Một chương trình nhân văn khởi đầu từ tầm nhìn chiến lược
Khi Nghị quyết 17-NQ/TU của Tỉnh ủy Điện Biên (năm 2021) đặt mục tiêu giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng đời sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, câu chuyện về nhà ở kiên cố được xem là “điểm tựa” căn bản nhất. Từ nền tảng đó, Đề án làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo được MTTQ Việt Nam phối hợp cùng tỉnh Điện Biên triển khai, tạo nên một chiến dịch xã hội hóa quy mô lớn, giàu tính nhân văn.
    |
 |
| Toàn cảnh bản vùng cao Điện Biên với những ngôi nhà mới xen lẫn núi rừng. |
Ngày 13/5/2023, lễ phát động được tổ chức trang trọng tại thành phố Điện Biên Phủ, với sự đồng hành của Chủ tịch nước. Sự kiện không chỉ mang ý nghĩa khởi động một chương trình hỗ trợ mà còn truyền tải thông điệp mạnh mẽ: không để ai bị bỏ lại phía sau trên hành trình phát triển.
Mục tiêu ban đầu là hỗ trợ 5.000 ngôi nhà. Nhưng chỉ trong thời gian ngắn, kết quả đã vượt xa kỳ vọng nhờ sự chung tay của cả hệ thống chính trị và cộng đồng doanh nghiệp.
Nguồn lực xã hội được khơi dậy mạnh mẽ
Điện Biên đã huy động được hơn 530 tỉ đồng, trong đó có sự đóng góp lớn từ doanh nghiệp và các tổ chức xã hội. Hàng ngàn cán bộ, công chức, doanh nghiệp trong cả nước đóng góp kinh phí đầy nhân ái; người dân các bản vùng cao góp ngày công và vật liệu địa phương.
Việc xã hội hóa xây dựng nhà ở cho hộ nghèo tạo nên “cú hích” mạnh mẽ: thay vì chờ nguồn vốn ngân sách, mọi lực lượng cùng chung tay, biến chương trình an sinh thành phong trào lan tỏa rộng khắp.
Tính đến nay, hơn 9.800 căn nhà Đại đoàn kết đã hoặc đang được xây dựng. Không chỉ hoàn thành đúng tiến độ, các ngôi nhà đều bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, bền vững trước khí hậu khắc nghiệt miền núi.
    |
 |
| Ông Lò Văn Hiền ở xã Na Son phấn khởi khi có ngôi nhà mới. Ảnh TTXVN |
Những ngôi nhà - những cuộc đời được đổi thay
Từ bản vùng sâu Mường Nhé đến các xã biên giới Mường Chà, Nậm Pồ… những ngôi nhà mới mang theo niềm hy vọng.
Chị Lường Thị Dung, bản Na Khếnh, xã Thanh Nưa, xúc động khi nhìn căn nhà gạch vững chãi thay thế chòi gỗ xiêu vẹo:
“Có nhà mới rồi, tôi yên tâm lao động, không còn nơm nớp mỗi khi trời mưa gió.”
    |
 |
| Những ngôi nhà đại đoàn kết kiên cố tiếp thêm động lực cho người dân vùng cao. |
Chị Vì Thị Tâm, hộ đơn thân nuôi hai con nhỏ ở xã Thanh An, nghẹn ngào khi được nhận chìa khóa căn nhà Đại đoàn kết: “Cuộc sống bắt đầu sáng lên. Tôi muốn thoát nghèo để nuôi các con học hành đến nơi đến chốn.”
Mỗi mái nhà là khởi đầu của hành trình mới. Khi một gia đình có chỗ ở ổn định, họ có thêm nghị lực để làm ăn, để phát triển kinh tế, để rèn luyện nếp sống văn minh, kỷ cương.
Sức mạnh cộng đồng, nền tảng củng cố “thế trận lòng dân”
Điều đáng quý nhất không chỉ là giá trị tiền bạc của chương trình mà là sự đồng lòng của hàng nghìn người dân.
Nhiều bản vùng cao huy động thanh niên góp công, dựng nhà cho hộ nghèo lớn tuổi. Nhiều hộ dân chủ động đóng góp tre, nứa, cát sỏi… Những hành động nhỏ nhưng góp phần tạo nên “thế trận lòng dân vững bền”, yếu tố đặc biệt quan trọng ở tỉnh có đường biên giới dài như Điện Biên.
    |
 |
| Những ngôi nhà mới được dựng lên, gieo niềm tin ấm áp nơi vùng cao gian khó và thể hiện tình quân dân bền vững. |
Ông Cà Văn Chính, Chủ tịch MTTQ xã Thanh Nưa, chia sẻ: “Bà con phấn khởi lắm. Khi niềm tin được củng cố, phong trào xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh biên giới cũng mạnh lên.”
Nhà mới, niềm tin mới, tinh thần đoàn kết được nhân lên. Đó là bức tranh đẹp của Điện Biên hôm nay.
Hiệu quả giảm nghèo bền vững nhìn từ từng mái ấm đến sinh kế
Khi có nhà ở ổn định, người dân có điều kiện vươn lên mạnh mẽ hơn. Thống kê từ MTTQ tỉnh cho thấy: Hơn 1.000 hộ đã đăng ký cam kết thoát nghèo; Nhiều hộ dân đã từ bỏ hủ tục, tà đạo, quay về với nếp sống truyền thống; Một số bản vùng sâu trước đây tách biệt, nay người dân chủ động tham gia sản xuất, liên kết kinh tế.
    |
 |
| Niềm vui của người dân vùng cao bên ngôi nhà kiên cố vừa hoàn thiện. |
Mái ấm mới chính là nền tảng để xây dựng tư duy phát triển, yếu tố quan trọng trong công tác giảm nghèo bền vững.
Quá trình triển khai cho thấy nhiều kinh nghiệm quan trọng: Phải có sự dẫn dắt của cấp ủy, chính quyền, gắn với vai trò điều phối minh bạch của MTTQ; Xã hội hóa là chìa khóa, huy động được nguồn lực lớn và bền vững; Vai trò cộng đồng bản địa cực kỳ quan trọng, người dân không chỉ là đối tượng hưởng lợi mà còn tham gia xây dựng chính căn nhà của mình; Truyền thông cần đi trước một bước, lan tỏa tinh thần đoàn kết, tạo cảm hứng để nhiều tổ chức, cá nhân tiếp tục hỗ trợ.
Những căn nhà Đại đoàn kết là bước khởi đầu. Trong giai đoạn tới, Điện Biên đang hướng tới mô hình phát triển toàn diện: Kết nối hỗ trợ nhà ở với đào tạo nghề, chuyển đổi sinh kế; Khuyến khích mô hình kinh tế hộ, tổ hợp tác, tận dụng lợi thế núi rừng; Gắn chương trình nhà ở với giảm nghèo đa chiều, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế; Đẩy mạnh số hóa quản lý để đảm bảo công khai, minh bạch nguồn lực.
    |
 |
| Có chỗ ở ổn định, nhiều hộ dân yên tâm phát triển sinh kế, hướng tới thoát nghèo bền vững. |
Khi an cư, người dân sẽ lạc nghiệp. Và khi người dân lạc nghiệp, Điện Biên sẽ có nội lực mạnh mẽ để phát triển bền vững.
Chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo tại Điện Biên đã trở thành biểu tượng của tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Hơn 9.800 căn nhà không chỉ là thành quả của sự đóng góp mà còn là minh chứng cho niềm tin, cho khát vọng vươn lên của đồng bào nơi cực Tây của Tổ quốc.
Những ngôi nhà mới mọc lên là minh chứng rằng chính sách đúng đắn, sự chung tay của cộng đồng và sự đồng lòng của người dân có thể tạo nên những đổi thay lớn lao. Điện Biên hôm nay đang thay đổi từ những điều giản dị nhất, một mái nhà kiên cố, một gia đình yên ấm, một cộng đồng gắn kết.
Chương trình không chỉ giúp người dân “an cư” mà còn mở ra hành trình để họ “lạc nghiệp”. Và chính từ những mái ấm ấy, Điện Biên đang viết tiếp câu chuyện phát triển đầy khát vọng của mình.