Ủy ban Giải trừ quân bị và An ninh quốc tế (Ủy ban Thứ nhất) của Đại hội đồng Liên Hợp quốc (LHQ), hôm 31/10, đã thông qua dự thảo nghị quyết do Nhật Bản đề xuất, kêu gọi các bước tiến tới một thế giới không vũ khí hạt nhân.
Đây là năm thứ 32 liên tiếp nghị quyết có cùng chủ đề được LHQ thông qua.
Nghị quyết năm nay kêu gọi Mỹ, Nga và Trung Quốc tiến hành đàm phán ba bên nhằm xây dựng khuôn khổ ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân.
Hằng năm, Nhật Bản, quốc gia duy nhất từng hứng chịu bom nguyên tử, đều đệ trình dự thảo nghị quyết có cùng chủ đề nhằm loại bỏ vũ khí hạt nhân. Dự thảo đã được thông qua kể từ năm 1994.
Nghị quyết năm nay đưa ra một đề xuất mới, trong đó lưu ý hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân New START giữa Mỹ và Nga sẽ hết hạn vào tháng 2 năm tới.
    |
 |
| Trong cuộc bỏ phiếu ngày 31/10, Nghị quyết nhận được sự ủng hộ của 145 quốc gia thành viên LHQ. Nguồn: NHK. |
Đề xuất kêu gọi đàm phán về khuôn khổ kiểm soát vũ khí hạt nhân trong tương lai giữa “3 quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất nhằm kiềm chế quy mô kho vũ khí của 3 nước”.
Ba cường quốc hạt nhân được đề cập là Mỹ, Nga và Trung Quốc, nước được cho là đã gia tăng nhanh chóng năng lực hạt nhân trong những năm gần đây.
Trong cuộc bỏ phiếu, 145 quốc gia đã bỏ phiếu ủng hộ. Trong khi đó, 5 nước, bao gồm Trung Quốc, Nga và Triều Tiên, bỏ phiếu phản đối.
Mỹ từng ủng hộ nghị quyết vào năm ngoái nhưng năm nay đã bỏ phiếu trắng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump từng bày tỏ mong muốn bắt đầu đàm phán giải trừ hạt nhân với Bắc Kinh và Moscow.
Tuy nhiên, Trung Quốc, quốc gia được cho là có lập trường thận trọng với việc tham gia đàm phán ba bên, nhiều lần nói rằng Mỹ và Nga, những nước mà Trung Quốc cho là có kho vũ khí hạt nhân lớn hơn, nên giải trừ trước.
|
 |
| Nga thực hiện vụ thử tên lửa Burevestnik ngày 21/10. Nguồn: Alexey Berezutski. |
Ngày 29/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố, ông đã chỉ thị cho Bộ Chiến tranh ngay lập tức nối lại hoạt động thử nghiệm vũ khí hạt nhân, nhằm “đưa Mỹ trở lại vị thế ngang hàng với các quốc gia khác” mà theo ông, “đang sở hữu những chương trình tương tự”.
Tổng thống Mỹ giải thích, quyết định này được đưa ra do một số quốc gia khác cũng đang tiến hành các chương trình thử nghiệm hạt nhân. Tuyên bố của ông Trump khiến cộng đồng quốc tế lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang mới.
Phát biểu của ông Trump được đưa ra sau khi Nga tuyên bố tiến hành các thử nghiệm tiếp theo đối với hai loại vũ khí chiến lược “không đối thủ” của nước này, là tên lửa Burevestnik và ngư lôi Poseidon, cả hai đều chạy bằng năng lượng hạt nhân, có tầm hoạt động không giới hạn và sức công phá hủy diệt.
Bình luận về vụ thử tên lửa Burevestnik, ông Trump nói rằng, vụ thử của Nga là “không phù hợp”; cho rằng, thay vì thử tên lửa, Moscow nên tập trung vào việc chấm dứt chiến tranh với Ukraine, mà theo ông, “cuộc chiến lẽ ra chỉ kéo dài một tuần nhưng đã bước sang năm thứ tư”.