Hôm 29/6, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề an ninh quốc tế, Celeste Wallander, cho biết, Washington ủng hộ thỏa thuận cho phép Thổ Nhĩ Kỳ nâng cấp phi đội máy bay chiến đấu F-16 lỗi thời của nước này.

“Bộ Quốc phòng Mỹ hoàn toàn ủng hộ các kế hoạch hiện đại hóa phi đội F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ.”, bà Wallander nói khi trả lời báo chí về lập trường của Washington trong việc bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ; lưu ý, kế hoạch này đang được thực hiện và cần trải qua các quy trình trước khi ký kết hợp đồng.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Mỹ Joe Biden nói chuyện với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại hội nghị thượng đỉnh NATO, Madrid, ngày 29/6. Ảnh: Reuters.

Tuyên bố được đưa ra chưa đầy 24 giờ sau khi Ankara từ bỏ phản đối, chấp thuận để Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO.

Bà Wallander giải thích, quyết định của Ankara “là một đóng góp cho an ninh của NATO, cũng là an ninh của Mỹ”.

Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhìn nhận, Thổ Nhĩ Kỳ là một “đồng minh NATO chiến lược”, cho rằng, “năng lực phòng thủ mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ góp phần vào khả năng phòng thủ chung của NATO”.

leftcenterrightdel
 Thổ Nhĩ Kỳ đang có nhu cầu hiện đại hóa phi đội máy bay F-16 đã lỗi thời của Không quân nước này. Ảnh: Hurriyet. 

Một quan chức hàng đầu của Bộ Ngoại giao Anh cũng tỏ ra “cởi mở”, cho rằng, điều quan trọng đối với NATO là phải đảm bảo Thổ Nhĩ Kỳ có đầy đủ các năng lực không quân, bao gồm việc nâng cấp phi đội máy bay chiến đấu hiện tại của nước này.

Quan chức ngoại giao Anh cũng đặt vấn đề Thổ Nhĩ Kỳ chuyển giao các hệ thống S-400 đã mua của Nga cho Ukraine, nhấn mạnh, điều này gần như chắc chắn sẽ nhận được phản ứng tích cực từ Quốc hội Mỹ.

Thổ Nhĩ Kỳ đã bị Mỹ trừng phạt và loại khỏi chương trình F-35 vì đã mua và quyết giữ hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 từ Nga. Washington cũng đình chỉ hợp đồng cung cấp hơn 100 máy bay F-35 cho Ankara.

leftcenterrightdel
 Một phần của hệ thống phòng thủ S-400 được Nga chuyển giao cho Thổ Nhì Kỳ tại sân bay Murted, Ankara, ngày 27/8/2019. Ảnh: Reuters.

Trước thương vụ F-35 đổ bể, để đáp ứng nhanh nhu cầu của không quân, giữa tháng 10 năm ngoái, Thổ Nhĩ Kỳ đã đề xuất mua 40 chiếc máy bay chiến đấu F-16 mới do Lockheed Martin, Mỹ sản xuất và 80 bộ thiết bị hiện đại hóa để nâng cấp phi đội F-16 lỗi thời của mình, đối trừ khoản tiền đặt cọc 1,4 tỉ USD mua F-35.

Washington cho đến nay vẫn dè dặt đưa ra ý kiến về thương vụ này, lưu ý, cần phải thực hiện quy trình bán vũ khí, trong đó phải được sự chấp thuận của Quốc hội, nơi từng hơn một lần hối thúc chính quyền gây áp lực, cũng như thực thi các biện pháp trừng phạt đối với Ankara, chủ yếu về vấn đề mua vũ khí của Nga.

Văn Phong (Theo Alarabiya)