Nội dung vụ án như sau, nguồn gốc diện tích 27 ha đất tại cửa biển S., xã P.Đ., TP N. là do nhiều người trong đó có ông H.M.T. nhận chuyển nhượng năm 1994. Sau đó, nhóm của ông H.M.T. có hành vi san ủi, làm đìa nuôi trồng thủy sản khi chưa được sự cho phép của UBND TP N. Ngày 26/4/1995, UBND TP N. ban hành các Quyết định số 409/UB, Quyết định số 410/UB, Quyết định số 411/UB và Quyết định số 412/UB xử phạt vi phạm hành chính đối với nhóm ông H.M.T. đồng thời đình chỉ việc san ủi, buộc khôi phục lại hiện trạng ban đầu của cảnh quan thiên nhiên thuộc bờ biển S.
Tuy nhiên, ngày 11/6/1998, UBND tỉnh K. ban hành văn bản số 1132/UB chấp nhận cho ông H.M.T. được tiếp tục sử dụng đìa nuôi tôm một thời gian nữa với điều kiện là không được mở rộng diện tích đìa và phải chấp hành việc tháo gỡ lán trại ngay sau khi UBND tỉnh K. có thông báo thu hồi đất.
    |
 |
| Nhận thấy vụ án hành chính có vi phạm, VKSND cấp cao tại Đà Nẵng ban hành Thông báo rút kinh nghiệm. |
Ngày 9/3/2001, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 252/QĐ- TTg về việc thu hồi diện tích 1.802.064 m² đất tại xã P.Đ, TP N. và cho Công ty H.C. thuê đất để thực hiện Dự án xây dựng Khu du lịch và giải trí. UBND tỉnh K. đã giao diện tích 148,7672 ha đất cho Công ty H.C., trong đó có 27 ha đất mà nhóm ông H.M.T. sử dụng nhưng không ban hành quyết định thu hồi đất, không bồi thường, hỗ trợ về đất và tài sản trên đất cho nhóm ông H.M.T.
Từ đây, ông H.M.T. đại diện cho các hộ dân có đơn khiếu nại. Sau nhiều lần khiếu nại qua nhiều cấp, ngày 7/8/2009, Thanh tra Chính phủ ban hành Báo cáo kết luận số 1817/BC- TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh K. ban hành quyết định phê duyệt phương án hỗ trợ 50% giá trị đất nông nghiệp theo quy định hiện hành về khung giá các loại đất tại địa phương, phần diện tích đất để xem xét hỗ trợ đề nghị căn cứ vào số liệu đã được xác nhận tại các biên bản kiểm đếm. Thủ tướng Chính phủ đồng ý với nội dung Báo cáo kết luận số 1817/BC-TTCP nêu trên.
Ngày 24/8/2010, UBND tỉnh K. ban hành Quyết định số 2175/QĐ-UBND phê duyệt kinh phí bổ sung đối với ông H.M.T. và ông Đ.M.T, theo đó tổng diện tích đất được hỗ trợ là 88.402,2m² với tổng số tiền là hơn 185 triệu đồng. Ông H.M.T. tiếp tục khiếu nại và đề nghị được hỗ trợ đối với diện tích 27 ha đất. Ngày 8/8/2011, UBND TP N. ban hành Văn bản số 3108/UBND-TNMT và ngày 17/5/2016, UBND tỉnh K. ban hành văn bản số 3266/UBND-PC không đồng ý hỗ trợ bổ sung diện tích 27 ha đất theo đề nghị của ông H.M.T.
Ông H.M.T. tiếp tục khiếu nại. Ngày 5/8/2016, UBND tỉnh K. ban hành Thông báo số 391/TB-UBND với nội dung: khiếu nại của ông H.M.T đã được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo đúng quy định của pháp luật nên chấm dứt, không thụ lý giải quyết khiếu nại của ông H.M.T. Ngày 10/7/2017 và ngày 4/8/2017, ông H.M.T. có đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án hủy Quyết định số 2175/QĐ-UBND ngày 24/8/2010 và Thông báo số 391/TB-UBND ngày 05/8/2016 của UBND tỉnh K.
Bản án hành chính sơ thẩm số 18/2019/HC-ST ngày 19/9/2019 của TAND tỉnh K. quyết định bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông H.M.T. Ông H.M.T kháng cáo. Bản án hành chính phúc thẩm số 158/2020/HC-PT ngày 12/9/2020 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng quyết định: Không chấp nhận đơn kháng cáo của ông H.M.T.; giữ nguyên quyết định của Bản án hành chính sơ thẩm số 18/2020/1C-ST ngày 19/9/2019 của TAND tỉnh K.
Ngày 19/4/2023, Chánh án TAND tối cao ban hành Quyết định số 29/2023/KN-HC ngày 19/4/2023 kháng nghị giám đốc thẩm đối với Bản án hành chính phúc thẩm số 158/2020/HC-PT ngày 12/9/2020 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng. Ngày 27/6/2023, TAND tối cao ban hành Quyết định giám đốc thẩm số 36/2023/HC-GĐT quyết định hủy Bản án hành chính phúc thẩm số 158/2020/HC-PT ngày 12/9/2020 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng và hủy Bản án hành chính sơ thẩm số 18/2019/HC-ST ngày 19/9/2019 của TAND tỉnh K.; giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh K. xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật.
Thông báo rút kinh nghiệm của VKSND cấp cao tại Đà Nẵng cho biết, ngày 5/8/2016, UBND tỉnh K. ban hành Thông báo số 391/TB-UBND với nội dung: “...khiếu nại của ông H.M.T. đã được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo đúng quy định của pháp luật nên chấm dứt, không thụ lý giải quyết khiếu nại của ông H.M.T".
Như vậy, nội dung của Thông báo số 391/TB-UBND nêu trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông H.M.T. nên được xác định là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính năm 2015.
Theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 116 Luật Tố tụng hành chính năm 2015 thì thời hiệu khởi kiện là 1 năm được tính từ ngày ông H.M.T. nhận được Thông báo số 391/TB-UBND ngày 5/8/2016 nêu trên và khi xét xử Tòa án phải xem xét quyết định hành chính có liên quan là Quyết định số 2175/QĐ-UBND ngày 28/4/2010 của UBND tỉnh K. và không phụ thuộc vào quyết định hành chính này còn hay đã hết thời hiệu khởi kiện.
|
 |
| Tháng 10/2023, VKSND cấp cao tại Đà Nẵng tổ chức hội nghị rút kinh nghiệm một số vụ án hành chính. |
Ngày 10/7/2017, ông H.M.T có đơn khởi kiện và ngày 4/8/2017, có đơn khởi kiện bổ sung đề nghị hủy Thông báo số 391/TB-UBND ngày 5/8/2016 và Quyết định số 2175/QĐ-UBND ngày 28/4/2010 nêu trên là còn thời hiệu khởi kiện.
Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xác định Thông báo số 391/TB-UBND ngày 5/8/2016 là đối tượng khởi kiện và ông H.M.T. có đơn khởi kiện trong thời hiệu khởi kiện, nhưng không xem xét, đánh giá tính hợp pháp và tính có căn cứ của Quyết định số 2175/QĐ UBND ngày 28/4/2010 của UBND tỉnh K. mà quyết định đình chỉ giải quyết đối với yêu cầu hủy Quyết định số 2175/QĐ-UBND này với lý do hết thời hiệu khởi kiện là không đúng.
Đồng thời xử bác yêu cầu khởi kiện của ông H.M.T. đối với Thông báo số 391/TB-UBND nhưng không xem xét đánh giá về nội dung để xác định quyền và lợi ích hợp pháp của ông H.M.T. đã được đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật hay chưa cũng là không đúng.
Từ những vi phạm của TAND tỉnh K nêu trên, VKSND cấp cao tại Đà Nẵng ra thông báo rút kinh nghiệm để các Viện kiểm sát trong khu vực cùng tham khảo và rút kinh nghiệm khi kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính tương tự nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát.