* Tiềm lực quân sự đáng gờm của Iran

leftcenterrightdel
 Iran tuyên bố Lầu Năm Góc là khủng bố.

Trong trường hợp một cuộc chiến xảy ra, chưa tính đến vũ khí hạt nhân, tiềm lực quân sự Iran cũng rất đáng gờm, đủ sức gây ra thiệt hại đáng kể cho một siêu cường như Mỹ. 

Theo trang Global Fire Power, dân số năm 2019 của Iran là hơn 83 triệu người, trong đó, số người đủ tiêu chuẩn để vào quân ngũ lên đến gần 40 triệu người. Mỗi năm, có đến gần 1,4 triệu người đủ tuổi nhập ngũ. Hiện tại, tổng số nhân viên quân sự của Iran ước tính khoảng 873 ngàn người, tức là hơn 1% dân số, trong đó, hơn một nửa đang trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu. 

leftcenterrightdel
 Tên lửa đạn đạo của Iran khai hỏa trong cuộc tập trận.

Tehran ngày 7/1 tuyên bố đưa ra 13 kịch bản đáp trả, được ví như “13 cơn ác mộng chưa từng có” của Mỹ, để trả thù cho vụ ám sát Soleimani, một trong những nhân vật chính trị và quân sự có tầm ảnh hưởng nhất tại Iran.

Iran hiện có khoảng hơn 500 máy bay quân sự các loại. Đáng chú ý, nước này có đến 142 máy bay chiến đấu (đứng thứ 24/137 nước trên thế giới), máy bay tấn công chủ lực lên đến 165 chiếc. Nước này có 89 máy bay vận tải (xếp 7/137 nước), cùng với 104 máy bay huấn luyện các loại. Ngoài ra, còn có 12 máy bay trực thăng chiến đấu. 

Bộ binh của Iran cũng rất đáng gờm. 1.634 xe tăng chiến đấu, cùng với đó là 2.345 xe chiến đấu bọc thép. Tehran sở hữu 570 pháo tự hành, hơn 2 ngàn pháo kéo và 1.900 máy phóng tên lửa.

Không có nhiều số liệu về tiềm lực hải quân Iran, nhưng nước này được cho là có đến gần 400 phương tiện chiến đấu, hậu cần hải quân. Đáng chú ý, có 6 tàu khu trục, 3 tàu hộ tống, 34 tàu ngầm, 88 tàu tuần tra.

leftcenterrightdel
 Iran đang sở hữu nhiều vũ khí đáng gờm.

Để vận hành được con số khổng lồ những khí tài như trên, cần có một nguồn nhiên liệu, nguyên liệu khổng lồ, mà Iran thì không có gì ngoài dầu. Iran sản xuất đến 4,4 triệu thùng dầu mỗi ngày, trong khi chỉ chi tiêu chưa đến một nửa, cùng với đó là trữ lượng lên đến cả trăm tỷ thùng. 

Về mặt hậu cần, kinh tế, lực lượng lao động của Iran lên đến hơn 30 triệu người, 3 cảng lớn, 173 ngàn km đường bộ, 8,4 ngàn km đường sắt và 319 sân bay có thể sử dụng được. Iran dành đến 6,3 tỷ USD cho ngân sách quốc phòng, dù số nợ nước ngoài lên đến gần 8 tỷ USD. Dự trữ ngoại hối và vàng lên đến 120,6 tỷ USD.  

* Lực lượng đặc nhiệm Quds - lực lượng đặc biệt tinh nhuệ

leftcenterrightdel
 Lực lượng đặc nhiệm Quds.

Là một phần quan trọng của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC), Lực lượng tinh nhuệ Quds được sinh ra từ chiến tranh. Trụ sở của lực lượng này đặt tại thành phố Kermanshah phía Đông Nam Iran, nhiệm vụ chính là truyền “máu mới” cho tiền tuyến của cuộc chiến tranh Iraq – Iran.

Nhưng khi sự kết hợp giữa huấn luyện và thực tiễn chiến đấu ngày càng chặt chẽ hơn, thì tầm quan trọng của lực lượng Quds cũng trở nên nổi bật hơn. Vào thời điểm đó, do không có kiến thức về chiến thuật và phối hợp hiệp đồng, lực lượng IRGC phải sử dụng “chiến thuật biển người” để “tả xung hữu đột” trên chiến trường với Iraq, điều này làm IRGC thiệt hại nặng nề. Khi lực lượng Quds xuất hiện đã làm thay đổi cục diện chiến tranh. 

Theo Tiến sĩ Jack Watling, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), Lực lượng Quds thực hiện các hoạt động bên ngoài Iran nhằm thúc đẩy cuộc cách mạng Hồi giáo”.

leftcenterrightdel
 Tướng Soleimani vừa bị Mỹ ám sát.

Lực lượng Quds phát triển mối quan hệ với các nhóm vũ trang ở khắp khu vực, từ Afghanistan, Iraq, Lebanon, Syria đến Palestine. 

Dù các ước tính còn nhiều khác biệt, chuyên gia Watling cho rằng Quds hiện nay có từ 17 ngàn đến 21 ngàn quân, được chia thành các lữ đoàn khác nhau rải rác khắp khu vực. Tuy nhiên, ông này cũng cho biết rằng con số này chưa thực sự chuẩn xác vì Iran có thể huy động quân từ các đội quân Vệ binh lớn hơn hay từ các lực lượng chân rết trong khu vực.

Theo báo cáo của tạp chí “vũ khí và chiến thuật” Nga, lực lượng Quds thường tuyển chọn nhân sự từ IRGC, lực lượng tình nguyện bán vũ trang Basij của Iran và một số “nhân tài” trong các lực lượng vũ trang thân Iran của các nước xung quanh. Sau đó Iran tiến hành huấn luyện toàn diện lực lượng này tại các căn cứ bí mật được ngụy trang núp bóng cơ sở dân sự.

leftcenterrightdel
 Tàu chiến của Iran trên vịnh Ba Tư.

Các cơ quan tình báo phương Tây mô tả lực lượng Quds là một “trường học 7 tháng”, lực lượng này được huấn luyện bài bản về hoạt động trinh sát, chế tạo và sử dụng bom mìn, ngoại ngữ, phương pháp chiến đấu trên núi, cứu thương tại chỗ, tâm lý học và liên lạc vô tuyến.

Để nâng cao các kỹ năng cho lực lượng này, khóa huấn luyện có mọi trang bị cần thiết thao trường huấn luyện, trường bắn, máy bay trực thăng, xe quân sự, thiết bị điện tử và vũ khí mới nhất, trong đó các vũ khí, trang phục và sách huấn luyện tác chiến của nước ngoài đều có được thông qua các kênh đặc biệt.

Lực lượng của Iran bị cáo buộc đứng đằng sau vụ đánh bom nhằm vào Đại sứ quán Mỹ tại Beirut năm 1983 và vụ tấn công vào doanh trại quân đội Mỹ và Pháp, khiến 307 người thiệt mạng. Sau này, Tổng thống Mỹ George W. Bush cho rằng Lực lượng Quds cấu kết cùng các chiến binh Hồi giáo dòng Shi’ite đặt bom ven đường để sát thương binh sĩ Mỹ ở Iraq. 

Gần đây, các thành viên của lực lượng này cũng đảm nhận vai trò cố vấn cho lực lượng trung thành với Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Sau khi IS giành được chỗ đứng ở cả Syria và Iraq, Lực lượng Quds đã giúp huy động và lãnh đạo hàng chục ngàn dân quân dòng Shi’te chống lại nhóm khủng bố khét tiếng này.

Cái chết của Soleimani được cho là “không có ảnh hưởng đến khả năng tiến hành các chiến dịch của Iran”, theo chuyên gia Aniseh Bassiri Tabrizi của Viện RUSI. Iran đã nhanh chóng thay thế vị trí của Soleimani với một người mới, tướng Esmail Ghaani.

Duy Tiến