Theo Hội đồng xét xử (HĐXX), trong vụ án này, các bị cáo là cán bộ SCB và nhân viên Vạn Thịnh Phát đều thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội như cáo buộc. Lời khai của các bị cáo phù hợp với các tài liệu chứng cứ khác trong hồ sơ vụ án. HĐXX cho rằng hành vi phạm tội của các bị cáo là rất nghiêm trọng, gây bức xúc dư luận, làm xói mòn lòng tin của người dân. Đây là vụ án có tổ chức, hoạt động tinh vi do bị cáo Trương Mỹ Lan cầm đầu.
HĐXX xác định bị cáo Trương Mỹ Lan phạm 3 tội như cáo trạng truy tố (Tham ô tài sản; Đưa hối lộ; Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng), gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng... cần xử lý khung hình phạt nghiêm khắc nhất.
Theo HĐXX, bị cáo Trương Mỹ Lan là Chủ tịch tập đoàn Vạn Thịnh Phát trước khi hợp nhất đã tiến hành mua gom cổ phần của ba ngân hàng: Ngân hàng SCB, Ngân hàng Việt Nam Tín Nghĩa và Ngân hàng Đệ Nhất, từ đó sử dụng Ngân hàng SCB như một công cụ tài chính để huy động vốn phục vụ kinh doanh cá nhân và hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát.
    |
 |
| Bị cáo Trương Mỹ Lan tại phiên tòa. |
Căn cứ tài liệu và lời khai của các bị cáo khác tại phiên tòa, thể hiện bị cáo Lan là người sở hữu thực sự và chi phối hơn 91,5% cổ phần SCB, là người thực tế có quyền lực chỉ đạo, điều hành cũng như quyết định mọi hoạt động của Ngân hàng SCB, trong đó có việc tuyển chọn, bố trí nhân sự chủ chốt tại ngân hàng.
Cơ quan điều tra cũng thu giữ được sổ gốc sở hữu cổ phần do bị cáo Trương Mỹ Lan đứng tên. Do đó đủ căn cứ xác định bị cáo là chủ sở hữu 91,5% cổ phần của SCB, nắm giữ gần như tuyệt đối ngân hàng này.
Từ đó, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo các bị cáo: Bùi Anh Dũng, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung, Võ Tấn Hoàng Văn… sử dụng SCB như là công cụ tài chính, huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân, rồi sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi lập hồ sơ vay khống, nâng khống giá trị tài sản đảm bảo; đưa tài sản bảo đảm không đủ pháp lý, không đăng ký giao dịch bảo đảm, rút tài sản có giá trị lớn hoán đổi bằng tài sản có giá trị thấp hơn nhằm rút tiền của SCB.
Với hành vi phạm tội nói trên, bị cáo Trương Mỹ Lan thỏa mãn là chủ thể của tội tham ô tài sản. Từ đó, HĐXX đánh giá có đủ căn cứ xác định bị cáo Trương Mỹ Lan là chủ thể của tội tham ô tài sản; cũng như không chấp nhận quan điểm bào chữa của các luật sư cho rằng bị cáo không cấu thành tội tham ô tài sản như cáo trạng đã truy tố.
Trong trường hợp này, cáo trạng truy tố của VKSND tối cao là có căn cứ.
|
 |
| Các bị cáo tại phiên tòa sáng nay. |
Ngoài ra, do có sự thay đổi về chính sách pháp luật nên đối với hành vi của các bị cáo sau ngày 1/1/2018 chuỗi hành vi phạm tội của các bị cáo đã thỏa mãn các dấu hiệu của tội tham ô tài sản nên VKSND tối cao truy tố về hai tội danh là đúng quy định của pháp luật.
Không bắt buộc xác định thiệt hại phải thông qua Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự.
Trong vụ án này bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo đồng phạm giải ngân cho nhóm công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát tổng cộng hơn 2.500 khoản vay và tính đến tháng 10/2022 còn gần 1.300 khoản vay dư nợ hơn 677.000 tỉ đồng gốc và lãi, được HĐXX xác định là thiệt hại của vụ án.
HĐXX cũng đánh giá việc Viện kiểm sát xác định thiệt hại gồm dư nợ gốc và lãi đến ngày khởi tố vụ án là phù hợp, do đó bác quan điểm cần trừ đi lãi mà các luật sư đã đưa ra.
Nếu xác định thiệt hại theo cách lấy giá trị tài sản đảm bảo trừ đi dư nợ của các khoản vay thì sẽ gây bất lợi cho các bị cáo. Trong trường hợp này số tiền quy buộc trách nhiệm cho từng bị cáo sẽ bị tăng lên vì giá trị tài sản đảm bảo sẽ không được cấn trừ cho các khoản vay khác.
Do đó, cách xác định thiệt hại đối trừ giá trị tài sản đảm bảo trên tổng dư nợ theo cáo trạng truy tố của Viện kiểm sát là chính xác. Viện kiểm sát sử dụng chứng thư để loại bỏ một phần trách nhiệm của các bị cáo là có lợi cho các bị cáo, HĐXX nhận định.
Về vấn đề định giá để xác định thiệt hại của vụ án, theo HĐXX trong vụ án này không cần bắt buộc xác định thiệt hại phải thông qua hội đồng định giá trong tố tụng hình sự.
Đối với vấn đề lệch 20 mã tài sản đảm bảo, HĐXX cho biết có 20 mã tài sản là trùng lặp giữa các giai đoạn nên các mã tài sản theo xác định của Viện kiểm sát là chính xác.
Chiều nay, HĐXX tiếp tục phần tuyên án đối với Trương Mỹ Lan và 85 bị cáo./.