Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (ZNPP) ngừng hoạt động hoàn toàn sau khi tổ máy số 6 của ZNPP ngắt khỏi lưới điện lúc 3h41’ sáng ngày 11/9, giờ địa phương (7h41’, giờ Việt Nam), cơ quan vận hành nhà máy Energoatom cho biết.

Hôm 7/9, Kyiv đã kêu gọi cư dân của các khu vực xung quanh nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu đang do quân đội Nga kiểm soát, sơ tán trước những nguy cơ mất an toàn.

ZNPP đã được ngắt khỏi lưới điện vào tuần trước sau khi tất cả các đường điện cung cấp năng lượng cho hệ thống làm mát của nhà máy bị ngắt do giao tranh trong khu vực, và đang hoạt động ở "chế độ cô lập" trong vài ngày với duy nhất một lò phản ứng đang vận hành.

Nga và Ukraine cáo buộc nhau pháo kích nhà máy điện hạt nhân dẫn đến nguy cơ xảy ra thảm họa hạt nhân.

leftcenterrightdel
 Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya ngừng hoạt động hoàn toàn từ sáng 11/9. Ảnh: Alexander Ermochenko/ Reuters.

Hôm 10/9, Energoatom cho biết đã khôi phục một đường dây điện vốn bị hư hại do pháo kích, cho phép nhà máy được cung cấp năng lượng để làm mát và ngừng hoạt động.

“Vì vậy, một quyết định đã được đưa ra để đóng cửa tổ máy số 6 và chuyển nó sang trạng thái an toàn nhất đó là ngừng hoạt động.”, Energoatom nói.

Theo Energoatom, nguy cơ bị mất nguồn điện cho hệ thống làm mát vẫn cao, khi đó buộc nhà máy phải cung cấp điện bằng máy phát điện diesel để khởi động lại các lò phản ứng, trong khi nguồn nhiên liệu diesel đang trong tình trạng bị động.

Trước đó hôm 9/9, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi đưa ra một tuyên bố cho biết, các cuộc pháo kích gia tăng liên tục trong khu vực khiến các nguồn điện cung cấp để vận hành hệ thống làm mát cho ZNPP bị ngắt hoàn toàn.

Trước triển vọng nguồn điện cung cấp cho ZNPP khó có khả năng được khôi phục, Energoatom đã xem xét đóng cửa lò phản ứng duy nhất còn lại đang hoạt động. 

leftcenterrightdel
 Tuyên bố của Tổng Giám đốc IAEA, Rafael Grossi, về tình hình ZNPP. Nguồn: IAEA.

Hơn nữa, theo người đứng đầu IAEA, có những dấu hiệu cho thấy, với hoàn cảnh ngày càng nghiêm trọng mà người dân Energodar đang phải đối mặt, có nguy cơ ảnh hưởng đáng kể đến sự sẵn sàng của các nhân viên cốt yếu tại chỗ để tiếp tục vận hành ZNPP một cách an toàn và tin cậy.

“Đây là một tình trạng không bền vững và ngày càng trở nên bấp bênh. Enerhodar đã đi vào ngõ cụt. Nhà máy điện không có nguồn điện ngoại vi. Và chúng tôi nhận thấy, một khi cơ sở hạ tầng được khắc phục, sau đó nó lại bị phá hỏng. Điều này là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Nó không thể trụ vững.”, ông Grossi bày tỏ, kêu gọi ngừng lập tức các cuộc pháo kích trong khu vực.

“Do đó, tôi khẩn thiết kêu gọi ngừng ngay lập tức tất cả các cuộc pháo kích trong khu vực. Chỉ khi đó mới đảm bảo an toàn và an ninh cho nhân viên vận hành và cho phép khôi phục lâu dài nguồn điện cho Enerhodar và nhà máy điện.”, Tổng Giám đốc IAEA tuyên bố.

Ông Grossi một lần nữa nhắc lại sự cấp thiết trong việc thiết lập lập tức một khu vực bảo vệ an ninh và an toàn hạt nhân, cho rằng, đây là cách duy nhất để đảm bảo việc tránh được một sự cố hạt nhân.

Văn Phong/Alarabiya, IAEA