Vụ án được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm

Chiều 26/7, phiên tòa xét xử cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết và 49 bị cáo trong vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Thao túng thị trường chứng khoán xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn FLC (Tập đoàn FLC) và các đơn vị liên quan bước sang ngày làm việc thứ 5, HĐXX tuyên bố kết thúc phần thẩm vấn, phiên tòa chuyển sang phần tranh luận.

leftcenterrightdel
 Hội đồng xét xử.

Trước khi bước vào tranh luận, đại diện VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa đã trình bày bản luận tội và đề nghị mức án đối với cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC Trịnh Văn Quyết và 49 bị cáo trong vụ án.

Theo đại diện Viện kiểm sát, đây là vụ án được dư luận xã hội trong và ngoài nước đặc biệt quan tâm, có tác động, ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam và tác động, ảnh hưởng đến nền kinh tế quốc gia. Vụ án còn tác động, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp, đến niềm tin của hàng trăm ngàn nhà đầu tư trong và ngoài nước. Vì vậy, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã đưa vụ án này vào diện theo dõi, chỉ đạo.

Bản luận tội của Viện kiểm sát nêu rõ: Với động cơ, mục đích gian dối nhằm chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư, Trịnh Văn Quyết đã sử dụng Công ty Faros làm công cụ, chỉ đạo Doãn Văn Phương và Trịnh Thị Minh Huế thực hiện hành vi gian dối tăng khống vốn góp chủ sở hữu tại Công ty Faros từ 1,5 tỉ đồng lên 4.300 tỉ đồng, sau đó, hoàn thiện các thủ tục để niêm yết cổ phiếu tương ứng với giá trị vốn góp khống của Công ty Faros trên sàn chứng khoán; sử dụng sàn HOSE (Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh) làm công cụ, phương tiện bán cổ phiếu, chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư.

leftcenterrightdel
 Đại diện VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.

Để chiếm đoạt được tiền, Trịnh Văn Quyết giao Doãn Văn Phương và Trịnh Thị Minh Huế trực tiếp chỉ đạo và điều hành toàn bộ hoạt động để hợp thức hồ sơ nâng vốn khống; trực tiếp nhờ một số cá nhân đứng tên là cổ đông nhận chuyển nhượng cổ phần của Công ty Faros, gồm: Trần Thế Anh, Lê Thành Vinh, Hương Trần Kiều Dung, Nguyễn Thiện Phú, Đặng Thị Hồng, Nguyễn Văn Thanh.

Các bị cáo thuộc Công ty Faros, Công ty kiểm toán, người thân quen của Trịnh Văn Quyết, Trịnh Thị Minh Huế… đã thực hiện chỉ đạo của Doãn Văn Phương và Trịnh Thị Minh Huế ký hợp thức các thủ tục nâng khống vốn góp và hợp thức sử dụng vốn góp khống; ghi nhận thông tin gian dối này vào Báo cáo tài chính kiểm toán, Bản cáo bạch để hoàn thiện hồ sơ niêm yết cổ phiếu ROS trên sàn chứng khoán.

Các bị cáo thuộc Vụ Giám sát công ty đại chúng Ủy ban chứng khoán Nhà nước, Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam và Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh đã sử dụng những thông tin gian dối trên Báo cáo tài chính kiểm toán và hồ sơ tài liệu của Công ty Faros cung cấp để chấp thuận công ty đại chúng, đăng ký chứng khoán và niêm yết 430 triệu cổ phiếu ROS trên sàn HOSE.

Với động cơ, mục đích, thủ đoạn nêu trên, Trịnh Văn Quyết đã sử dụng sàn HOSE làm phương tiện để bán hơn 391 cổ phiếu hình thành từ vốn góp nâng khống cho 30.403 nhà đầu tư trên sàn chứng khoán, chiếm đoạt số tiền hơn 3.621 tỉ đồng.

“Để xảy ra hậu quả trên, có sự tham gia giúp sức tích cực của các bị cáo trong vụ án vào quá trình nâng khống vốn góp, uỷ thác đầu tư, nhận uỷ thác đầu tư, hợp thức dòng tiền từ vốn góp khống; xác định vốn góp khống; chấp thuận niêm yết cổ phiếu để tạo điều kiện giúp Trịnh Văn Quyết bán cổ phiếu được hình thành từ vốn góp chủ sở hữu khống, chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư trên sàn chứng khoán”, bản luận tội nêu rõ.

Hành vi giúp sức của các bị cáo cho Trịnh Văn Quyết

Cụ thể, 26 bị cáo, trong đó có Trịnh Thị Minh Huế, Trịnh Thị Thúy Nga, Hương Trần Kiều Dung, Trịnh Văn Đại, Nguyễn Văn Mạnh, Trịnh Tuân, Nguyễn Thị Hồng Dung, Đỗ Như Tuấn, Đỗ Quang Lâm… đã giúp Trịnh Văn Quyết ký thủ tục hợp thức hồ sơ nâng khống vốn góp của Công ty Faros; các bị cáo là người thân, quen, nhân viên thuộc Tập đoàn FLC, công ty con, công ty liên kết của Tập đoàn FLC biết rõ không có tiền góp vốn, nhưng vẫn ký các thủ tục (nghị quyết tăng vốn, ủy thác đầu tư; chứng từ chuyển tiền; hợp đồng chuyển nhượng/nhận chuyển nhượng cổ phần; hợp đồng ủy thác đầu tư…) giúp Trịnh Văn Quyết, Trịnh Thị Minh Huế và các bị cáo hợp thức việc góp vốn, sử dụng vốn góp, tạo dòng tiền để ghi nhận tăng vốn góp chủ sở hữu từ 1,5 tỉ đồng lên thành 4.300 tỉ đồng trong sổ sách kế toán và Báo cáo tài chính của Công ty FAROS trái pháp luật, giúp Trịnh Văn Quyết hoàn thiện thủ tục niêm yết cổ phiếu ROS trên sàn chứng khoán.

Đối với 3 bị cáo thuộc Công ty TNHH Kế toán và Kiểm toán Hà Nội và Công ty TNHH Kiểm toán ASC, gồm: Nguyễn Ngọc Tỉnh, Lê Văn Tuấn, Trần Thị Hạnh biết rõ thủ tục kiểm toán và các bằng chứng kiểm toán chưa đầy đủ để làm cơ sở đưa ra ý kiến chấp thuận toàn phần đối với các Báo cáo tài chính của Công ty CP Faros nhưng vẫn chấp thuận toàn phần Báo cáo tài chính kiểm toán trái pháp luật, giúp Trịnh Văn Quyết hoàn thiện thủ tục niêm yết cổ phiếu ROS trên sàn chứng khoán, hành vi của các bị cáo này đã giúp sức, tạo điều kiện để Quyết bán cổ phiếu cho 30.403 nhà đầu tư, chiếm đoạt số tiền hơn 3.621 tỉ đồng.

Đối với 3 bị cáo thuộc Vụ Giám sát công ty đại chúng và Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam, gồm: Lê Công Điền, Dương Văn Thanh và Phạm Trung Minh là những người có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong việc công nhận công ty đại chúng, đăng ký chứng khoán cho Công ty Faros.

Các bị cáo này biết rõ hồ sơ đề nghị chấp thuận công ty đại chúng và đăng ký chứng khoán của Công ty Faros chưa đủ cơ sở xác định số vốn thực góp là 4.300 tỷ đồng nhưng vẫn đồng ý chấp thuận Công ty Faros là công ty đại chúng có số vốn góp là 4.300 tỉ đồng và 114 cổ đông; đăng ký cổ phiếu ROS với số lượng 430 triệu cổ phiếu, có tổng giá trị là 4.300 tỉ đồng trái pháp luật và đăng thông tin sai lệch này trên thị trường chứng khoán, sau đó số cổ phiếu đã được bán cho 30.403 nhà đầu tư trên sàn HOSE, để Trịnh Văn Quyết chiếm đoạt, gây thiệt hại cho các nhà đầu tư với số tiền hơn 3.621 tỉ đồng.

Đối với 4 bị cáo thuộc sàn HOSE, gồm: Trần Đắc Sinh, Lê Hải Trà, Trầm Tuấn Vũ và Lê Thị Tuyết Hằng là những người có chức vụ, quyền hạn biết rõ chưa đủ cơ sở xác định số vốn thực góp của Công ty Faros là 4.300 tỷ đồng theo các Báo cáo tài chính kiểm toán và Công văn số 4298 ngày 01/7/2016 của UBCKNN nhưng vì bị cáo Trần Đắc Sinh, Chủ tịch HĐQT có quan hệ với Trịnh Văn Quyết nhận lời làm nhanh hồ sơ niêm yết của Công ty Faros nên đã đồng ý niêm yết 430 triệu cổ piếu ROS trên sàn HOSE trái pháp luật, gây thiệt hại cho 30.403 nhà đầu tư với số tiền hơn 3.621 tỉ đồng.

Hành vi phạm tội của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng

Bản luận tội nêu rõ: Hành vi phạm tội của các bị cáo Trịnh Văn Quyết, Trịnh Thị Minh Huế, Trịnh Thị Thúy Nga, Hương Trần Kiều Dung, Nguyễn Thiện Phú, Trịnh Văn Đại… là đặc biệt nghiêm trọng. Các bị cáo biết rõ là không có tiền góp vốn, các cá nhân không nhận tiền vay của Công ty Faros nhưng đã cùng nhau dùng thủ đoạn gian dối thực hiện các hành vi để nâng khống vốn điều lệ Công ty Faros từ 1,5 tỉ đồng lên 4.300 tỉ đồng vốn góp chủ sở hữu; sau đó phát hành 430 triệu cổ phiếu tương đương 4.300 tỉ đồng, đăng ký niêm yết số cổ phiếu này trên sàn HOSE lừa dối các nhà đầu tư trên sàn chứng khoán lầm tưởng là cổ phiếu có giá trị thật; thực hiện bán hơn 391 triệu cổ phiếu hình thành từ vốn góp nâng khống cho 30.403 nhà đầu tư trên sàn chứng khoán, chiếm đoạt số tiền hơn 3.621 tỉ đồng, đã phạm vào tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự;

leftcenterrightdel
 Các bị cáo đứng nghe đại diện Viện kiểm sát luận tội tại phiên tòa.

Hành vi của các bị cáo Nguyễn Ngọc Tỉnh, Tổng giám đốc và Lê Văn Tuấn, Kiểm toán viên CPA và Trần Thị Hạnh, Phó Tổng giám đốc, Kiểm toán viên ASC đã vi phạm khoản 11 Điều 59 Luật Kiểm toán độc lập 2011 (Các hành vi vi phạm pháp luật về kiểm toán độc lập); vi phạm khoản 3, Điều 3 Thông tư số 202/2015/TT-BTC ngày 18/12/2015 của Bộ Tài chính; vi phạm các Chuẩn mực kiểm toán, ban hành theo Thông tư 214 ngày 6/12/2012 của Bộ Tài chính. Hành vi của các bị cáo đã giúp Trịnh Văn Quyết và đồng phạm hợp thức các chứng từ kế toán gian dối được ghi nhận trong các Báo cáo tài chính của Công ty Faros, tạo điều kiện để Trịnh Văn Quyết chiếm đoạt hơn 3.621 tỉ đồng, đã phạm vào tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự;

Hành vi của các bị cáo Lê Công Điền, Dương Văn Thanh và Phạm Trung Minh đã tạo điều kiện giúp Trịnh Văn Quyết và đồng phạm đăng thông tin sai lệch về vốn góp của Công ty Faros là 4.300 tỉ đồng trên thị trường chứng khoán, làm cho các nhà đầu tư lầm tưởng là có vốn chủ sở hữu thật, từ đó, đã mua cổ phiếu ROS của Trịnh Văn Quyết, gây thiệt hại cho 30.403 nhà đầu tư trên sàn chứng khoán số tiền hơn 3.621 tỉ đồng, đã phạm vào tội “Cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán”, quy định tại Điều 209 Bộ luật Hình sự;

Hành vi của các bị cáo Trần Đắc Sinh, Lê Hải Trà, Trầm Tuấn Vũ và Nguyễn Thị Thu Hằng đã vi phạm Điều 3 Thông tư số 202/2015/TT-BTC ngày 18/12/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn về niêm yết chứng khoán trên Sở Giao dịch chứng khoán; Điều 5 Quyết định số 10/QĐ-SGDHCM ngày 13/01/2014 của Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh quy định về việc ban hành Quy chế niêm yết chứng khoán tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh, đã tạo điều kiện cho Trịnh Văn Quyết niêm yết 430 triệu cổ phiếu trên sàn HOSE, bán cổ phiếu chiếm đoạt tiền, gây thiệt hại cho 30.403 nhà đầu tư trên sàn chứng khoán số tiền hơn 3.621 tỉ đồng, đã phạm vào tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, quy định tại Điều 356 Bộ luật Hình sự.

leftcenterrightdel
 Quang cảnh phiên tòa chiều 26/7.

Thu lời bất chính từ thị trường chứng khoán

 Với mục đích thu lợi bất chính trên thị trường chứng khoán thông qua các cổ phiếu đã niêm yết của các Công ty trong tập đoàn FLC, Trịnh Văn Quyết chỉ đạo Trịnh Thị Minh Huế mượn giấy tờ cá nhân của 45 cá nhân là người thân, nhân viên thuộc Tập đoàn FLC, gồm các bị cáo: Trịnh Văn Đại, Nguyễn Văn Mạnh, Trịnh Văn Nam, Nguyễn Quang Trung, Trịnh Thị Thanh Huyền, Nguyễn Thị Nga, Hoàng Thị Huệ, Đỗ Thị Huyền Trang, Trịnh Tuân, Nguyễn Thị Hồng Dung và các cá nhân khác để thành lập, đứng tên 20 doanh nghiệp và mở 500 tài khoản chứng khoán đứng tên các cá nhân, pháp nhân (trong đó, Trịnh Văn Quyết đứng tên 23 tài khoản chứng khoán) tại 41 công ty chứng khoán.

Bị cáo Trịnh Văn Quyết đã chỉ đạo Trịnh Thị Minh Huế để Huế chỉ đạo Trịnh Thị Thúy Nga cấp khống tiền cho các tài khoản do Huế quản lý, sử dụng để Trịnh Thị Minh Huế thực hiện các hành vi thao túng thị trường chứng khoán đối với 5 mã cổ phiếu AMD, HAI, GAB, FLC, ART như: Liên tục mua bán cùng loại chứng khoán; mua bán khớp nội nhóm (không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu); mua bán với khối lượng lớn, chi phối thị trường vào thời điểm mở của đóng cửa; đặt lệnh mua/bán sau đó hủy lệnh… nhằm tạo ra cung cầu giả tạo, thao túng thị trường chứng khoán đối với 5 mã cổ phiếu nói trên, thu lợi bất chính số tiền hơn 723 tỉ đồng.

Đề nghị mức án đối với các bị cáo

Chiều 26/7, sau phần luận tội đối với cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết và 49 bị cáo, đại diện VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa đã đề nghị mức án đối với các bị cáo trong vụ án.

Theo đại diện Viện kiểm sát, bị cáo Trịnh Văn Quyết có vai trò chủ mưu, tổ chức, quyết định nâng vốn góp khống; niêm yết cổ phiếu ROS trên sàn HOSE, bán cổ phiếu chiếm đoạt hơn 3.600 tỉ đồng và là chủ mưu, tổ chức, chỉ đạo thao túng thị trường chứng khoán, thu lời bất chính với số tiền hơn 684 tỉ đồng. Đây là hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn cho các nhà đầu tư trên sàn chứng khoán; làm giảm lòng tin của các nhà đầu tư trong nước và quốc tế; ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường chứng khoán Việt Nam.

“Viện kiểm sát ghi nhận thái độ hợp tác của bị cáo về việc mong muốn khắc phục hậu quả thiệt hại do hành vi phạm tội của bị cáo gây ra, nhưng đến thời điểm này số tiền bị cáo đã nộp để khắc phục hậu quả là không đáng kể so với hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn mà bị cáo đã chiếm đoạt và thu lời bất chính là hơn 4.300 tỉ đồng. Do đó, cần có mức hình phạt nghiêm khắc, tương xứng với hành vi và hậu quả do bị cáo đã gây ra”, luận tội của Viện kiểm sát nêu rõ.

Trên cơ sở đó, Viện kiểm sát đề nghị HĐXX áp dụng các điều khoản trong Bộ luật Hình sự tương ứng với hành vi phạm tội của các bị cáo, đồng thời, đề nghị mức án đối với các bị cáo. Cụ thể:

Viện kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trịnh Văn Quyết từ 19 đến 20 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 5 đến 6 năm tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 24 đến 26 năm tù; bị cáo Trịnh Thị Minh Huế từ 13 đến 14 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 4 năm đến 5 năm tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 17 năm đến 19 năm tù; bị cáo Trịnh Văn Đại từ 12 đến 13 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 2 năm đến 3 năm tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 14 năm đến 16 năm tù;

Bị cáo Hương Trần Kiều Dung mức án từ 7 năm đến 8 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 4 năm đến 5 năm tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 11 năm đến 13 năm tù; bị cáo Trịnh Thị Thuý Nga mức án từ 7 đến 8 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 3 năm đến 4 năm tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 10 đến 12 năm tù;

Bị cáo Nguyễn Văn Mạnh từ 5 năm đến 6 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 2 đến 3 năm tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 7 năm đến 9 năm tù; bị cáo Trịnh Tuân từ 4 năm đến 5 năm tù về tội ‘Lừa đảo chiếm đoạt tài sản’, 2 năm đến 2 năm 6 tháng tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 6 năm đến 7 năm 6 tháng tù; bị cáo Nguyễn Thị Hồng Dung từ 3 năm đến 4 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 2 năm đến 2 năm 6 tháng tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, tổng hợp hình phạt là từ 5 đến 6 năm 6 tháng tù;

Cùng phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạn tài sản”, Viện kiếm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt các bị cáo: Hoàng Thị Thu Hà từ 10 đến 11 năm tù; Lê Văn Tuấn từ 7 năm đến 8 năm tù; Đỗ Như Tuấn từ 8 năm đến 9 năm tù; Nguyễn Văn Thanh từ 8 năm đến 9 năm tù; Đỗ Quang Lâm từ 8 năm đến 9 năm tù;  Nguyễn Thanh Bình từ 8 năm đến 9 năm tù; Nguyễn Ngọc Tỉnh từ 7 đến 8 năm tù; Nguyễn Bình Phương từ 7 năm đến 8 năm tù; Trần Thị Hạnh từ 6 năm đến 7 năm tù; Nguyễn Tiến Dũng từ 6 năm đến 7 năm tù; Nguyễn Thiện Phú từ 6 đến 7 năm tù;

Các bị cáo: Lê Thành Vinh từ 4 đến 5 năm tù; Đàm Mai Hương từ 4 đến 5 năm tù; Trần Thế Anh từ 3 năm 6 tháng đến 4 năm tù; Lê Tân Sơn từ 3 năm 6 tháng đến 4 năm tù; Đặng Thị Hồng từ 3 năm 6 tháng đến 4 năm tù; Phạm Thị Hải Ninh từ 3 năm 6 tháng đến 4 năm tù; Trịnh Thị Út Xuân từ 3 năm 6 tháng đến 4 năm tù; Phạm Thanh Hương từ 3 năm đến 4 năm tù; Lê Văn Sắc từ 30 đến 36 tháng tù; Trương Văn Tài từ 30 đến 36 tháng tù; Nguyễn Minh Điểm từ 24 đến 30 tháng tù, cùng về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

4 bị cáo phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, gồm: Trần Đắc Sinh bị đề nghị tuyên phạt từ 8 năm đến 9 năm tù; Lê Hải Trà từ 6 năm đến 7 năm tù; Trầm Tuấn Vũ từ 6 năm đến 7 năm tù; Lê Thị Tuyết Hằng từ 3 đến 4 năm tù.

Các bị cáo phạm tội “Thao túng thị trường chứng khoán”, gồm: Nguyễn Quỳnh Anh bị đề nghị tuyên phạt từ 4 đến 5 năm tù; Chu Tiến Vượng bị đề nghị từ 3 đến 4 năm tù; Nguyễn Thị Thanh Phương; Nguyễn Thị Thu Thơm cùng bị đề nghị từ 30 đến 36 tháng tù; Bùi Ngọc Tú từ 30 đến 36 tháng tù; Quách Thị Xuân Thu; Trần Thị Lan cùng bị đề nghị từ 24 đến 30 tháng tù; Đỗ Thị Huyền Trang, Nguyễn Thị Nga, Hoàng Thị Huệ, Trịnh Văn Nam; Trịnh Thị Thanh Huyền; Nguyễn Quang Trung cùng bị đề nghị từ 18 đến 24 tháng tù.

3 bị cáo phạm tội “Cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán”, gồm: Lê Công Điền bị đề nghị tuyên phạt từ 36 đến 42 tháng tù; Dương Văn Thanh từ 24 đến 30 tháng tù và Phạm Trung Minh đề nghị tuyên phạt từ 18 đến 24 tháng tù.

Ngoài ra, các bị cáo phạm tội “Thao túng thị trường chứng khoán” và các bị cáo phạm tội “Cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán” còn bị đề nghị cấm hành nghề trong lĩnh vực chứng khoán từ 3-5 năm.

Hồng Nguyên - Vũ Phương