Hôm 1/10, Mỹ cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ về những “rủi ro” mới đối với quan hệ song phương nếu nước này mua thêm vũ khí từ Nga, sau các biện pháp đáp trả của Mỹ đối với việc mua hệ thống phòng không S-400.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin vào ngày 29/9 và thảo luận về những hợp tác quân sự lớn, bao gồm cả về máy bay chiến đấu và tàu ngầm.
“Chúng tôi đã hối thúc Thổ Nhĩ Kỳ ở mọi cấp độ và cơ hội không giữ lại hệ thống S-400 và không mua thêm bất kỳ thiết bị quân sự nào của Nga. Chúng tôi một lần nữa nhắc lại điều đó với Thổ Nhĩ Kỳ và cảnh báo hậu quả nếu họ đi theo hướng đó.”, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman nói với báo chí về chuyến thắm Nga của ông Erdogan.
    |
 |
| Nga giao lô hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 đầu tiên cho Thổ Nhĩ Kỳ ngày 12/7/2019 tại sân bay quốc tế Murted ở Ankara. Ảnh: BQP Thổ Nhĩ Kỳ. |
Ông Sherman lưu ý, S-400 "không tương thích hoặc không thể vận hành với các hệ thống của NATO".
Năm 2017, Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO, đã bất chấp cảnh báo của Mỹ để mua hệ thống phòng không S-400, điều khiến khối này lo ngại sẽ giúp Nga tiếp cận những bí mật của máy bay NATO.
Đáp lại, Mỹ loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình máy bay phản lực F-35 hiện đại mà nhiều công ty Thổ Nhĩ Kỳ tham gia; đồng thời đình chỉ hợp đồng cung cấp 100 máy bay này cho Ankara.
|
 |
| Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan dự lễ (trực tuyến) khởi công lò phản ứng thứ ba của nhà máy hạt nhân Akkuyu ở Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 10/3 với sự tham gia của Rosatom, Nga. Ảnh: Reuters. |
Dù bất đồng với Thổ Nhĩ Kỳ, tuy nhiên, ông Sherman nhấn mạnh, Mỹ coi trọng mối quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ, đánh giá cao việc Ankara đã tiếp nhận hàng triệu người tị nạn Syria và đề nghị giúp khôi phục sân bay Kabul, Afghanistan, sau khi NATO rút quân khỏi nước này.
“Thổ Nhĩ Kỳ đôi khi là một thách thức. Tôi chắc rằng đôi khi họ cũng thấy Mỹ là một thách thức. Nhưng họ là một đồng minh nặng ký của NATO.”, ông Sherman nói.
Hôm 30/9, tiết lộ với báo giới sau chuyến thăm Nga và có cuộc hội đàm với Tổng thống Putin, ông Erdogan cho biết, hai bên đã thảo luận các hợp tác về chế tạo động cơ phản lực, tàu chiến, tàu ngầm và cả lĩnh vực không gian,.. tiếp theo những hợp tác về điện hạt nhân.
Ông Erdogan cũng bày tỏ, mối quan hệ của ông “không có khởi đầu tốt đẹp” với Tổng thống Mỹ Joe Biden, người đã mô tả nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ là một kẻ chuyên quyền và lên tiếng ủng hộ phe đối lập.