Màu áo thiên thanh trên vùng đất "tọa độ lửa"

Trong tâm thế đó, chúng tôi về thăm VKSND tỉnh Quảng Trị  - đơn vị mang màu áo thiên thanh trên vùng đất “toạ độ lửa”.

Đón chúng tôi tại cơ quan, là tân Viện trưởng Dương Xuân Sanh, nguyên Phó Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy Quảng Trị, người vừa được điều động, bổ nhiệm giữ chức vụ Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Trị từ 1/1/2023. Anh là “người mới”, nhưng thực chất là “người cũ” của ngành KSND. Bởi trước khi là Phó Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy Quảng Trị, người Viện trưởng sinh năm 1968 này là cựu sinh viên trường Cao đẳng Kiểm sát (khóa 8), là Kiểm sát viên, từng đảm nhiệm qua nhiều vị trí: Trưởng phòng nghiệp vụ VKSND tỉnh, Viện trưởng VKSND TP Đông Hà, Viện trưởng VKSND huyện Triệu Phong.

Viện trưởng Dương Xuân Sanh.

Giới thiệu qua như vậy, để biết tân Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Trị nắm chắc lịch sử hình thành và phát triển của đơn vị qua từng thời kỳ, giai đoạn như thế nào. Giờ về giữ vị trí trọng trách người đứng đầu, anh thấu hiểu và tập hợp khối đoàn kết, đồng lòng trong Ban cán sự, lãnh đạo viện và cán bộ, KSV 2 cấp. Từ đó, tạo tiền đề cho VKS 2 cấp Quảng Trị phát huy những thành quả đã đạt được, phấn đấu hoàn thành tốt các chương trình, kế hoạch, chỉ tiêu nhiệm vụ đã đề ra, thực hiện tốt Chỉ thị công tác năm của Viện trưởng VKSND tối cao, cũng như kế hoạch, chương trình hành động, phát triển kinh tế, xã hội của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp.

VKSND tỉnh Quảng Trị, có lẽ là đơn vị đặc biệt nhất của ngành KSND, không chỉ bởi thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Ngành ở vùng đất được mệnh danh là “tọa độ lửa” trong những năm tháng chiến tranh, là vùng đất được “hồi sinh” mãnh liệt từ bom đạn sau này, mà chính ở lịch sử xây dựng, hình thành của đơn vị.

Ai cũng biết, hệ thống cơ quan VKSND trong bộ máy Nhà nước ta hình thành từ ngày 26/7/1960 – ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 20-LCT công bố Luật Tổ chức VKSND. Với các VKSND các tỉnh phía Bắc, đến nay đã có truyền thống 63 năm xây dựng và trưởng thành; với các VKSND các tỉnh phía Nam, dấu mốc thường được tính sau ngày đất nước thống nhất năm 1975.

VKSND tỉnh Quảng Trị chủ trì họp giao ban liên ngành.

Với VKSND tỉnh Quảng Trị, có đặc thù riêng, khi vùng đất này những năm tháng chiến tranh là giới tuyến của 2 miền Nam – Bắc. Chính xác ngày 20/7/1954, Hiệp định Giơnevơ được ký kết, nước ta tạm thời bị chia cắt thành hai miền Nam, Bắc. Tỉnh Quảng Trị nằm trong ranh giới quân sự tạm thời, chia làm hai khu vực: Khu vực Vĩnh Linh ở bờ Bắc sông Bến Hải trên vĩ tuyến 17 được hoàn toàn giải phóng, cùng với các tỉnh thành phố ở miền Bắc quá độ lên Chủ nghĩa xã hội. Khu vực Quảng Trị ở bờ Nam sông Bến Hải cùng với các tỉnh, thành phố ở phía Nam vĩ tuyến 17 trở thành thuộc địa kiểu mới của Mỹ, tiếp tục làm cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân.

Phải tới ngày 1/5/1972, tỉnh Quảng Trị mới được hoàn toàn giải phóng, Nam – Bắc tỉnh Quảng Trị mới “về một nhà” hòa bình, thống nhất. Để kịp thời đáp ứng tình hình và nhiệm vụ của tỉnh vừa mới được giải phóng, tháng 7/1974, Viện Công tố của tỉnh được thành lập và đi vào hoạt động, đây là tổ chức tiền thân của VKSND tỉnh Quảng Trị ngày nay. Sau đó, thực hiện chủ trương của Trung ương về việc hợp nhất ba tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế thành tỉnh Bình Trị Thiên. Tháng 4/1976, VKSND tỉnh Bình Trị Thiên được thành lập, Viện Công tố các huyện, thị xã trong tỉnh Quảng Trị cũ được chuyển thành VKSND các huyện, thị xã.

Tới năm 1989, tỉnh Bình Trị Thiên được chia tách thành ba tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế. Ngày 4/7/1989, Viện trưởng VKSND tối cao ký quyết định thành lập VKSND tỉnh Quảng Trị sau khi tỉnh nhà được lập lại và sớm đi vào triển khai hoạt động.

PV báo BVPL trò chuyện cùng Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Trị.

“34 năm qua kể từ ngày lập lại, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của VKSND tối cao, của Tỉnh ủy, sự giám sát của Hội đồng nhân dân, sự quan tâm tạo điều kiện thuận lợi của Uỷ ban nhân dân, sự phối hợp chặt chẽ của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc, chính quyền các cấp các ngành hữu quan và sự đồng tình ủng hộ của nhân dân, ngành KSND tỉnh Quảng Trị liên tục phấn đấu và từng bước trưởng thành trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ của Ngành, phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ chính trị của địa phương, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội, giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, đảm bảo cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất” – Viện trưởng Dương Xuân Sanh cho biết.

Xin được điểm qua thành tích nổi bật trong những năm gần đây của VKSND tỉnh Quảng Trị: Từ năm 2018 đến năm 2022, hằng năm VKSND tỉnh Quảng Trị đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, liên tiếp các năm 2018, 2019, 2020, 2021 được tặng “Cờ thi đua ngành Kiểm sát nhân dân”, năm 2020 được tặng “Cờ thi đua của UBND tỉnh Quảng Trị”.

KSV VKSND tỉnh Quảng Trị kiểm sát việc bắt giữ tội phạm.

Để đạt được những thành tích này, là hiệu quả của việc đề ra và thực hiện các giải pháp đột phá trong từng năm của đơn vị. Nhất là triển khai đồng bộ các giải pháp công tác để tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra, thực hiện tốt nhiệm vụ chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm.  Công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp được tiến hành chủ động, thường xuyên và đạt kết quả tốt trên các lĩnh vực kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự; kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật; kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính; giải quyết và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về hoạt động tư pháp.

Ấn tượng nhất, là thông qua hoạt động kiểm sát, VKS 2 cấp đã kịp thời phát hiện các vi phạm pháp luật trong hoạt động tư pháp, ban hành nhiều kháng nghị, kiến nghị yêu cầu các cơ quan khắc phục, sửa chữa vi phạm, đã góp phần quan trọng vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.

Điển hình như: Trong năm 2021, VKS 2 cấp Quảng Trị ban hành 74 kiến nghị đối với Cơ quan điều tra, Tòa án, Cơ quan thi hành án yêu cầu chấn chỉnh, khắc phục vi phạm; 22 kiến nghị phòng ngừa vi phạm, tội phạm với chính quyền, cơ quan hữu quan. Năm 2022, đã ban hành 92 kiến nghị đối với Cơ quan điều tra, Tòa án, Cơ quan thi hành án yêu cầu chấn chỉnh, khắc phục vi phạm; 29 kiến nghị phòng ngừa vi phạm, tội phạm với chính quyền, cơ quan hữu quan. Riêng kháng nghị, báo cáo kháng nghị phúc thẩm, giám đốc thẩm, trong 2 năm qua đơn vị đã ban hành gần 20 bản.

Đặc biệt, VKSND hai cấp tỉnh Quảng Trị trong những năm qua đã thực hiện tốt vai trò đầu mối, vị trí trung tâm trong công tác phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Đặc biệt, đã chủ động tham mưu với cấp ủy chỉ đạo xử lý kịp thời, dứt điểm, đúng pháp luật nhiều vụ việc phức tạp, kêu oan, dư luận xã hội quan tâm, khiếu kiện bức xúc, kéo dài. Ban cán sự đảng VKSND tỉnh, cấp ủy, lãnh đạo VKSND hai cấp đã chủ động, tích cực tham mưu với cấp ủy, chính quyền những vấn đề quan trọng liên quan đến nhiệm vụ được giao.

Điển hình như: Năm 2021, Ban cán sự đảng VKSND tỉnh Quảng Trị đã chủ động tham mưu với Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 10-CT/TU ngày 27/9/2021 “Về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với công tác giải quyết khiếu nại, khiếu kiện hành chính liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai, giải phóng mặt bằng”. Sau đó, Ban cán sự đảng VKSND tỉnh và Ban cán sự đảng UBND tỉnh Quảng Trị đã ký quy chế phối hợp thực hiện Chỉ thị này.

“Sau khi Chỉ thị được ban hành và việc tổ chức thực hiện có hiệu quả đã góp phần khắc phục, chấn chỉnh kịp thời những hạn chế, thiếu sót; nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong việc ban hành, thực hiện các quyết định hành chính và giải quyết các khiếu nại, khiếu kiện hành chính có liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai, giải phóng mặt bằng, đền bù khi Nhà nước thu hồi đất đảm bảo lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, nhà đầu tư, góp phần giữ vững ổn chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư, phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Quảng Trị” – Viện trưởng Dương Xuân Sanh cho biết.

Cán bộ, công chức VKSND tỉnh Quảng Trị tặng quà cho người dân vùng lũ.

Cùng với việc thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ, ngành Kiểm sát Quảng Trị đã hưởng ứng và thực hiện có hiệu quả các phong trào thi đua do VKSND tối cao và cấp ủy, chính quyền địa phương phát động; tích cực thực hiện các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, nhân đạo, từ thiện chia sẽ với những người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Có thể kể đến các mô hình, việc làm, như: Đoàn Thanh niên và Công đoàn cơ quan VKSND tỉnh phối hợp duy trì thường xuyên “Nồi cháo tình thương” tại Bệnh viên Đa khoa tỉnh; VKSND hai cấp huy động sự đóng góp của công chức để tặng quà cho các cháu học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vùng sâu, vùng xa; hàng năm có hàng chục lượt công chức, người lao động tham gia hiến máu tự nguyện… Trong các đợt mưa lũ hằng năm, nhiều cá nhân là công chức trong Ngành đã kêu gọi sự ủng hộ, giúp đỡ của nhiều cơ quan, doanh nghiệp, nhà hảo tâm đối với bà con địa phương bị thiệt hại do thiên tai gây ra.…

Viết đến đây, chúng tôi lại nhớ đến lời nhận xét của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng, khi nói về ngành Kiểm sát Quảng Trị: Cùng với các cơ quan tư pháp, tiến hành tố tụng, VKSND tỉnh giữ vai trò, vị trí đặc biệt, góp phần tích cực, quan trọng trong công tác đấu tranh, phòng ngừa vi phạm, tội phạm; góp phần kiềm chế sự gia tăng tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

Kết thúc bài viết này, chúng tôi xin được trích dẫn lại câu nói của Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Trị Dương Xuân Sanh, như một lời hứa chắc chắn của những người mang màu áo thiên thanh trên vùng đất tọa độ lửa: “Trong thời gian tới, toàn thể cán bộ, công chức, người lao động ngành KSND tỉnh Quảng Trị tiếp tục đoàn kết, phấn đấu vượt qua khó khăn, thử thách, vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước và ngành KSND giao phó”.