Viện kiểm sát giữ quan điểm truy tố
Đối đáp đến cùng các quan điểm bào chữa của luật sư và các bị cáo, đại diện Viện kiểm sát nhấn mạnh, cơ quan này giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo Nguyễn Đức Chung. Về hành vi chỉ đạo đình chỉ, dừng thầu, Viện kiểm sát trích dẫn hồ sơ vụ án cho thấy, trước khi Nguyễn Đức Chung chỉ đạo dừng thầu, Hà Nội không có văn bản nào chỉ đạo dừng các dự án công nghệ thông tin.
Ngoài ra, quá trình điều tra và tại Tòa, bị cáo Nguyễn Văn Tứ (cựu Giám đốc Sở KH - ĐT TP Hà Nội) đều xác nhận bị cáo Chung gọi điện chỉ đạo dừng gói thầu để đưa công nghệ số hóa của Nga vào. Sau đó, Sở KH- ĐT gửi văn bản cho UBND và Chủ tịch TP thông báo về việc dừng thầu theo chỉ đạo của ông Chung.
Đối với 6 bị cáo còn lại bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, Viện kiểm sát cho rằng, các bị cáo đã thừa nhận đầy đủ hành vi của mình tại Tòa.
    |
 |
| Đại diện VKS đối đáp từng quan điểm bào chữa của các luật sư và bị cáo. |
Đại diện Viện kiểm sát nhấn mạnh, đây là vụ án có đồng phạm, là chuỗi hành vi vi phạm về đấu thầu, từ việc bị cáo Nguyễn Văn Tứ tiếp nhận chỉ đạo của bị cáo Nguyễn Đức Chung để chỉ đạo các bị cáo cấp dưới ban hành văn bản dừng đấu thầu. Trong vụ án này, mỗi bị cáo thực hiện một hành vi để hình thành một chuỗi hành vi vi phạm.
Về chỉ đạo dừng thầu, Kiểm sát viên căn cứ việc bị cáo Tứ khai ngày 15-16/5/2016, bị cáo Chung gọi điện chỉ đạo dừng thầu để áp dụng công nghệ số hóa của Nga. Đến ngày 30/7/2016, Bùi Quang Huy (cựu Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường) gửi email đề xuất ông Chung giao cho công ty này thực hiện. Ngày hôm sau, ông Chung đã chỉ đạo cho Công ty Nhật Cường thí điểm số hóa.
Như vậy, bị cáo Chung vì vụ lợi cá nhân đã lợi dụng chức vụ chủ tịch thành phố để chỉ đạo cho Công ty Nhật Cường tham gia gói thầu số hóa, Viện kiểm sát khẳng định.
Sau khi nhận chỉ đạo của ông Chung, Tứ yêu cầu cấp dưới soạn thảo, ban hành văn bản quyết định dừng thầu làm sao đó để không có ai khiếu nại. Nếu dừng thầu đúng thì sao phải khiếu nại, Viện kiểm sát nhấn mạnh. Ngoài ra, theo chỉ đạo của bị cáo Chung, Sở KH-ĐT đã trao đổi với Công ty Nhật Cường để thực hiện gói thầu. Như vậy, hoạt động đấu thầu trên có sự thông đồng, tạo lợi thế cho doanh nghiệp.
Khẳng định quan hệ giữa Nguyễn Đức Chung và Bùi Quang Huy
Về mối quan hệ giữa bị cáo Chung và bị can Bùi Quang Huy (cựu Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường), Viện kiểm sát thấy có đủ căn cứ xác định Nguyễn Đức Chung thừa nhận quan hệ thân quen với bị can Huy. Bị cáo Tứ cũng xác nhận, Công ty Nhật Cường là công ty thực hiện phần mềm cho UBND thành phố.
Về hợp đồng số 6 giữa Công ty Minh Hoa của vợ bị cáo Chung và Công ty Nhật Cường, Viện kiểm sát xác minh từ các cơ quan thì thấy, không có tài liệu nào thể hiện Công ty Minh Hoa ký hợp đồng thực sự với Công ty Nhật Cường.
|
 |
| Các bị cáo tại phiên xét xử. |
Về quan điểm của các luật sư cho rằng Nguyễn Đức Chung có trách nhiệm liên đới và phải đưa Công ty Nhật Cường vào, vì Công ty Nhật Cường có gây ra thiệt hại, nhưng không có mặt ở đây.
Đối đáp lại quan điểm trên, Viện kiểm sát nhấn mạnh: "Cũng mong nếu các luật sư biết Nhật Cường đang ở đâu, ai là người đại diện cho Nhật Cường, trụ sở hoạt động như thế nào, vui lòng cung cấp thông tin".
Theo Viện kiểm sát, đây là vụ thứ 2 liên quan đến Công ty Nhật Cường. Người đại diện pháp luật là Tổng Giám đốc Bùi Quang Huy đang bỏ trốn, Phó Tổng giám đốc, Giám đốc tài chính cũng đang thi hành án. Địa chỉ đăng ký thì là nhà riêng được xác minh không còn tài sản gì.
Đối đáp về vật chứng là chiếc Ipad của Nguyễn Đức Chung
Về vật chứng là chiếc iPad của bị cáo Nguyễn Đức Chung được luật sư Nguyễn Văn Tú (bào chữa cho bị cáo Chung) giao nộp cho Hội đồng xét xử và đề nghị trưng cầu giám định của Cơ quan điều tra về mốc thời gian, lịch sử cụ thể việc mở và dùng iPad, theo luật sư Tú, việc này là nhằm làm rõ trong khoảng thời gian trước khi đóng thầu thì có hay không việc bị cáo Chung dùng thiết bị để tiếp nhận email của Bùi Quang Huy (Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường) nhằm can thiệp dừng thầu trái quy định pháp luật.
Yêu cầu của luật sư được Hội đồng xét xử chấp thuận và làm thủ tục niêm phong chiếc iPad này ngay tại phiên tòa. Khi được hỏi, bị cáo Chung xác nhận, đó là tài sản của mình, song chỉ sử dụng trong năm 2016 và hiện "không nhớ password."
Tại phiên xử sáng 30/12, Hội đồng xét xử đã truyền đạt phản hồi của Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao với nội dung: Theo chính sách bảo mật của Google, đơn vị chức năng chỉ xem xét được lịch sử truy cập trong 28 ngày, kể cả việc đăng nhập email, nên không thể xác minh được lịch sử đăng nhập email nói trên.
"Trường hợp có mật khẩu chiếc iPad thì cũng không có căn cứ để biết bị cáo Chung đã đọc email của Bùi Quang Huy hay chưa," Thẩm phán làm chủ tọa phiên tòa khẳng định.
Đối đáp về nội dung này, đại diện Viện kiểm sát nhấn mạnh, liên quan đến hành vi sai phạm của các bị cáo, theo Viện kiểm sát, mặc dù tại Toà, bị cáo Nguyễn Đức Chung và luật sư cho rằng, việc đình chỉ thầu là có căn cứ và không liên quan gì đến Bùi Quang Huy, tuy nhiên, kết quả điều tra thể hiện, việc chỉ đạo của bị cáo Chung phù hợp với các tài liệu. Viện kiểm sát khẳng định, chưa bao giờ kết luận việc bị cáo Chung đã đọc email hay chưa.
Buộc các bị cáo bồi thường là có căn cứ
Trước đó, trong phần luận tội, Viện kiểm sát đề nghị Tòa buộc Công ty Đông Kinh phải nộp lại số tiền hơn 6 tỉ đồng thu lợi bất chính.
Với số tiền thiệt hại còn lại (khoảng 20 tỉ đồng), Viện kiểm sát đề nghị Tòa tuyên các bị cáo Tứ, Học, Hường, Tuyến, Tuấn, Hùng liên đới bồi thường; đồng thời, dành quyền khởi kiện cho các bị cáo yêu cầu Bùi Quang Huy (Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường) bồi hoàn lại số tiền trên.
Đối với băn khoăn của một số luật sư về thiệt hại và cách tính thiệt hại trong vụ án, đại diện Viện kiểm sát cho rằng, mục đích của đấu thầu là Sở KH-ĐT TP Hà Nội nhận được sản phẩm tròn trịa, phát huy được hiệu quả, chứ không thể là sản phẩm dở dang như vậy.
Chúng tôi khẳng định là không đạt được, bởi lẽ việc đính dữ liệu lên cơ sở dữ liệu quốc gia không đạt. Nếu đúng quy định thì hợp đồng này phải hủy, đã hủy là hợp đồng vô hiệu và nhà thầu phải bồi thường tiền cho nhà nước, đại diện Viện kiểm sát nêu quan điểm và cho biết, việc tính thiệt hại, Cơ quan điều tra đã phối hợp để tính đúng, đủ các chi phí, gồm cả thuế...
Đại diện Viện kiểm sát cho rằng, trong vụ án đồng phạm thì đương nhiên các bị cáo phải bị liên đới về phần dân sự, tùy từng tính chất, mức độ. Sau này, khi đã bắt được bị can Bùi Quang Huy, các bị cáo có quyền khởi kiện để yêu cầu Huy bồi hoàn lại các khoản mà các bị cáo đã bồi thường.
Về hậu quả vụ án, Viện kiểm sát cho rằng, sau khi trúng thầu, Nhật Cường bán thầu cho đối tác rồi nhận 19 tỉ đồng trong số 42 tỉ đồng được thanh toán. Đông Kinh là công ty thực hiện, còn Công ty Nhật Cường không tham gia nhưng vẫn nhận được tiền. Đó là bản chất, biểu hiện của sự thông thầu.
Hiện Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường đã bỏ trốn, Phó Tổng giám đốc và Kế toán trưởng đang chấp hành án tù. Công ty cũng không hoạt động và không còn tài sản, Viện kiểm sát nói và đề nghị buộc các bị cáo phải liên đới bồi thường thiệt hại.
Theo phân tích từ Viện kiểm sát, việc tính số tiền thiệt hại là “có căn cứ và chính xác”, đã được Cơ quan điều tra phối hợp kế toán, tính đúng, tính đủ chi phí hợp lệ, tính cả thuế.
Tại phiên tòa, đại diện Công ty Đông Kinh cũng khẳng định, số tiền mà công ty nhận được từ Công ty Nhật Cường là đúng như cáo trạng xác định.
Xem xét giảm nhẹ cho các bị cáo đã khắc phục hậu quả
Trong quá trình xét xử, bị cáo Võ Việt Hùng (cựu Giám đốc Công ty Đông Kinh) đã vận động gia đình nộp thêm 2,1 tỉ đồng, trước đó, đã nộp 400 triệu đồng; bị cáo Nguyễn Văn Tứ đã vận động gia đình nộp 1,5 tỉ đồng; bị cáo Lê Duy Tuấn (cựu Giám đốc kinh doanh Công ty Đông Kinh) đã nộp 100 triệu đồng.
Thực tế, trong quá trình xét xử, các bị cáo đã ý thức được việc này thông qua việc đã nộp lại số tiền rất lớn so với thu nhập của mình để khắc phục hậu quả gây ra.
Như vậy, trong vụ án này, 3 bị cáo Tứ, Hùng và Tuấn đã nộp khắc phục hậu quả tổng cộng 3,8 tỉ đồng ngay tại Tòa.
Kiểm sát viên nhận định, đây là tình tiết giảm nhẹ mới, đề nghị Hội đồng xét xử cân nhắc giảm nhẹ hình phạt cho 3 bị cáo này.
Kiểm sát viên phân tích: "Nếu các bị cáo cho rằng, mình không có trách nhiệm khắc phục hậu quả thì còn tự nguyện nộp tiền làm gì. Hơn nữa, ngay buổi xét hỏi đầu tiên, các bị cáo đã thừa nhận hành vi vi phạm. Nhưng luật sư lại cho rằng, thân chủ của mình không phạm tội, việc này trái với ý chí của các bị cáo. Các bị cáo xin Hội đồng xét xử cân nhắc mức án vừa nghiêm minh, vừa nhân văn. Như vậy, bản thân các bị cáo đã nhận thức và thừa nhận vi phạm của mình."