Ngày 7/10 đánh dấu tròn 2 năm cuộc xung đột toàn diện giữa phong trào kháng chiến Hồi giáo Palestine tại Gaza Hamas với Israel.
Israel đã tiến hành cuộc chiến tàn khốc ở Gaza nhằm đáp trả cuộc đột kích bất ngờ của Hamas vào miền Nam nước này vào ngày 7/10/2023, khiến 1.139 người thiệt mạng và khoảng 240 người khác bị bắt làm con tin.
Cùng với các cuộc không kích không ngừng nghỉ bằng vũ khí chính xác trên khắp Gaza, Quân đội Israel (IDF) đã tiến hành các cuộc tấn công trên bộ, đồng thời thắt chặt lệnh phong tỏa triệt để dải đất của người Palestine.
Cùng với việc hạn chế nguồn thực phẩm thiết yếu vào Gaza, các cuộc tấn công bừa bãi của Israel vào hệ thống hạ tầng dân sự, các khu dân cư, bệnh viện và các điểm trú ẩn vốn là các trường học do Liên hợp quốc (LHQ) tổ chức, mà cộng đồng quốc tế cáo buộc là một cuộc diệt chủng chống lại người Palestine, đã khiến ít nhất 67.000 người Palestine thiệt mạng, có nghĩa, cứ khoảng 33 cư dân Gaza thì có 1 người bị giết. Số này chưa bao gồm hàng ngàn người mất tích, được cho bị chôn vùi dưới đống đổ nát.
    |
 |
| Israel hiện tiếp tục các cuộc tấn công Gaza bất chấp yêu cầu của Tổng thống Mỹ Trump ngừng giao tranh để tạo điều kiện tiến tới thỏa thuận hòa bình do ông đề xuất. Ảnh: Saeed MMT Jaras – Anadolu Agency. |
Đáng lưu ý, trong số những người thiệt mạng, có ít nhất 20.000 trẻ em, ngoài ra, một tỷ lệ lớn nạn nhân bị giết hại là phụ nữ.
Số ca tử vong được Cơ quan Y tế Gaza thống kê dựa trên số người được đưa đến bệnh viện, hoặc số nạn nhân thiệt mạng được ghi nhận chính thức tại các cộng đồng.
Tuy vậy, số nạn nhân thiệt mạng chính xác vẫn chưa được xác định và trên thực tế có thể cao hơn nhiều.
Ngoài số người thiệt mạng, có hơn 169.000 người khác bị thương. Theo tính toán, cứ 14 cư dân Gaza thì có 1 người bị thương.
UNICEF ước tính có khoảng 3.000 - 4.000 trẻ em ở Gaza bị mất một hoặc nhiều chi.
|
 |
| Các hoạt động quân sự mang tính hủy diệt của Israel trong 2 năm qua đã biến Gaza thành đống đổ nát. Nguồn: diakonia. |
Israel đã tấn công gần như toàn bộ bệnh viện và cơ sở chăm sóc sức khỏe tại Gaza, cho rằng đây là nơi Hamas lợi dụng để hoạt động.
Trong hai năm qua, ít nhất 125 cơ sở y tế đã bị hư hại, bao gồm 34 bệnh viện, khiến bệnh nhân không được tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu.
Một số ít cơ sở y tế hiện còn có thể hoạt động tại dải đất bị bao vây, như tình trạng trong suốt 2 năm qua, đang quá tải và phải hoạt động trong điều kiện thiếu nguồn cung vật tư y tế, thuốc men và năng lượng.
Các cuộc không kích của Israel đã giết chết ít nhất 1.722 nhân viên y tế và cứu trợ.
|
 |
| Trẻ em là nạn nhân chính trong cuộc xung đột ở Gaza. Nguồn: PressTV. |
Tính đến ngày 22/7, lực lượng Israel đang giam giữ 28 bác sĩ, bao gồm 18 chuyên gia cao cấp trong các lĩnh vực quan trọng như phẫu thuật, gây mê, chăm sóc đặc biệt và nhi khoa, tước đi chuyên môn quan trọng của hệ thống y tế vốn bị tàn phá nghiêm trọng ở Gaza.
Một số bác sĩ trong số này được cho đã chết trong quá trình bị giam giữ.
Trong khi theo Tổ chức Y tế Thế giới, kể từ tháng 10/2023, đã có hơn 790 vụ tấn công được ghi nhận vào các cơ sở y tế ở Gaza, bao gồm cả các vụ tấn công từ trên không vào bệnh viện, phòng khám và xe cứu thương, điều bị cấm theo Công ước Geneva.
Theo Quy chế Rome của Tòa án Hình sự Quốc tế, việc cố ý tấn công bệnh viện, trường học.. là tội ác chiến tranh.
|
 |
| Tình cảnh đói khát khốn cùng kéo dài của người Palestine ở Gaza. Ảnh: Omar al-Qattaa. |
Israel cũng bị cáo buộc cố ý tạo ra nạn đói ở Gaza thông qua các hạn chế bằng quân sự, chặn viện trợ và áp đặt hệ thống phân phối thực phẩm qua Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF), mà theo LHQ, vi phạm các nguyên tắc nhân đạo.
Ít nhất 459 người, trong đó có 154 trẻ em, được xác định đã chết vì nạn đói.
Vào ngày 22/8, Chương trình phân loại giai đoạn an ninh lương thực tích hợp (IPC) do Liên hợp quốc hỗ trợ, đã xác nhận nạn đói xảy ra ở Gaza, nạn đói đầu tiên được chính thức công nhận ở Trung Đông.
Theo Cơ quan Y tế Gaza, hơn 2.600 người đã thiệt mạng và hơn 19.000 người khác bị thương do hỏa lực từ binh lính Israel và các nhà thầu an ninh của GHF khi họ cố gắng tìm kiếm thực phẩm từ các địa điểm của GHF.
|
 |
| Tỷ lệ lớn trẻ em dưới 5 tuổi ở Gaza trong tình trạng bị suy dinh dưỡng cấp tính. Ảnh: Eyeonpalestine. |
Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến tháng 10/2023, Israel đã nhắm mục tiêu một cách có hệ thống vào cơ sở hạ tầng năng lượng, viễn thông, nước, bao gồm các giếng nước, đường ống, nhà máy lọc nước và hệ thống xử lý nước thải.
Theo các chuyên gia của LHQ, 89% mạng lưới cấp nước và vệ sinh của khu vực này đã bị hư hại hoặc phá hủy, khiến hơn 96% hộ gia đình không được cung cấp nước hợp vệ sinh.
Hoạt động quân sự của Israel cũng biến Gaza thành đống đổ nát, thành nơi không thể ở được.
Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ (OCHA) cho biết, tính đến tháng 8, 92% nhà cửa dân cư và 88% cơ sở sản xuất- thương mại đã bị hư hại hoặc phá hủy.
|
 |
| Trẻ em Gaza đói khát bệnh tật nhưng không được hưởng các điều kiện điều trị cần thiết. Nguồn: Timesofgaza. |
Phân tích ảnh vệ tinh của chương trình UNOSAT của LHQ cho thấy, tính đến ngày 8/7, gần 78% tất cả các công trình trên khắp Gaza đã bị phá hủy.
Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới công bố vào tháng 2, thiệt hại vật chất trực tiếp do hoạt động quân sự của Israel gây ra ở Gaza ước tính lên tới 55 tỷ đô la.
Hệ thống giáo dục ở Gaza cũng đã bị hủy hoại do cuộc chiến.
Theo thống kê, gần 658.000 trẻ em trong độ tuổi đi học và 87.000 sinh viên đại học không được tiếp cận với việc học do cơ sở vật chất, trường sở bị tàn phá.
|
 |
| Năm nhà báo, nhân viên truyền thông của Aljazeera đã thiệt mạng trong 1 cuộc tấn công của Israel vào khuya ngày 10/8 . Nguồn: Aljazeera. |
Ít nhất 780 nhân viên giáo dục đã thiệt mạng và hơn 2.300 cơ sở giáo dục (92%) bị phá hủy, cần được tái thiết hoàn toàn.
Chưa hết, hơn 10.800 người Palestine hiện đang bị giam giữ trong các nhà tù của Israel, trong điều kiện mà các nhóm nhân quyền mô tả là tồi tệ và vô nhân đạo, bao gồm 450 trẻ vị thành niên và 87 phụ nữ.
Một số bị giam giữ mà không bị buộc tội hay xét xử. Ít nhất 3.629 người Palestine đang bị giam giữ hành chính, một chính sách mà Israel sử dụng để giam giữ người Palestine vô thời hạn.
Trong 2 năm qua, Gaza cũng được xác định là nơi nguy hiểm nhất đối với một nhà báo
Theo thống kê, cho đến nay, gần 300 nhà báo và nhân viên truyền thông đã thiệt mạng ở Gaza, trong đó có 10 người của kênh truyền hình Al Jazeera.