Tiến tới chấm dứt chiến tranh!

Ngày 6/5, Phong trào kháng chiến Hồi giáo Palestine Hamas cho biết đã chấp nhận đề xuất của các nhà hòa giải từ Ai Cập và Qatar về lệnh ngừng bắn ở Gaza, trong khi Israel tỏ ra không vồ vập, vẫn dự định tiến hành kế hoạch 90 ngày để xâm chiếm Rafah.

Đề xuất này bao gồm ba giai đoạn, mỗi giai đoạn kéo dài 6 tuần, sẽ đi đến chấm dứt cuộc chiến của Israel ở Gaza, cũng như trả tự do cho những con tin Israel còn lại và những tù nhân Palestine đang bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.

Trong giai đoạn đầu tiên, sẽ chấm dứt tạm thời chiến sự giữa Hamas và Israel, cũng như việc lực lượng Israel rút quân về phía đông, cách xa các khu vực đông dân ở Gaza về phía biên giới Israel.

Máy bay và máy bay không người lái của Israel cũng sẽ ngừng bay qua Gaza trong 10 giờ mỗi ngày và trong 12 giờ vào những ngày phóng thích tù nhân.

leftcenterrightdel
 Người Palestine ở Rafah, cực nam Gaza, phản ứng sau khi Hamas chấp nhận đề xuất ngừng bắn từ các nhà hòa giải, với kỳ vọng lệnh ngừng bắt sẽ tiến tới chấm dứt chiến tranh. Ảnh: Doaa Al Baz / Reuters.

Hamas sẽ từng bước thả 33 con tin (còn sống hoặc đã chết) trong giai đoạn đầu, trước hết là những phụ nữ trên 50 tuổi, những người bị bệnh hoặc những người dưới 19 tuổi không phải là quân nhân.

Đổi lại, mỗi con tin còn sống được phóng thích, Israel sẽ thả 30 tù nhân Palestine mà họ đang giam giữ. Với mỗi con tin là nữ quân nhân được Hamas thả ra, Israel sẽ thả 50 tù nhân Palestine.

Việc rút quân của Israel sẽ cho phép người dân Palestine trở về nhà của họ trên khắp Gaza, điều này sẽ diễn ra dần dần khi Hamas thả con tin.

Riêng biệt, thỏa thuận quy định rằng công việc tái thiết cũng như hoạt động cứu trợ nhân đạo ở Gaza phải bắt đầu trong giai đoạn này, đồng thời Cơ quan Liên Hợp Quốc hỗ trợ người tị nạn Palestine (UNRWA) và các tổ chức cứu trợ khác được phép làm việc để giúp đỡ dân thường.

Trong giai đoạn thứ hai của thỏa thuận, Israel sẽ chấm dứt vĩnh viễn các hoạt động quân sự và rút quân hoàn toàn khỏi Gaza.

leftcenterrightdel
 Người Palestine tìm đường sơ tán ngày 6/45, sau khi nhận được khuyến cáo của Israel. Ảnh: AFP.

Cũng sẽ có một cuộc trao đổi tù nhân khác, đối với tất cả những con tin Israel còn lại, bao gồm cả quân nhân, để đổi lấy một số lượng tù nhân Palestine chưa xác định.

Giai đoạn thứ ba sẽ chứng kiến việc trao đổi hài cốt của những con tin và tù nhân do cả hai bên giam giữ.

Giai đoạn này sẽ bao gồm kế hoạch tái thiết Gaza kéo dài từ 3- 5 năm và có lẽ quan trọng nhất là chấm dứt sự phong tỏa của Israel đối với vùng đất này.

Sau thông báo của Hamas, người Palestine trên khắp Gaza ngay lập tức xuống đường ăn mừng, kỳ vọng thỏa thuận sẽ đánh dấu sự kết thúc của một cuộc chiến tranh tàn khốc đã tàn phá Gaza và gây đổ máu chết chóc cho mỗi gia đình.

Trong khi người Israel đã phản ứng một cách thận trọng. Các báo cáo ban đầu trên các phương tiện truyền thông Israel đã đưa ra thông điệp rằng, thỏa thuận mà Hamas đã đồng ý không phải là điều mà Israel đã thảo luận.

Thân nhân của những con tin Israel tiếp tục biểu tình ở Tel Aviv, kêu gọi chính phủ chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn.

Phản ứng quốc tế

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas bày tỏ hy vọng Israel sẽ cam kết chấm dứt hành động xâm lược và rút hoàn toàn khỏi Dải Gaza.

Người phát ngôn Quân đội Israel - Chuẩn đô đốc Daniel Hagari nói: “Chúng tôi xem xét mọi câu trả lời một cách nghiêm túc nhất và đang tận dụng mọi khả năng liên quan đến đàm phán và phóng thích con tin.”, tuy nhiên lưu ý, quân đội Israel vẫn và sẽ tiếp tục hoạt động ở Dải Gaza.

Các quan chức Mỹ tại Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao đã từ chối đưa ra bình luận về thông báo của Hamas, cho biết, việc thảo luật về lệnh ngừng bắn vẫn đang tiếp tục.

leftcenterrightdel
 Khói bốc lên sau các cuộc không kích của Israel ở Rafah, miền Nam Gaza. Nguồn: @Timesofgaza.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller xác nhận Hamas đã đưa ra phản hồi và Bộ này đang xem xét, thảo luận với các đối tác trong khu vực.

Ông Miller  nhấn mạnh, một thỏa thuận là “hoàn toàn có thể đạt được”.

Trong khi người phát Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ, John Kirby bày tỏ, Washington mong muốn sớm đưa con tin trở về, muốn đạt được lệnh ngừng bắn, cũng như muốn hoạt động hỗ trợ nhân đạo ở Gaza được tăng cường.

Tổng Thư ký LHQ Antonia Guterres tuyên bố: “Tôi nhắc lại lời kêu gọi khẩn cấp của mình tới chính phủ Israel và lãnh đạo Hamas để đạt được thỏa thuận và chấm dứt đau khổ. Tôi quan ngại sâu sắc trước những dấu hiệu cho thấy một hoạt động quân sự quy mô lớn ở Rafah có thể sắp xảy ra. Bảo vệ thường dân là điều tối quan trọng trong luật nhân đạo quốc tế”.

Quyết đánh Rafah

Sau thông báo của Hamas, Bộ trưởng An ninh Quốc gia cực hữu của Israel, Itamar Ben-Gvir, ngay lập tức lên mạng xã hội bác bỏ thỏa thuận và kêu gọi tấn công Rafah.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, thỏa thuận này không đáp ứng được yêu cầu của Israel nhưng ông sẽ cử một phái đoàn đến Cairo để gặp các nhà đàm phán.

leftcenterrightdel
 Trẻ em tiếp tục là nạn nhân của cuộc chiến đẫm máu. @Timesofgaza.

Ông Netanyahu lưu ý, nội các chiến tranh của Israel đã nhất trí tiếp tục hoạt động quân sự ở Rafah để gây áp lực quân sự lên Hamas.

Ngày 6/5, thông qua tin nhắn SMS, cuộc gọi điện thoại và tờ rơi, Israel đã yêu cầu người Palestine ở phía đông Rafah sơ tán đến “khu vực nhân đạo mở rộng” Al-Mawasi, khi nước này chuẩn bị tiến hành một chiến dịch quân sự ở khu vực phía nam Gaza, bất chấp sự phản đối của quốc tế.

Quân đội Israel (IDF) tuyên bố, sẽ tiếp tục truy đuổi Hamas khắp mọi nơi ở Gaza cho đến khi tất cả các con tin đang giam giữ trở về nhà.

Trên thực địa, ngay từ chiều ngày 6/5, Israel đã thực hiện các cuộc không kích dữ dội ở miền Nam Gaza.

Văn Phong/Aljazeera, Reuters