Hôm 21/9, phát biểu với các nhà báo khi tham dự các cuộc họp Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, Mỹ, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã đưa ra tín hiệu tích cực trong việc khôi phục mối quan hệ với Hy Lạp và Israel, các nước láng giềng bên bờ Địa Trung Hải, khi ông nhấn mạnh những nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ sau một loạt cuộc đàm phán song phương mới đây.

Ông Erdogan lưu ý, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã có những thay đổi quan trọng, cùng đồng thuận hướng tới mục tiêu khôi phục quan hệ, trong đó cuộc gặp song phương bên lề các sự kiện Đại hội đồng Liên hợp quốc diễn ra trong bầu không khí tích cực.

“Cả hai chúng tôi đều hoan nghênh điều đó bởi không gì bằng mối quan hệ hữu hảo.”, ông Erdogan nói với các nhà báo, cho biết, tới đến Thủ tướng Israel có thể sẽ thăm Thổ Nhĩ Kỳ.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan (bên phải) và Thủ tướng Israel Netanyahu gặp nhau hôm 20/9, bên lề các sự kiện Đại hội đồng LHQ ở New York, Mỹ. Nguồn: @Sprinter99800.

Một tuyên bố từ Văn phòng Thủ tướng Israel Netanyahu nói, các nhà lãnh đạo đã đồng ý sớm có các cuộc viếng thăm lẫn nhau.
Bày tỏ trên trang cá nhân sau cuộc gặp với ông Erdogan, ông Netanyahu cho biết, hai bên cam kết thúc đẩy quan hệ song phương về thương mại, kinh tế và năng lượng, điều được hỗ trợ bởi mối bang giao ngày càng được cải thiện giữa các quốc gia. 

Quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ với đồng minh cũ Israel đã đổ vỡ sau khi lực lượng Israel giết chết 10 người Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc tấn công năm 2010 nhắm vào một con tàu hoạt động ủng hộ Palestine đang cố gắng vi phạm lệnh phong tỏa của Tel Aviv ở Dải Gaza. 

Ankara đã phản ứng bằng cách trục xuất Đại sứ Israel và Tel Aviv trả đũa.

leftcenterrightdel
 Cả hai ông Netanyahu và Erdogan đều bày tỏ, cuộc gặp song phương diễn ra trong bầu không khí tích cực và thiện chí/@netanyahu.

Chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ của Tổng thống Israel Isaac Herzog vào tháng 3/2022, sau đó là các chuyến thăm lẫn nhau của Ngoại trưởng hai nước đã giúp tan băng quan hệ Ankara- Tel Aviv.

Bản thân ông Netanyahu đã lên kế hoạch đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7, tuy nhiên cuộc phẫu thuật mà ông đã trải qua đã khiến chuyến dị bị dời lại. 

Người tiền nhiệm của ông Netanyahu, Yair Lapid, cũng đã gặp ông Erdogan vào năm ngoái bên lề hội nghị thượng đỉnh Liên Hợp Quốc ở New York.

leftcenterrightdel
 Hai ông Erdogan, Netanyahu gặp nhau tại New York, 20/9/ @ragipsoylu

Về quan hệ với Hy Lạp, quốc gia vốn có tranh chấp lãnh hải với Thổ Nhĩ Kỳ ở Đông Địa Trung Hải, cũng như những căng thẳng liên quan đến đảo Síp, ông Erdogan cho biết, cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới ở Thessaloniki sẽ là một bước nhảy trong quan hệ Ankara- Athens, mang lại những thay đổi quan trọng trong mối bang giao giữa hai nước và mở ra những cơ hội cho cả hai bên.

“Mục tiêu của chúng tôi là giảm căng thẳng ở biển Aegean và đó cũng là vấn đề Thủ tướng Hy Lạp Mitsotakis đồng thuận.”, ông Erdogan tiết lộ.

Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cũng chỉ ra rằng, hai nước láng giềng ở Địa Trung Hải đã trải qua những thảm họa thiên tai nghiêm trọng gần đây và điều đó đã thúc đẩy họ xích lại gần nhau, điều được củng cố bằng các bước ngoại giao tích cực, thiện chí.

Ông Erdogan cảnh báo sẽ chống lại các bước đi và phát biểu làm tổn hại đến môi trường tin cậy hiện tại giữa hai nước; nhấn mạnh, ông và Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis cam kết duy trì bầu không khí tích cực trong quan hệ song phương sau cuộc gặp hôm 20/9.

Văn Phong/Dailysabah