Ý và Tây Ban Nha đã quyết định điều động các tàu hải quân để hỗ trợ Đội tàu nhân đạo quốc tế Global Sumud Flotilla (GSF) trên đường phá vỡ lệnh phong tỏa Gaza của Israel.
Theo tin, ban đầu, Ý đã phái khinh hạm Virginio Fasan (F 591) tiếp cận đội tàu GSF trước khi được thay thế bằng khinh hạm Alpino (F 594).
Trong khi tàu tuần tra Furor (P-46) của Tây Ban Nha đã xuất phát từ thành phố cảng Cartagena hôm 25/9, hướng đến phía đông Địa Trung Hải.
    |
 |
Đội tàu nhân đạo quốc tế GSF khởi hành từ Barcelona, Tây Ban Nha với nỗ lực phá vỡ lệnh phong tỏa Gaza của Israel. Ảnh: AA. |
Động thái chưa từng có tiền lệ nhằm hỗ trợ đội tàu nhân đạo tiến về dải đất của người Palestine diễn ra sau nhiều cuộc tấn công vào đội tàu GSF, bao gồm cả một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (drone) vào sớm 24/9.
Israel bị cáo buộc là đứng sau các vụ tấn công. Ngay từ đầu chuyến đi, Bộ trưởng An ninh Quốc gia Israel Itamar Ben-Gvir đã gọi các nhà hoạt động trên tàu là “khủng bố” và nói rằng họ nên bị đối xử như vậy.
Gần đây hơn, Bộ Ngoại giao Israel, cơ quan đã nhiều lần kêu gọi đội tàu xuống hàng tại lãnh thổ Israel, đã mô tả nỗ lực vận chuyển hàng cứu trợ này là một “sáng kiến thánh chiến”.
Đội tàu GSF cho biết, họ dự đoán một cuộc tấn công sắp xảy ra của Israel khi đội tiến gần hơn Gaza.
    |
 |
Khinh hạm Alpino (F 594) của Hải quân Ý được phái đi hỗ trợ đội tàu GSF. Nguồn: AkimotoThn. |
Bản thân Israel cũng tuyên bố sẽ không cho phép bất kỳ tàu nào xâm nhập vào vùng chiến sự đang diễn ra, nói rằng, chúng vi phạm lệnh phong tỏa hải quân của họ đối với Gaza.
Ba chuyến hàng trước đó của GSF trong nỗ lực phá vỡ vòng vây phong tỏa của Israel đối với Gaza đều bị lực lượng Israel chặn lại.
Vào tháng 5, tàu Conscience đã bị tấn công và buộc phải quay trở lại cảng Malta sau khi bị drone nhắm mục tiêu. Một nỗ lực khác vào tháng 6 cũng đã bị Israel ngăn chặn khi tàu Madleen bị chặn lại trên vùng biển quốc tế và thủy thủ đoàn bị bắt giữ đưa về Israel, sau đó trục xuất về nước.
    |
 |
Khinh hạm Virginio Fasan (F 591) của Hải quân Ý. Nguồn: AkimotoThn. |
Một nỗ lực thứ ba vào tháng 7 của tàu Handala cũng đã bị lực lượng Israel chặn lại trên vùng biển quốc tế và thủy thủ đoàn bị bắt giữ.
Phát biểu với báo chí bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York vào 24/9, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez, một trong những chính trị gia chỉ trích Israel mạnh mẽ nhất, nói: “Chính phủ Tây Ban Nha yêu cầu phải tuân thủ luật pháp quốc tế và tôn trọng quyền của công dân nước này được di chuyển trên Địa Trung Hải một cách an toàn”.
Cùng ngày Phát biểu trước Quốc hội, Bộ trưởng Quốc phòng Ý Guido Crosetto cho biết, việc gửi tàu hải quân hỗ trợ đội tàu GSF là “một hành động nhân đạo”.
“Đây không phải là một hành động chiến tranh. Đây không phải là một sự khiêu khích. Đây là một hành động nhân đạo, một nghĩa vụ của một quốc gia đối với công dân của mình.”, ông Crosetto lưu ý.
    |
 |
Một trong hơn 50 chiếc tàu tham gia Đội tàu GSF, đang trên đường đến Dải Gaza để phá vỡ lệnh phong tỏa của Israel. Nguồn: The Jerusalem Post. |
Cả Tây Ban Nha và Ý đều có các phong trào ủng hộ người Palestine được thúc đẩy bởi cuộc diệt chủng của Israel ở Gaza.
Các cuộc biểu tình lớn đã diễn ra ở Ý vào cuối tuần qua, cho thấy sự ủng hộ rộng rãi của người dân nước này đối với sự nghiệp của người Palestine, ngay cả khi Chính phủ Ý từ chối theo gương nhiều nước láng giềng châu Âu trong 'làn sóng" công nhận Nhà nước Palestine.
Tại Tây Ban Nha, sự ủng hộ trên đường phố dành cho Palestine đã chuyển thành sự ủng hộ chính thức từ chính phủ - với việc Thủ tướng Sanchez trở thành một trong những nhà lãnh đạo thế giới lên tiếng chỉ trích Israel mạnh mẽ nhất.
Ông Sanchez đã phê chuẩn lệnh cấm vận vũ khí toàn diện đối với Israel và kêu gọi không cho phép Israel tham gia các giải đấu thể thao quốc tế.
    |
 |
Tàu tuần tra Furor (P-46) của Tây Ban Nha được phái hỗ trợ đội tàu GSF. Nguồn: AkimotoThn. |
Một đội đua xe đạp Israel tham gia Giải đua Vuelta đã dẫn đến các cuộc biểu tình lớn diễn ra vào tháng này trên khắp Tây Ban Nha và được ông Sanchez ủng hộ.
Theo luật pháp quốc tế, những cá nhân dân sự tham gia hoạt động cung cấp viện trợ nhân đạo, chẳng hạn như các tình nguyện viên trên tàu, được bảo vệ theo các điều khoản của Công ước Geneva.
Theo các nhà tổ chức hoạt động, bất kỳ cuộc tấn công nào vào đội tàu đều sẽ cấu thành hành vi vi phạm luật pháp quốc tế và lệnh của Tòa án Công lý Quốc tế vào tháng 1/2024 buộc cho Israel cho phép viện trợ nhân đạo vào Gaza.
Đội tàu này cũng được bảo vệ theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển. Điều này đảm bảo quyền tự do hàng hải và đi lại vô hại trong vùng lãnh hải, miễn là đội tàu không đe dọa hòa bình hoặc an ninh.