Tôi là người phụ nữ cứng rắn,...

Trẻ hơn so với cái tuổi ngoài 40, mạnh mẽ, quyết đoán hơn so với vẻ ngoài đầy nữ tính. Nhìn chị và nói chuyện với chị, người đối diện có thể cảm nhận được sự viên mãn toát ra từ trong giọng nói, nét mặt. Đồng nghiệp yêu quý, phong cho chị danh hiệu Hoa khôi ngành Kiểm sát tỉnh; Lãnh đạo VKSND tỉnh, lãnh đạo phòng ưu ái giới thiệu chị trong chương trình vinh danh KSV giỏi. Cá nhân chị chỉ khiêm tốn nói rằng, mình là người phụ nữ may mắn cả trong công việc lẫn gia đình...

PV: Gương mặt xinh đẹp, dịu dàng đầy nữ tính. Trông chị có vẻ hợp với công việc nhẹ nhàng như là một cô giáo hơn là một Kiểm sát viên “đanh thép”. Tại sao chị lại chọn ngành Kiểm sát, mà lại phụ trách án ma túy chứ không phải loại án nào khác?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Tôi đã chọn ngành Kiểm sát ngay từ những ngày đầu sau khi rời ghế nhà trường, khi tôi quyết định từ bỏ trường Đại học Sư phạm II để vào học trong trường Kiểm sát. Tốt nghiệp khóa 10 trường Cao đẳng Kiểm sát năm 1994, tôi về công tác tại VKSND tỉnh Lào Cai và cũng bắt đầu gắn bó với án ma túy từ đó. Đã gần 20 năm trong nghề và cũng hơn 10 năm làm án ma túy. Không biết nói thế nào, nhưng có lẽ đó là thói quen, là “bệnh nghề nghiệp”, là đam mê. Dù phức tạp, thậm chí là nguy hiểm, tôi vẫn yêu thích công việc đó của mình.

PV: Chị vừa nói làm án ma túy nguy hiểm. Vậy có khi nào công việc làm ảnh hưởng đến sự bình yên trong gia đình chị?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Công việc liên quan đến đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy thực sự hết sức cam go, phức tạp và nguy hiểm. Nhất là khi mình là người địa phương, làm án ở địa phương. Đã có lúc kẻ phạm tội uy hiếp cả sự an toàn của gia đình và người thân của mình. Vì lo cho tôi, bố mẹ chồng tôi còn khuyên tôi nên xin sang phòng khác. Nhưng rồi khó khăn cũng qua đi… Tôi may mắn vì có một gia đình yên ấm, hạnh phúc. Một người chồng luôn sẻ chia và thông cảm với công việc của vợ và hai cậu con trai ngoan ngoãn, học giỏi. Có lẽ do công việc Kiểm tra và Kiểm sát của hai vợ chồng có nhiều nét tương đồng chăng? (chồng chị Liên công tác tại Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy- PV). Bởi vậy cho đến nay có thể nói, công việc không hề ảnh hưởng gì đến cuộc sống gia đình mình.

PV: Liệu có nét tương đồng nào giữa một Kiểm sát viên… suốt ngày “buộc tội” với một người vợ, một người mẹ của gia đình?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Cũng có nhiều điểm giống. Tôi rất nghiêm khắc trong cách dạy dỗ con cái. Sự “đanh thép” đôi khi thể hiện ở ngay trong giọng nói, khi gọi con xuống ăn cơm, đi học. Và điều này nhiều khi làm “các bạn” ấy phải “kiến nghị”, “kháng cáo”! (cười!).

Với gia đình hay với công việc tôi đều phải nghiêm túc, tận tâm, tận lực. Công việc của chồng tôi đòi hỏi phải thường xuyên đi công tác, có khi là đi học xa nhà. Công việc của tôi cũng có khi phải đi làm khuya muộn mới về. Tất nhiên là những ngày đi sớm về khuya không nhiều, nhưng thiên chức làm vợ làm mẹ mình vẫn phải hoàn thành tốt. Mình phải quán xuyến công việc gia đình, để mọi hoạt động trong gia đình không bị xáo trộn.

Đối với tôi, gia đình là tổ ấm, là điểm tựa và công việc là một phần của cuộc sống. Không thể thiếu bất cứ điều gì. Vợ chồng tôi vẫn thường xuyên tâm sự với nhau, để kịp thời hỗ trợ nhau về mặt tinh thần. Trong công việc, tôi chưa bao giờ từ chối bất cứ việc gì, ngay cả khi đó không phải là việc của mình, chỉ là do đồng nghiệp nhờ. Và đã nhận lời là phải làm hết mình. Bằng trách nhiệm của mình với công việc, dám nói, dám làm, tôi tạo được sự tin tưởng của đồng nghiệp và lãnh đạo cơ quan. Tôi thấy mình thực sự là một người phụ nữ may mắn, cả trong công việc lẫn trong gia đình.

PV: Trở lại với công việc chị đang làm, trong suốt hơn 10 năm làm án ma túy, có kỷ niệm nào khiến chị nhớ mãi?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Một kỷ niệm làm nghề mà đến nay tôi vẫn không sao quên được. Đó là kỷ niệm ngày mới được bổ nhiệm Kiểm sát viên trung cấp được phân công kiểm sát điều tra một vụ án Vận chuyển trái phép chất ma túy. Khi làm công tác kiểm tra kiểm soát, Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã khám xét và bắt giữ một phụ nữ người dân tộc tuổi đã ngoài 60 vận chuyển thuốc Diazepam (chất ma túy) qua biên giới. Quá trình điều tra, người phụ nữ này khai được một người không quen biết thuê mang túi hàng sang bên kia cầu với tiền công 20.000 đồng...

Bản thân tôi khi kiểm sát điều tra vụ án cũng thấy thật sự băn khoăn và đã đặt câu hỏi, phải chăng người phụ nữ dân tộc nói thật, và ai đã là người đã thuê người phụ nữ đó vận chuyển ma tuý? Nhưng với các chứng cứ buộc tội đã rõ, lượng ma túy mà bà ta vận chuyển đã đủ khép vào khung hình phạt 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Cuối cùng, Tòa án đã tuyên mức án chung thân, bị cáo có đơn kháng cáo xin giảm án nhưng không được chấp nhận…

Bài học đầu tiên tôi nhận thấy trong những ngày đầu mới vào nghề, đó là trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, công tác tuyên truyền pháp luật đối với người dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa thực sự vô cùng cần thiết… Phải tích cực tuyên truyền, để họ có kiến thức mà không mắc phải những sai lầm chết người như vậy.

PV: Một câu hỏi hơi riêng tư một chút, có khi nào bị can, bị cáo hay gia đình họ đến nhờ chị giúp đỡ để giảm nhẹ hình phạt?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Tôi không biết vì sao nhưng chưa có ai đến nhờ tôi giúp để giảm án. Có lẽ do đặc trưng của án ma túy có khung hình phạt hết sức nghiêm khắc. Khoảng cách giữa có tội và không có tội rất rõ ràng. Đã khởi tố, tạm giam là hầu hết không có trường hợp trả tự do. Bản thân tôi lại là người rất thẳng thắn, cương trực. Tôi luôn có tâm lý đấu tranh chống tội phạm với thái độ hết sức nghiêm túc và có lúc là gay gắt. Bởi vậy, bất cứ đồng chí, đồng nghiệp nào làm cùng tôi cũng tận tâm, tận lực. Vì công tác kiểm sát án ma tuý đòi hỏi tính quyết liệt nhưng cần phải thận trọng.

Bạn nhắc làm tôi nhớ đến một kỷ niệm không thể nào quên. Quá trình giải quyết một vụ án liên quan đến hai người vợ của hai đồng chí công an trong tỉnh. Khi tôi có ý kiến về việc chứng cứ chưa đầy đủ, phải điều tra thêm mới khởi tố được, trong đơn vị đã có ý kiến này, khác về việc đó. Tôi biết nhưng vẫn bảo vệ quan điểm của mình, khi tiếp nhận một vụ án, việc đầu tiên là phải nghiên cứu kỹ các tài liệu, chứng cứ trên cơ sở các quy định của pháp luật, phân tích đánh giá chứng cứ, vật chứng một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, thì việc giải quyết vụ án mới được chính xác. Cuối cùng, khi vụ án kết thúc, người đồng nghiệp nghi ngờ tôi, đã đến bắt tay tôi chúc mừng và nói lời xin lỗi vì đã có lúc không hiểu đúng về tôi. Đồng chí, đồng nghiệp làm cùng nhau mười mấy, hai mươi năm, chúng tôi cũng như một gia đình lớn vậy.

PV: Xinh đẹp, hạnh phúc, được làm công việc mình yêu thích với lòng đam mê và sự công tâm. Phải chăng, đó là do chị không bị áp lực về kinh tế?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Tôi có thể nói rất thẳng thắn với bạn, lương của vợ chồng tôi hiện tại cũng suýt soát gần 20 triệu đồng. Số tiền đó, đủ để chúng tôi trang trải cuộc sống. Bản thân tôi cũng không có mưu cầu gì nhiều. Thuở hàn vi, vợ chồng tôi cũng làm thêm nhiều việc như nhận may rèm cửa; làm khăn ăn để giao cho các nhà hàng; làm thêm sổ sách; giữ quỹ cho công ty của ông nội. Chúng tôi cũng may mắn vì gia đình hai bên đều cơ bản, là chỗ dựa để chúng tôi yên tâm phấn đấu trong sự nghiệp.

PV: Trong quá trình giải quyết án, chị thường bảo vệ quan điểm của mình như thế nào?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Như đã nói với bạn, tính tôi rất cương trực, thẳng thắn. Đã làm là làm đến cùng. Có vụ án được phân công, phải thỉnh thị đến 4 lần nhưng tôi vẫn cương quyết bảo vệ quan điểm của mình. Đến mức sếp phải nói với mình rằng: thế này đã được chưa (cười!)?

Có một vụ án tôi tham gia, tòa cấp sơ thẩm tuyên có tội, phù hợp với quan điểm đề xuất của tôi. Nhưng lên đến phúc thẩm, vụ án phải tạm hoãn và dư luận nói rằng nhiều khả năng phải hủy án tuyên không phạm tội. Tôi không biết có lý do tế nhị nào đằng sau đó. Nhưng tôi vẫn quyết định gọi điện thoại cho vị thẩm phán Tòa phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội, là chủ tọa phiên tòa đó. Tôi cầm hồ sơ trên tay và trao đổi nghiệp vụ qua điện thoại, sau đó gửi báo cáo chuyên án của Bộ đội Biên phòng lên Tòa phúc thẩm… Đó là một vụ án mà tôi rất dày công, đến mức tài liệu trong giai đoạn truy tố dầy gần bằng hồ sơ kiểm sát điều tra bên Công an… Vụ án sau đó cấp phúc thẩm TANDTC đã xét xử tuyên y án sơ thẩm. Đã nhận giải quyết một vụ án là phải theo đến cùng, trên cơ sở quy định của pháp luật để bảo vệ quan điểm của Ngành cũng là quan điểm của chính mình…

PV: Phải chăng đó là lúc chị cảm thấy hạnh phúc với công việc mình làm. Có lúc nào công việc cho chị cảm xúc thăng hoa trong cuộc sống?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Mỗi lần giải quyết xong một vụ án, dù án bé hay án lớn, đơn giản hay phức tạp, số lượng ma tuý ít hay nhiều, sau khi xét xử, kết quả giống như đề xuất của mình, tôi thấy lòng toại nguyện, thanh thản vì bản thân đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

PV: Gần 20 năm làm nghề Kiểm sát, danh hiệu thi đua có nhiều và đánh giá của đồng nghiệp cũng rất cao. Vì sao chị vẫn quyết định đăng ký thi KSV giỏi mà không… “nhường” cho người khác? Liệu mình có tham lam quá chăng?

KSV Phạm Thị Thuý Liên: Từ năm 2009 tôi đã được Viện trưởng VKSND tỉnh Lào Cai xét công nhận là KSV giỏi. Đến nay, đã có quy chế chính thức về thi tuyển chọn KSV giỏi. Tôi là người không tham danh vọng, địa vị, nhưng bản thân tôi cũng muốn thử sức mình và quan trọng hơn nữa, tôi không muốn phụ lòng anh em trong phòng, những người đã tin tưởng giới thiệu tôi.

PV: Xin cảm ơn chị. Chúc chị luôn thành công trong công việc và hạnh phúc trong gia đình!

Hải Anh (Thực hiện)