị cáo Lê Thanh Vân bị tuyên phạt 7 năm tù và bị cáo Nguyễn Văn Vương (SN 1976, trú xã Lệ Chi, huyện Gia Lâm, Hà Nội, cựu chuyên viên Vụ Pháp luật - Văn phòng Chủ tịch nước, đã bị buộc thôi việc từ ngày 19/9/2024) bị tuyên phạt 14 năm tù.
Cùng phạm tội “Cưỡng đoạt tài sản”, bị cáo Phạm Minh Cường (tức Cường “quắt”, SN 1986, trú tại xã Thuỵ Xuân, huyện Thái Thuỵ, tỉnh Thái Bình) bị tuyên phạt 7 năm tù, tổng hợp với bản án 4 năm 3 tháng tù, ngày 25/1/2024 của TAND tỉnh Thái Bình, buộc bị cáo Cường phải chấp hành hình phạt chung là 11 năm 3 tháng tù; bị cáo Vũ Đăng Phương (SN 1982, trú tại xã Thuỵ Trường, huyện Thái Thuỵ, tỉnh Thái Bình) bị tuyên phạt 6 năm tù, tổng hợp với bản án 2 năm 9 tháng tù, ngày 31/5/2023 của TAND tỉnh Thái Bình, buộc bị cáo Phương phải chấp hành hình phạt chung là 8 năm 9 tháng tù.
Theo nhận định của HĐXX, hành vi của các bị cáo gây nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của người khác đã được pháp luật bảo vệ, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự cũng như môi trường đầu tư tại địa phương.
Đối với hành vi “Cưỡng đoạt tài sản”, HĐXX xét thấy, bị cáo Cường giữ vai trò chính và là người khởi xướng, trực tiếp thực hiện hành vi ép buộc Công ty Sao Đỏ phải nộp tiền theo số lượng cát khai thác được, phân công việc cho bị cáo Phương. Do đó, bị cáo Cường phải chịu trách nhiệm chính và phải chịu mức hình phạt cao nhất.
Đối với hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng với người khác để trục lợi” của bị cáo Lưu Bình Nhưỡng, Lê Thanh Vân, Nguyễn Văn Vương, HĐXX nhận thấy, Cáo trạng của VKSND tỉnh Thái Bình truy tố các bị cáo về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi” là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không oan sai.
Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, theo HĐXX, bị cáo Phạm Minh Cường phạm tội trong thời gian thử thách của bản án trước nên phải chịu tình tiết tăng nặng “Tái phạm”. Bị cáo Cường nhiều lần buộc Công ty Sao Đỏ phải nộp tiền cho mình nên bị cáo Cường phải chịu tình tiết tăng nặng “Phạm tội 2 lần trở lên”.
HĐXX đánh giá, các bị cáo Lưu Bình Nhưỡng và Lê Thanh Vân đã nhiều lần gọi điện cho lãnh đạo các tỉnh, các cơ quan, lấy tư cách là đại biểu Quốc hội ký phiếu chuyển đơn… phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi” nên phải chịu tình tiết tăng nặng “Phạm tội 2 lần trở lên”.
Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, HĐXX xét thấy, các bị cáo Phạm Minh Cường, Vũ Đăng Phương và Nguyễn Văn Vương thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với Cơ quan điều tra giải quyết vụ án.
Bị cáo Lưu Bình Nhưỡng khai nhận hành vi phạm tội, quá trình công tác được tặng nhiều bằng khen, giấy khen, huy chương, kỷ niệm chương, huy hiệu, danh hiệu… Quá trình giải quyết vụ án, bị cáo đã tác động gia đình nộp lại số tiền hơn 7,1 tỉ đồng.
|
 |
| Đại diện VKSND tỉnh Thái Bình thực hành quyền cồng tố, kiểm sát xét xử tại phiên tòa. Ảnh: Hồng Nguyên. |
HĐXX đánh giá, đối với bị cáo Lê Thanh Vân, tuy bị cáo không nhận tội trong quá điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Vân khai nhận hành vi của mình đã thực hiện, hợp tác với các cơ quan tiến hành tố tụng và đã có ý thức muốn nộp lại số tiền 10 triệu đồng đã nhận của Công ty CP Trường Sinh nên cần xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ.
Theo Cáo trạng của VKSND tỉnh Thái Bình, Công ty TNHH MTV Kinh doanh khai thác vật liệu xây dựng Sao Đỏ (Công ty Sao Đỏ) được UBND tỉnh Thái Bình cấp phép khai thác mỏ cát tại vùng biển xã Thụy Trường, huyện Thái Thụy.
Quá trình Công ty Sao Đỏ khai thác cát, Cường đã gây chuyện, chặn lối ra vào bãi cát nhằm ép các doanh nghiệp phải trả tiền theo khối lượng cát khi Công ty Sao Đỏ khai thác. Nếu Công ty Sao Đỏ không đồng ý trả tiền thì Cường sẽ cản trở, không cho các tàu vào khai thác.
Theo yêu cầu của Cường, Công ty Sao Đỏ phải trả 1.500 đồng một mét khối cát mà công ty này khai thác được (khoảng hơn 1 triệu đồng một tàu khai thác cát). Công ty Sao Đỏ buộc phải chấp nhận thực hiện theo yêu cầu của Cường. Để hợp thức việc cưỡng đoạt tiền của Công ty Sao Đỏ, Cường đã ký hợp đồng làm bảo vệ cho Công ty này.
Cáo trạng xác định, từ tháng 9/2020 đến 12/2020, Công ty Sao Đỏ đã phải trả cho Cường 3,3 tỉ đồng. Từ tháng 1/2021, Công ty Sao Đỏ bị một nhóm xã hội đen khác gây khó khăn nên dừng việc khai thác cát và không tiếp tục trả tiền cho Cường.
Tháng 5 và tháng 6/2021, Cường và Phương nhiều lần đến nhà riêng của bị cáo Nhưỡng ở quận Tây Hồ (Hà Nội) và nhà thờ của bị cáo Nhưỡng tại huyện Hưng Hà (Thái Bình) nhờ giúp đỡ. Thời điểm này, bị cáo Nhưỡng là đại biểu Quốc hội khóa 14, Phó Trưởng Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Khi gặp bị cáo Nhưỡng, Cường nhờ can thiệp với lãnh đạo Công an tỉnh Thái Bình tạo điều kiện giúp đỡ. Cường cũng nói với bị cáo Nhưỡng về việc, dùng bãi triều để thu tiền của Công ty Sao Đỏ, mỗi tháng thu được từ 400 đến 500 triệu đồng. Bị cáo Nhưỡng đồng ý giúp nhưng không gọi điện can thiệp ngay.
Sau đó, Cường rủ vợ chồng bị cáo Nhưỡng đầu tư mua bãi triều được lập trái phép. Cuối tháng 7/2021, vợ chồng bị cáo Nhưỡng đồng ý mua 30 héc-ta bãi triều mà Cường tự cắm trái phép và lấn chiếm từ trước.
Cường thông tin, giá thị trường là 1,2 tỉ đồng nhưng chỉ lấy của vợ chồng bị cáo Nhưỡng 900 triệu đồng. Mua bãi triều xong, vợ chồng bị cáo Nhưỡng giao lại cho Cường quản lý, thu tiền theo tháng từ 60 đến 80 triệu đồng.
Viện kiểm sát xác định, thực tế không có công ty nào khai thác nhưng để tiếp cận với bị cáo Nhưỡng nên Cường đã trích từ tiền cưỡng đoạt được để chi trả.
Ngày 4/9/2021, Cường tiếp tục gọi điện, nhắn tin nhờ bị cáo Nhưỡng can thiệp thêm vì liên tục bị nhóm xã hội đen cản trở việc bảo kê. Để thuận lợi cho công việc làm ăn chung với Cường và giúp đỡ Cường không bị quấy rối khi đi bảo kê, bị cáo Nhưỡng đã gọi điện cho lãnh đạo Công an tỉnh Thái Bình. Trong cuộc nói chuyện, bị cáo Nhưỡng nhận Cường là cháu. Cuộc gọi này được bị cáo Nhưỡng ghi âm và gửi cho Cường.
|
 |
| Các bị cáo đứng nghe HĐXX tuyên án. |
Ngoài ra, bị cáo Nhưỡng còn dẫn Cường cùng đi gặp chính quyền xã Thụy Xuân, huyện Thái Thụy và Đồn Biên phòng đóng tại địa phương này. Nhóm xã hội đen là đối thủ của Cường “quắt” khi biết bị cáo Nhưỡng đứng sau Cường thì đã bỏ đi nơi khác. Sau đó, Cường thông báo cho Công ty Sao Đỏ đã dẹp yên chuyện bị quấy phá và Công ty này quay lại tiếp tục khai thác cát.
Từ tháng 10/2021 đến 4/2022, Cường và đồng phạm đã cưỡng đoạt của Công ty Sao Đỏ hơn 1,3 tỉ đồng. Tháng 4/2022, Cường bị bắt về tội “Gây rối trật tự công cộng” nên các công việc đếm tàu, thu tiền của Công ty Sao Đỏ do Phương đảm nhận và Phương thu thêm được 230 triệu đồng. Viện kiểm sát xác định, tổng số tiền Cường và đồng phạm đã cưỡng đoạt của Công ty Sao Đỏ là 4,9 tỉ đồng.
Đối với bị cáo Lê Thanh Vân, Viện kiểm sát xác định, từ tháng 8/2020 đến tháng 11/2023, bị cáo Vân là đại biểu Quốc hội khóa XIV, Khoá XV, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội. Mặc dù không thuộc đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh và không thuộc lĩnh vực phụ trách của Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội, nhưng bị cáo Vân đã thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Theo đó, trong các tháng 6, 7, 8 và 12/2020, bị cáo Vân đã ký 4 văn bản can thiệp đến lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đồng ý cho Công ty Hạ Long được tiếp tục thực hiện dự án 36 ha, hưởng lợi 1 lô đất trị giá hơn 1,8 tỉ đồng ở xã Vân Nội (huyện Đông Anh, Hà Nội) và hưởng lợi 1 nghìn m2 đất trị giá hơn 1,9 tỉ đồng ở dự án này.
Tháng 7/2023, bị cáo Vân đã gọi điện cho lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh can thiệp để Công ty cổ phần Trường Sinh sớm được cấp phép khai thác Dự án đồi Bắc Sơn và đã hưởng lợi 60 triệu đồng.
Đối với bị cáo Nguyễn Văn Vương, Viện kiểm sát xác định, Vương có hành vi trực tiếp gặp hai bị cáo Nhưỡng và Vân nhờ can thiệp đến lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh, Phó Thủ tướng Trường trực Chính phủ để Công ty Hạ Long được tiếp tục triển khai dự án 36 héc-ta.
Sau khi nhận 3,3 tỉ đồng của Công ty Hạ Long, bị cáo Vương được hứa sẽ nhận 10% số đất của dự án 36ha (ương đương 15 nghìn m2) cho bị cáo Nhưỡng và bị cáo Vân mỗi người 1 lô đất ở xã Vân Nội, đồng thời, hứa cho mỗi bị cáo 1 nghìn m2 đất tại dự án 36ha. Hành vi của bị cáo Vương khi tác động tới bị cáo Nhưỡng và bị cáo Vân nhằm mục đích hưởng lợi hơn 13 nghìn m2 đất.
Quá trình khám xét nơi ở, nơi làm việc của bị cáo Nhưỡng, Cơ quan điều tra đã thu giữ một số tài liệu chứa nội dung bí mật Nhà nước. Cơ quan điều tra tiếp tục xác minh nội dung nên không đề cập xử lý trong vụ án này.