Lắng nghe, ghi nhận các ý kiến bào chữa của luật sư, bị cáo

 Sáng 29/7, phiên tòa xét xử sơ thẩm cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC Trịnh Văn Quyết và 49 bị cáo trong vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Thao túng thị trường chứng khoán, tiếp tục với phần tranh luận của đại diện Viện kiểm sát.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát cho biết, sau khi công bố bản luận tội chiều ngày 26/7, các luật sư đã trình bày bào chữa cho các bị cáo, các bị cáo cũng đã tự bào chữa bổ sung, phần trình bày của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan tham gia phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát, những Kiểm sát viên thực hành quyền công tố tại phiên tòa và kiểm sát xét xử tại phiên tòa đã lắng nghe và ghi nhận các ý kiến bào chữa của luật sư, bị cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án và nhận thấy, các luật sư bào chữa cho các bị cáo đã có trách nhiệm trong công việc để phiên tòa diễn ra công khai, nghiêm túc, dân chủ, đúng theo tinh thần cải cách tư pháp.

leftcenterrightdel
 Đại diện VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.

Theo đại diện Viện kiểm sát, trong vụ án này, phần lớn các bị cáo đều có trình độ, có kiến thức pháp luật, có hiểu biết, am hiểu lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán; nhiều bị cáo giữ chức vụ trong các cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán; nhận thức được hành vi trái pháp luật. Trong suốt quá trình điều tra, truy tố cũng như tại phiên tòa, với lòng tự trọng, hầu hết các bị cáo tự nhận thức được sai phạm, nhận lỗi về sai phạm của mình và có ý thức khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra.

“Viện kiểm sát tôn trọng và đánh giá hầu hết các bị cáo có trách nhiệm với hành vi phạm tội của mình, đó là lý do trong phần luận tội, đại diện Viện kiểm sát không đề cập thêm nhiều chi tiết, tài liệu chứng minh tội phạm đã được thu thập đầy đủ trong hồ sơ vụ án và được thẩm tra công khai tại phiên tòa, để không làm ảnh hưởng đến những bị cáo có thái độ cầu thị, dám chịu trách nhiệm với hành vi sai phạm của mình. Tuy nhiên, sau khi nghe lời bào chữa của các luật sư, lời tự bào chữa của các bị cáo, Viện kiểm sát thấy, cần phải làm rõ thêm để các bị cáo nhận thức được đúng bản chất hành vi phạm tội, đồng thời, giúp HĐXX có cơ sở xem xét trước khi lượng hình”, đại diện Viện kiểm sát cho biết.

Theo đại diện Viện kiểm sát, trong phần tranh tụng đã có 89 luật sư tham gia bào chữa cho 50 bị cáo và luật sư bảo vệ quyền lợi cho các đơn vị liên quan; trong đó có rất nhiều ý kiến, lập luận của các luật sư bào chữa cho thân chủ của mình. Đa số ý kiến của các bị cáo và ý kiến của các luật sư khẳng định đồng ý với quan điểm truy tố của Viện kiểm sát về tội danh; bị cáo đã nhận thức được sai phạm, ăn năn hối cải; tự nguyện khắc phục hậu quả; xin giảm nhẹ hình phạt.

“Viện kiểm sát đồng tình và đánh giá cao trách nhiệm, sự nghiêm túc của Luật sư Phan Trung Hoài bào chữa cho bị cáo Lê Hải Trà; Luật sư Lê Đình Quyền bào chữa cho bị cáo Lê Thành Vinh; Luật sư bào chữa cho bị cáo Hoàng Thị Thu Hà; Luật sư bào chữa cho bị cáo Trương Văn Tài và một số luật sư khác đã giúp thân chủ của mình nhận thức đúng, đủ trách nhiệm pháp lý khi bị cáo thực hiện hành vi phạm tội”, đại diện Viện kiểm sát đánh giá.

leftcenterrightdel
 Đại diện Viện kiểm sát đối đáp lại quan điểm bào chữa của các luật sư và bị cáo tại phiên tòa.

“Tại phiên tòa hôm nay, các bị cáo và luật sư còn lại có quan điểm không tranh luận về tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố. Tuy nhiên, trong phần bào chữa, có luật sư hoặc bị cáo lại cho rằng hồ sơ vụ án, kết luận điều tra, cáo trạng của Viện kiểm sát chưa có cơ sở xác định 30.403 nhà đầu tư đã mua cổ phiếu ROS ban đầu hình thành từ vốn góp nâng khống là bị hại của vụ án; chưa có cơ sở xác định bị cáo Trịnh Văn Quyết có ý thức chiếm đoạt tài sản; chưa có cơ sở xác định số tiền chiếm đoạt là hơn 3.621 tỉ đồng; khi ký các chứng từ, thủ tục không biết mục đích để làm gì; không bàn bạc, không thỏa thuận; đánh giá về vai trò đồng phạm đối với tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tại sản. Viện kiểm sát cho rằng, đây chính là quan điểm chưa đồng tình hoặc chưa thuyết phục về tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố là mâu thuẫn với quan điểm của chính các luật sư và lời nhận tội của các bị cáo…”, đại diện Viện kiểm sát nhận định.

Bị cáo Trịnh Văn Quyết có vai trò chủ mưu

Đối với quan điểm của luật sư về ý thức chủ quan, xác định bị hại, số tiền chiếm đoạt và quan điểm đánh giá đồng phạm về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đại diện Viện kiểm sát đối đáp như sau:

Về hành vi gian dối, ý thức chủ quan của các bị cáo, tại phiên tòa này, một lần nữa đại diện Viện kiểm sát khẳng định, bị cáo Trịnh Văn Quyết có vai trò chủ mưu, tổ chức, chỉ đạo các bị cáo khác cùng thực hiện hành vi lừa đảo để chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư trên sàn chứng khoán với số tiền đặc biệt lớn. Các bị cáo còn lại đã giúp sức tích cực hoặc tạo điều kiện để bị cáo Quyết, bị cáo Huế thực hiện hành vi phạm tội.

Tài liệu điều tra và kết quả xét xử công khai tại phiên Tòa xác định, bị cáo Trịnh Văn Quyết là chủ mưu, chuẩn bị mọi điều kiện để tổ chức, chỉ đạo, phân công, giao việc hoặc nhờ các bị cáo khác thực hiện nhiệm vụ thông qua một chuỗi hành vi gian dối, có chủ động; thực hiện bài bản thể hiện qua nhiều năm, nhiều lần nâng vốn góp khống; bắt đầu từ việc mua Công ty Green Belt (sau đổi tên thành Công ty FAROS); sau đó, 5 lần nâng khống vốn góp chủ hữu từ 1,5 tỉ đồng lên thành 4.300 tỉ đồng (trong đó, có hơn 3.102 tỉ đồng là vốn góp khống); sau đó hợp thức hồ sơ, thủ tục đưa thông tin gian dối về vốn góp; niêm yết cổ phiếu ROS trên sàn HOSE làm cho các nhà đầu tư tưởng là có vốn thật; sử dụng sàn HOSE làm công cụ, phương tiện thực hiện bán hơn 391 triệu cổ phiếu ROS có giá trị nâng khống được giao dịch qua 30.403 tài khoản chứng khoán, chiếm đoạt số tiền hơn 3.621 tỉ đồng của các nhà đầu tư trên sàn chứng khoán. Do đó, bị hại trong vụ án phải được xác định tại thời điểm hành vi chiếm đoạt đã thực hiện xong.

Các bị cáo còn lại đều là người thân, nhân viên cấp dưới, họ hàng, người quen của bị cáo Quyết, bị cáo Huế, bị cáo Nga được bị cáo Quyết tin tưởng bổ nhiệm, phân công, chỉ định, hoặc giao thực hiện hàng loạt hành vi gian dối như: Nhờ đứng tên là cổ đông góp vốn, nhận ủy thác đầu tư để hợp thức việc nâng khống vốn góp; ghi nhận thông tin gian dối này vào Báo cáo tài chính kiểm toán, Bản cáo bạch để hoàn thiện hồ sơ niêm yết cổ phiếu ROS trên sàn chứng khoán.

leftcenterrightdel
 Các bị cáo tại phiên tòa.

Các bị cáo thuộc Vụ Giám sát công ty đại chúng Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, VSD và sàn HOSE đã sử dụng những thông tin gian dối trên Báo cáo tài chính kiểm toán và hồ sơ tài liệu của Công ty Faros cung cấp để chấp thuận công ty đại chúng, đăng ký chứng khoán và niêm yết 430 triệu cổ phiếu ROS trên sàn HOSE. Với động cơ, mục đích, thủ đoạn nêu trên, Trịnh Văn Quyết đã sử dụng sàn HOSE làm phương tiện để bán hơn 391 triệu cổ phiếu hình thành từ vốn góp nâng khống giao dịch qua 30.403 tài khoản chứng khoán, chiếm đoạt hơn 3.621 tỉ đồng.

Đại diện Viện kiểm sát khẳng định, nếu thiếu đi hành vi liên quan đến quá trình hình thành cổ phiếu ROS của bất kỳ bị cáo nào trong vụ án này, thì bị cáo Quyết không thể niêm yết, không thể bán hơn 391 triệu cho các nhà đầu tư được và bị cáo Quyết không thể thu được hơn 4.818 tỉ đồng và cũng không thể chiếm đoạt được hơn 3.621 tỉ đồng để sử dụng vào mục đích cá nhân.

Cũng tại phiên tòa này, hầu hết các bị cáo có hành vi giúp sức cho bị cáo Quyết, bị cáo Huế và các bị cáo khác đều thừa nhận hành vi, tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố. Tuy nhiên, về ý thức chủ quan, bị cáo và luật sư bào chữa cho bị cáo cho rằng, không biết bị cáo Quyết nâng vốn góp khống, niêm yết cổ phiếu ROS, bán chiếm đoạt tiền.

Về quan điểm này, đại diện Viện kiểm sát khẳng định, tại thời điểm tất cả các bị cáo nhiều lần ký góp vốn khống, nhận tiền ủy thác đầu tư trong khi mình không có vốn góp, không có hoạt động đầu tư, buộc phải biết là ký những chứng từ gian dối là trái pháp luật, là tạo điều kiện giúp bị cáo Quyết, bị cáo Huế và đưa những chứng từ gian dối này cho bị cáo Quyết, bị cáo Huế sử dụng nên không có cơ sở xác định nội dung trên các chứng từ đã ký là thật.

“Các bị cáo đã ký các hồ sơ, thủ tục cho chủ trương tăng vốn, cáo bạch, báo cáo tài chính, ủy nhiệm chi chuyển tiền cho 7 tổ chức và 7 cá nhân vay vốn của FAROS không dựa trên cơ sở hoạt động sản xuất kinh doanh thực tế của Công ty; không thực hiện theo luật doanh nghiệp, Điều lệ công ty và pháp luật có liên quan mà thực hiện theo chỉ đạo của bị cáo Quyết, Doãn Văn Phương, bị cáo Huế. Điều này được thể hiện rất rõ trong Hồ sơ vụ án, kết luận điều tra, cáo trạng và kết quả xét xử công khai tại phiên tòa. Như vậy, toàn bộ hành vi khách quan mà Viện kiểm sát vừa nêu quyết định ý thức chủ quan của các bị cáo”, đại diện Viện kiểm sát nêu rõ.

Đại diện Viện kiểm sát cũng khẳng định, đây là một chuỗi hành vi cố ý, bắt đầu từ việc nâng vốn góp khống đến cuối cùng là bán cổ phiếu ROS, chiếm đoạt tiền. Hành vi của bị cáo trước là tiền đề, là điều kiện để các bị cáo sau thực hiện hành vi phạm tội; và ngược lại, hành vi của bị cáo sau là sự tiếp nối, là kết quả của hành vi do bị cáo trước đã thực hiện.

"Vì vậy, cáo trạng của VKSND tối cao truy tố các bị cáo có vai trò đồng phạm với bị cáo Quyết, bị cáo Huế, bị cáo Nga và các bị cáo khác là hoàn toàn có căn cứ và các bị cáo phải cùng chịu chung hậu quả số tiền bị cáo Quyết đã chiếm đoạt. Do đó, quan điểm này của các luật sư và bị cáo là không có cơ sở chấp nhận", đại diện Viện kiểm sát khẳng định.

Hồng Nguyên - Vũ Phương