Hướng tới nền hòa bình công bằng và bền vững ở Trung Đông

Ngày 15/9, hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp các nước thuộc Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) và Liên đoàn Ả Rập (AL) diễn ra tại Doha, Qatar, đã thông qua tuyên bố chung, trong đó kêu gọi các quốc gia thành viên của OIC phối hợp nỗ lực nhằm đóng băng tư cách thành viên của Israel tại LHQ”.

Các bên tham dự hội nghị cũng lên án mọi nỗ lực của Israel nhằm tái định cư người Palestine khỏi các vùng lãnh thổ bị Tel Aviv chiếm đóng từ năm 1967, dưới bất kỳ hình thức nào.

“Một nền hòa bình công bằng và bền vững ở Trung Đông sẽ không đạt được bằng cách phớt lờ vấn đề Palestine và các quyền của người dân Palestine, cũng như thông qua bạo lực và tấn công các bên trung gian. Ngược lại, nó chỉ có thể đạt được thông qua việc tuân thủ Sáng kiến hòa bình Ả Rập và các nghị quyết quốc tế liên quan.”, tuyên bố nêu rõ.

Các nước OIC và AL kêu gọi cộng đồng quốc tế và Hội đồng Bảo an LHQ thực hiện nghĩa vụ chấm dứt tình trạng chiếm đóng của Israel tại các vùng lãnh thổ Palestine, đồng thời thiết lập khung thời gian rõ ràng cho việc này. Cần thực hiện kế hoạch Ả Rập- Hồi giáo nhằm tái thiết Dải Gaza, và việc tái thiết cần được bắt đầu trong thời gian sớm nhất. Các bên tham dự kêu gọi các nhà tài trợ quốc tế hỗ trợ cần thiết cho quá trình này.

leftcenterrightdel
 Hội nghị thượng đỉnh các quốc gia Ả Rập- Hồi giáo, Doha, Qatar, ngày 15/9. Nguồn: Bayramov_Jeyhun.

“Chúng tôi tái khẳng định cam kết kiên định đối với chủ quyền, độc lập và an ninh của tất cả các quốc gia thành viên của OIC và AL, đồng thời nhắc lại nghĩa vụ chung của chúng tôi là đáp trả hành động xâm lược này để bảo vệ an ninh chung.”, tuyên bố nhấn mạnh; đồng thời viện dẫn nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ, trong đó cấm đe dọa hoặc sử dụng vũ lực chống lại toàn vẹn lãnh thổ hoặc độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào.

Các nước OIC và AL bác bỏ nỗ lực của Israel nhằm biện minh cho cuộc tấn công vào lãnh thổ Qatar với lý do truy đuổi lãnh đạo phong trào Palestine Hamas. Họ cũng phản đối những lời đe dọa của Israel về khả năng tấn công trở lại Qatar.

Tuyên bố chung lên án các chính sách của Israel đã gây ra thảm họa nhân đạo chưa từng có, trong đó bao vây, nạn đói và tước đoạt lương thực, thuốc men của dân thường được sử dụng như vũ khí chiến tranh chống lại người dân Palestine, vi phạm trắng trợn luật nhân đạo quốc tế và Công ước Geneva; nhấn mạnh rằng, những hành vi này cấu thành tội ác chiến tranh toàn diện, đòi hỏi phải có hành động quốc tế khẩn cấp để chấm dứt và đảm bảo việc tiếp cận viện trợ nhân đạo ngay lập tức, an toàn và không bị cản trở vào mọi nơi trên lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng.

Mặt khác, cảnh báo về hậu quả thảm khốc của bất kỳ quyết định nào của Israel nhằm sáp nhập bất kỳ phần nào của lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng.

leftcenterrightdel
 Các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo tham dự Hội nghị thượng đỉnh Gaza tháng 10. Nguồn: OIC.

Tài liệu tái khẳng định sự cần thiết phải có hành động khẩn cấp của cộng đồng quốc tế nhằm ngăn chặn các hành động xâm lược liên tục của Israel trong khu vực và chấm dứt các hành vi vi phạm liên tục của nước này đối với chủ quyền, an ninh và ổn định của các quốc gia, trong khuôn khổ tôn trọng luật pháp quốc tế và các nghị quyết hợp pháp quốc tế có liên quan, đồng thời cảnh báo về hậu quả nghiêm trọng của việc quốc tế tiếp tục không hành động trong việc kiềm chế hành vi xâm lược của Israel, vốn cấu thành hành vi vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế và vi phạm trắng trợn chủ quyền quốc gia.

Tuyên bố chung kêu gọi tất cả các quốc gia thực hiện mọi biện pháp pháp lý và hiệu quả có thể để ngăn chặn Israel tiếp tục các hành động chống lại người dân Palestine, bao gồm việc buộc Israel phải chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm và tội ác của mình, áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Israel, đình chỉ việc cung cấp, chuyển giao hoặc quá cảnh vũ khí, đạn dược và vật liệu quân sự, xem xét lại các mối quan hệ ngoại giao và kinh tế với Israel và khởi xướng các thủ tục pháp lý chống lại Israel.

Các quốc gia Ả Rập- Hồi giáo hoan nghênh việc Đại hội đồng LHQ thông qua “Tuyên bố New York” về việc thực hiện giải pháp hai nhà nước và thành lập Nhà nước Palestine độc lập; hoan nghênh việc triệu tập Hội nghị thực thi giải pháp hai nhà nước do Ả Rập Xê Út và Pháp đồng chủ trì, sẽ diễn ra ngày 22/9 tới,  đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế chung tay nỗ lực để đảm bảo sự công nhận rộng rãi đối với Nhà nước Palestine độc lập.

GCC kích hoạt cơ chế phòng thủ chung!

Trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh các quốc gia Ả Rập- Hồi giáo tại Doha, Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) cam kết “kích hoạt cơ chế phòng thủ chung”.

leftcenterrightdel
 Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad al-Thani (giữa) điều hành Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp Ả Rập - Hồi giáo, Doha,  ngày 15/9. Nguồn: presidencymv

Các nước GCC, bao gồm Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, đã thiết lập lập một hiệp ước quốc phòng để giải quyết các mối lo ngại về an ninh của các quốc gia thành viên.

GCC cho biết, các cuộc tham vấn đã được tiến hành giữa các cơ quan quân sự của khối nhằm xây dựng “năng lực răn đe vùng Vịnh”, với một cuộc họp của Bộ Tư lệnh quân sự chung của khối sẽ sớm diễn ra tại Doha.

Không có thêm thông tin chi tiết nào về cơ chế phòng thủ mới, vốn quy định rằng một cuộc tấn công vào một quốc gia thành viên là cuộc tấn công vào khối.

Cùng với việc thúc giục LHQ đình chỉ tư cách thành viên của Israel, Pakistan cũng kêu gọi thành lập lực lượng đặc nhiệm Ả Rập- Hồi giáo.

leftcenterrightdel
 Phiên họp bất thường của Hội đồng Tối cao- Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh, ngày 15/9 tại Doha.

Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif cho biết, lực lượng đặc nhiệm nên áp dụng các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn các âm mưu bành trướng của Israel.

Trong khi đó, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tuyên bố rằng, những lời lên án suông sẽ không ngăn chặn được tên lửa, những tuyên bố sẽ không giải phóng Palestine.

Ông thúc đẩy các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt và đình chỉ quan hệ ngoại giao và thương mại với Israel.

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cũng kêu gọi các quốc gia Hồi giáo cắt đứt quan hệ với Israel.

“Chúng ta cần thiết phải cùng nhau hành động để chống lại hành vi của Israel bởi nước này đã vi phạm chủ quyền của một số quốc gia Ả Rập và Hồi giáo với chiêu bài tự vệ dối trá.”, ông Pezeshkian nói.

Văn Phong/OIC, Aljazeera, Sputnik