Ngày 3/10, phong trào kháng chiến Hồi giáo Palestine ở Gaza Hamas cho biết, họ chấp nhận một số phần trong kế hoạch hòa bình của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc chiến kéo dài gần hai năm của Israel ở Gaza, nhưng một số yếu tố trong đề xuất này cần phải đàm phán thêm.

Phát biểu từ Hamas được đưa ra vài giờ sau khi ông Trump nói sẽ cho nhóm chiến binh thời hạn đến ngày 5/10 để phản hồi về đề xuất này.

Trước đó, ngày 29/9, trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người đang có chuyến thăm Washington, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trình bày kế hoạch toàn diện chấm dứt xung đột ở Gaza, tuyên bố rằng, một thỏa thuận hòa bình đã “rất gần”, với việc nhận được sự đồng thuận của Israel và các nước Ả Rập, Hồi giáo.

Theo kế hoạch 20 điểm được ông Trump và Nhà Trắng đưa ra, Hamas và các nhóm vũ trang khác ở Gaza phải chấp nhận không tham gia vào việc quản lý Gaza, dù là trực tiếp hay gián tiếp và phải giải giáp, đảm bảo việc phi quân sự hóa Dải Gaza.

Theo kế hoạch, Israel sẽ không chiếm đóng hay sáp nhập Dải Gaza, mà sẽ dừng các hoạt động quân sự, rút dần và trao trả lại lãnh thổ này cho một chính quyền chuyển tiếp lâm thời bao gồm các nhà kỹ trị Palestine.

Chính quyền lâm thời này sẽ được giám sát bởi một cơ quan quốc tế do Mỹ thành lập sau khi tham vấn các đối tác Ả Rập và châu Âu.

leftcenterrightdel
 Ông Trump (bên phải) công bố kế hoạch hòa bình ở Gaza trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Israel Netanyahu sau cuộc gặp tại Nhà Trắng ngày 29/9.Ảnh: Jim Lo Scalzo/EPA/Bloomberg/ Getty.

Kế hoạch này cũng quy định việc ngừng bắn ngay lập tức, đồng thời yêu cầu trả tự do lập tức trong vòng 72 giờ cho toàn bộ 48 con tin còn lại, bao gồm thi thể của những người đã chết. Đổi lại, Israel sẽ trao trả 250 tù nhân Palestine đang thụ án chung thân cùng 1.700 người Gaza bị giam giữ sau ngày 7/10/2023, bao gồm tất cả phụ nữ và trẻ em, và thi thể những người Palestine đã chết.

Một điều khoản quan trọng khác là việc ân xá cho các thành viên Hamas nếu họ đồng ý chung sống hòa bình và giao nộp vũ khí.

Ngoài ra, Mỹ sẽ phối hợp cùng các đối tác Ả Rập và quốc tế để thành lập Lực lượng Ổn định Quốc tế (ISF) sẽ được triển khai ngay lập tức tại Gaza sau khi thỏa thuận có hiệu lực. ISF sẽ xây đựng, huấn luyện và hỗ trợ cho lực lượng cảnh sát Palestine tại Gaza.

Sau khi thỏa thuận được ký kết, Dải Gaza sẽ nhận được viện trợ nhân đạo quốc tế đầy đủ, bao gồm cả việc khôi phục cơ sở hạ tầng và tái thiết Gaza...

Ngoài ra, Mỹ sẽ thiết lập một cuộc đối thoại giữa Israel và Palestine để thống nhất về một đường hướng chính trị cho sự chung sống hòa bình và thịnh vượng của cả Israel và Palestine.

Ông Trump nhấn mạnh, kế hoạch hòa bình Gaza chỉ là một phần trong kế hoạch hòa bình rộng lớn hơn ở khu vực Trung Đông.

Đáng lưu ý, người Palestine không bị cưỡng bức rời khỏi Gaza, những ai chọn rời đi sẽ được phép quay trở lại. Người dân sẽ được khuyến khích ở lại Dải Gaza và được trao cơ hội xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn tại đây.

leftcenterrightdel
 Israel tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công hàng ngày ở Gaza. Nguồn: Timesofgaza.

Tại cuộc họp báo, ông Netanyahu tuyên bố ủng hộ kế hoạch chấm dứt chiến tranh ở Gaza của ông Trump; đồng thời nhắc lại những nguyên tắc chính mà nội các của ông đã thông qua để chấm dứt chiến tranh vào tháng trước, bao gồm giải giáp các nhóm vũ trang ở Gaza, trao trả tất cả con tin còn lại, phi quân sự hóa Dải Gaza, sự tồn tại của một chính quyền dân sự không có Hamas để quản lý Gaza.

Trở lại ý kiến của Hamas, phản hồi này không đề cập đến vấn đề giải giáp mà nêu rằng, họ đã đồng ý thả tất cả con tin còn lại, cả còn sống và hài cốt của những người đã chết, theo công thức trao đổi được nêu trong đề xuất của ông Trump.

Hamas cho biết thêm, họ đã sẵn sàng ngay lập tức tham gia đàm phán thông qua các bên trung gian để thảo luận về các chi tiết của cuộc trao đổi con tin.

Nhóm này cũng cho biết đã sẵn sàng chuyển giao quyền quản lý Dải Gaza cho một chính quyền chuyển tiếp gồm các chuyên gia kỹ trị Palestine độc lập, dựa trên sự đồng thuận của dân tộc Palestine và sự ủng hộ của người Ả Rập và Hồi giáo.

Phản hồi của Hamas cho thấy, lực lượng này muốn Dải Gaza được quản lý thực sự bởi người Palestine thay vì dưới sự  giám sát của “Hội đồng Hòa bình” do ông Trump đề xuất.

Phản hồi của Hamas cho thấy, cần phải có thêm các cuộc đàm phán về chi tiết, và rằng, các khía cạnh của đề xuất liên quan đến tương lai của Dải Gaza và các quyền hợp pháp của người dân Palestine, nên được quyết định dựa trên lập trường quốc gia thống nhất và các luật quốc tế cùng nghị quyết liên quan.

leftcenterrightdel
 Người Palestine ở Gaza đang đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân đạo chưa từng có. Nguồn: Timesofgaza.

Tuyên bố của Hamas được đưa ra sau khi hôm 2/10, ông Trump viết trên trang cá nhân cảnh báo, nếu Hamas không đồng ý với thỏa thuận hòa bình được Mỹ, Israel và các nước Trung Đông ủng hộ trước tối ngày 5/10 theo giờ Washington, thì “một địa ngục chưa từng có sẽ giáng xuống Hamas”.

Ngày 3/10, ông Trump đã phản hồi tích cực với tuyên bố của Hamas, nói rằng, ông tin nhóm này đã “sẵn sàng cho một nền hòa bình lâu dài” và kêu gọi Israel ngừng ném bom Gaza lập tức, tạo điều kiện cho việc đưa con tin ra ngoài an toàn và nhanh chóng.

Phóng viên Ali Hashem của Al Jazeera nói rằng, tuyên bố của Hamas đã mở ra “một cánh cửa cho các cuộc đàm phán”.

Bộ Ngoại giao Qatar, quốc gia đóng vai trò trung gian hòa giải tích cực, tuyên bố hoan nghênh phản hồi của Hamas. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Qatar Majed al-Ansari cho biết, Doha đã bắt đầu làm việc với Ai Cập, quốc gia trung gian hòa giải khác và Mỹ để tiếp tục đàm phán về đề xuất này.

Ai Cập cho biết họ hy vọng sẽ có “diễn biến tích cực” và sẽ hợp tác với các quốc gia Ả Rập, Mỹ và các nước châu Âu để đạt được lệnh ngừng bắn lâu dài ở Gaza.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres bày tỏ thái độ tích cực trước tuyên bố của Hamas, đồng thời kêu gọi các bên “nắm bắt cơ hội để chấm dứt cuộc xung đột bi thảm ở Gaza”.

Văn Phong (theo Aljazeera)