Tháng 12 năm ngoái, tàu đổ bộ thăm dò sao Hỏa InSight của NASA đã ghi nhận một chấn động trên sao Hỏa tương đương trận động đất mạnh 4 độ richter.
Từ các bức ảnh chụp từ trên cao trước và sau thời điểm xảy ra cơn địa chấn, do Tàu quỹ đạo do thám sao Hỏa (MRO) vốn đã quay quanh sao Hỏa từ năm 2006 chụp, giờ đây, các nhà khoa học đã biết nguyên nhân khiến Hành tinh đỏ rung chuyển.
Một thiên thạch đã lao vào sao Hỏa ở vị trí cách xa tàu đổ bộ InSight 3.500 km và tạo ra một hố va chạm mới trên bề mặt Hành tinh đỏ.
    |
 |
| Các bức ảnh trước và sau khi được chụp bởi Tàu quỹ đạo do thám sao Hỏa MRO cho thấy nơi một thiên thạch lao vào sao Hỏa vào ngày 24/12/2021. Nguồn: NASA / JPL-Caltech / MSSS. |
MRO đã phát hiện ra một miệng hố va chạm mới vào tháng Hai.
Khi các nhà khoa học kết nối dữ liệu từ cả hai sứ mệnh, họ nhận ra đây là một trong những cuộc tấn công thiên thạch lớn nhất trên sao Hỏa kể từ khi NASA bắt đầu nghiên cứu Hành tinh đỏ.
Đáng chú ý, cú va của thiên thạch cũng làm phát lộ những tảng băng vốn bị chôn vùi dưới lớp bề mặt sao Hỏa.
Nghiên cứu lớp băng lộ ra sau vụ va chạm sẽ giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về điều kiện khí hậu trước đây trên sao Hỏa, cũng như cách thức và thời gian băng hình thành và chôn vùi.
|
 |
| Băng (màu trắng) phát lộ quanh miệng hố sau cú va chạm của thiên thạch trên bề mặt sao Hỏa. Nguồn: NASA / JPL-Caltech / Đại học Arizona. |
Các nhà nghiên cứu ước tính thiên thạch va vào sao Hỏa có kích thước khoảng 5-12m. Khi thiên thạch đâm vào vùng Amazonis Planitia trên sao Hỏa, nó tạo ra một miệng hố rộng 150 m và sâu 21 m.
Một số vật chất bắn ra từ vụ va chạm xa tới 37 km. Các nhóm tại NASA cũng ghi lại âm thanh từ vụ va chạm.
Những hình ảnh do tàu quỹ đạo ghi lại MRO, cùng với dữ liệu địa chấn do tàu InSight ghi lại, khiến vụ va chạm trở thành một trong những miệng hố lớn nhất trong Hệ Mặt trời từng được quan sát khi nó được tạo ra.
|
 |
| Một cơn bão bụi do Tàu quỹ đạo do thám sao Hỏa MRO chụp ngày 29/9 cùng vị trí của các tàu thăm dò trên Hành tinh đỏ. Nguồn: NASA / JPL-Caltech / MSSS. |
Sao Hỏa rải rác với các miệng núi lửa lớn, nhưng chúng lâu đời hơn nhiều so với bất kỳ sứ mệnh khám phá nào trên Hành tinh đỏ.
Băng bên dưới bề mặt sao Hỏa có thể được sử dụng để làm nước uống, chất phóng tên lửa và thậm chí phục vụ việc trồng trọt của các phi hành gia trong tương lai. Với thực tế băng được tìm thấy rất gần đường xích đạo, khu vực ấm nhất trên sao Hỏa, có thể khiến nó trở thành một nơi lý tưởng để hạ cánh các sứ mệnh của phi hành đoàn lên Hành tinh đỏ.
Trước đây, sứ mệnh InSight đã ghi nhận và phát hiện đá không gian va vào sao Hỏa, nhưng vụ va chạm vào tháng 12/2021 là lớn nhất.
|
|
| Tàu InSight ghi lại âm thanh một va chạm trên sao Hỏa. Nguồn: JPL. |
Kể từ khi hạ cánh vào năm 2018, sứ mệnh đã tiết lộ những chi tiết mới về lớp vỏ, lớp phủ và lõi của sao Hỏa và phát hiện 1.318 cơn địa chấn.
Hiên nay, sứ mệnh InSight đang gặp những trở ngại do những cơn bão đã cuốn bụi phủ lấp các tấm pin mặt trời của tàu đổ bộ khiến năng lượng cung cấp cho tàu tiếp tục giảm, trong khi bão cũng phát tán nhiều bụi lên bầu khí quyển làm giảm cường độ ánh sáng chiếu xuống bề mặt.
Các nhà khoa học của sứ mệnh ước tính InSight có thể sẽ đóng cửa trong sáu tuần tới, kết thúc một sứ mệnh đầy hứa hẹn để khám phá bên dưới bề mặt sao Hỏa.