Báo Bảo vệ pháp luật xin lược ghi một số nét chính trong 6 kiến nghị này của đồng chí Đỗ Mạnh Bổng.
    |
 |
| Đồng chí Đỗ Mạnh Bổng, Viện trưởng VKSND TP HCM phát biểu tại một hội nghị. |
Thứ nhất, hoàn thiện các quy định pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự theo hướng:
1. Cho phép cơ quan tố tụng ngăn chặn,, phong tỏa, kê biên, tạm giữ tài sản đã bị dịch chuyển sang người thân của bị can trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội liên quan đến các vụ án kinh tế, tham nhũng và chức vụ.
2. Áp dụng thuận lợi và hiệu quả các biện pháp kê biên, phong tỏa tài khoản.
3. Có các quy định pháp luật về tăng cường hợp tác quốc tế trong việc truy, thu giữ các tài sản bị tội phạm đưa ra nước ngoài để đầu tư nhằm tẩu tán tài sản.
4. Quy định rõ trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, chấp hành viên trong việc áp dụng các biện pháp điều tra để truy nguyên tài sản phạm tội, phong tỏa, kê biên và bán đấu giá tài sản là tang vật của vụ án.
Quốc hội xem xét, sửa đổi Điều 128, 129 Bộ luật Tố tụng Hình sự theo hướng bổ sung biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản được áp dụng từ giai đoạn giải quyết nguồn tin về tội phạm. Cho phép áp dụng các biện pháp khác để ngăn chặn việc chuyển nhượng giao dịch tài sản tại các cơ quan chức năng. Bổ sung quy định bắt buộc có sự tham gia của đại diện cơ quan Thi hành án dân sự nơi có tài sản kê biên phối hợp, xử lý, khi các cơ quan tố tụng kê biên tài sản để bảo đảm thi hành án hiệu quả.
Quốc hội nghiên cứu, sửa đổi Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng Hình sự theo hướng: Xử lý, thu hồi tài sản tăng thêm không giải trình được nguồn gốc và hình sự hóa hành vi làm giàu bất hợp pháp. Tăng cường trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan giám sát, thanh tra, kiểm toán trong việc áp dụng các biện pháp thu giữ, tạm giữ, kê biên, phong tỏa tài sản của các cá nhân liên quan đến sai phạm về kinh tế, có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực. Quy định linh hoạt thời điểm áp dụng các biện pháp phong tỏa tài khoản, kê biên tài sản, số lượng, giá trị các loại tài sản bị kê biên. Quy định nội dung chứng minh “ đường đi ” của tài sản bị chiếm đoạt là quy định bắt buộc phải chứng minh trong vụ án hình sự. Cấm các giao dịch chuyển nhượng, tặng cho tài sản kể từ khi có quyết định bị thanh tra, kiểm tra, khởi tố. Xây dựng thủ tục đặc biệt để thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế. Quy định rõ trách nhiệm của cơ quan, người tiến hành tố tụng, chấp hành viên trong việc áp dụng các biện pháp điều tra để truy nguyên tài sản phạm tội, phong tỏa, kê biên và bán đấu giá tài sản là tang vật của vụ án.
Thứ Hai, Khẩn trương nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện thể chế của cơ chế thu hồi tài sản không thông qua thủ tục tố tụng hình sự
. Theo quy định của pháp luật Tố tụng Hình sự hiện hành, trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, nếu bị can bỏ trốn thì các cơ quan tố tụng phải ra quyết định tạm đình chỉ vụ án, chờ bắt giữ được bị can có kết án hình sự mới xử lý việc thu hồi tài sản, gây khó khăn và thất thoát trong thu hồi tài sản và dễ gây rủi ro cho các tổ chức, cá nhân khác.
Thứ Ba, Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật Thi hành án dân sự năm 2014 theo hướng:
1. Bổ sung quy định cơ chế thi hành án đặc thù đối với khoản thu hồi tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng.
2. Quy định rõ trách nhiệm của Tòa án trong việc giải thích, đính chính bản án.
3. Quy định rõ về việc phải thực hiện xong nội dung thi hành án tại địa phương mới được ủy thác cho địa phương khác, v.v...
Thứ Tư, tăng cường đẩy mạnh việc hoàn thiện khung pháp lý cho việc phát triển xã hội không tiền mặt, tạo điều kiện cho hình thức thanh toán trực tuyến được tiện dụng, đảm bảo tính an toàn.
Thứ Năm, cần sửa đổi theo hướng tập trung các quy định pháp luật về thu hồi tài sản tham nhũng, tài sản do phạm tội mà có, không để nằm rải rác ở nhiều văn bản như hiện nay,
Thứ Sáu, hoàn thiện Quy chế phối hợp giữa các cơ quan tư pháp ( Thanh tra, Công an, Viện kiểm sát, Tòa án, Cơ quan Thi hành án dân sự ) trong việc thống kê, báo cáo công tác thu hồi tài sản thống nhất giữa các ngành; hoàn thiện các quy định về giám định, v.v...