Vụ án tranh chấp hợp đồng đặt cọc giữa Công ty Cổ phần Trung Nam (Trung Nam) và Công ty Cổ phần Thép Dana Ý (Dana Ý) đã thu hút sự chú ý từ dư luận và giới chuyên môn suốt thời gian qua.

Như Báo Bảo vệ pháp luật đã thông tin, vụ kiện này bắt đầu từ việc Trung Nam ký kết hợp đồng đặt cọc với Dana Ý vào năm 2022. Theo đó, Dana Ý là đơn vị có quyền sử dụng đất đối với tổng 152.741m² đất tại Cụm Công nghiệp Thanh Vinh. Năm 2022, Dana Ý có nhu cầu chuyển nhượng và Trung Nam có nhu cầu nhận chuyển nhượng toàn bộ khu đất nêu trên.

Sau hơn 5 tháng đàm phán, làm việc với các sở ban ngành tại TP Đà Nẵng, kiểm tra tình trạng pháp lý, khảo sát thực tế thửa đất, Trung Nam đã đồng ý ký kết hợp đồng đặt cọc. Cụ thể, vào ngày 12/8/2022, Dana Ý và Trung Nam đã ký kết Hợp đồng đặt cọc số 1208/HĐĐC/DNY-TNL/2022.

Theo đó, các bên thỏa thuận giá chuyển nhượng của 15 ha đất là 930 tỉ đồng. Ngay sau khi Dana Ý cung cấp đầy đủ hồ sơ theo điều khoản của hợp đồng đặt cọc (không trễ hơn ngày 15/8/2022), Trung Nam có trách nhiệm đặt cọc 20% giá trị chuyển nhượng khu đất dự án nêu trên vào tài khoản tạm khóa, được mở tại Ngân hàng VPBank – Chi nhánh Hội Sở, trong 2 đợt, mỗi đợt tương ứng với 10% giá trị chuyển nhượng là 93 tỉ đồng. Hai bên thống nhất chuyển cọc đợt 1 không trễ hơn ngày 15/8/2022 và đợt 2 không trễ hơn 31/8/2022.

leftcenterrightdel
 Theo hợp đồng chuyển nhượng tổng 15ha đất mà Dana Ý chuyển nhượng cho Trung Nam có giá trị 930 tỉ đồng.

Thực hiện theo hợp đồng đặt cọc, Dana Ý đã cung cấp hồ sơ, và ngày 15/8/2022, sau khi kiểm tra đầy đủ hồ sơ do Dana Ý cung cấp, Trung Nam đã chuyển tiền cọc đợt 1 với số tiền 93 tỉ đồng. Tuy nhiên, phía Trung Nam đã không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán tiền đặt cọc đợt 2 cũng như không ký, công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất như nội dung đã cam kết tại hợp đồng đặt cọc.

Từ đây, Dana Ý khởi kiện ra TAND quận Hải Châu, TP Đà Nẵng, yêu cầu tòa án giải quyết Trung Nam mất số tiền đặt cọc đã chuyển đợt 1 là 93 tỉ đồng. Ngày 14/12/2023, TAND quận Hải Châu đã ra phán quyết sơ thẩm bằng Bản án sơ thẩm số 45/2023/KDTM-ST, tuyên bố Trung Nam mất số tiền đặt cọc đợt 1 là 93 tỉ đồng đã chuyển cho Dana Ý.

Trước phán quyết này, Trung Nam đã có đơn kháng cáo toàn bộ bản án, yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm xem xét lại bản án. Trung Nam cho rằng quá trình giải quyết vụ án có vi phạm về thủ tục tố tụng. Theo đơn kháng cáo của Trung Nam, trong quá trình xét xử, Tòa án cấp sơ thẩm đã không thu thập chứng cứ đầy đủ và không thực hiện các thủ tục tố tụng cần thiết.

Cụ thể, Trung Nam cho rằng một số chứng cứ quan trọng liên quan đến vi bằng do Văn phòng Thừa phát lại lập chưa được Tòa án làm rõ. Ngoài ra, hợp đồng đặt cọc mà họ ký với Dana Ý không có hiệu lực do những điều khoản trong hợp đồng chưa được thực hiện đầy đủ và hợp pháp. Theo Trung Nam, việc không thanh toán đúng hạn là lỗi của Dana Ý khi không tạo đủ điều kiện để giao dịch, do đó Trung Nam không có lỗi và không chịu việc mất tiền chuyển cọc đợt 1.

Tại phiên xét xử phúc thẩm, TAND TP Đà Nẵng, sau khi xem xét các lập luận của Trung Nam, HĐXX phúc thẩm đã quyết định giữ nguyên bản án sơ thẩm, tuyên bố Trung Nam mất số tiền đã đặt cọc đợt 1 là 93 tỉ đồng. Tòa cấp phúc thẩm nhận định rằng các chứng cứ mà Tòa án sơ thẩm sử dụng là hợp pháp và có giá trị trong việc xác định trách nhiệm của Trung Nam trong vụ kiện này. Hợp đồng đặt cọc giữa Trung Nam và Dana Ý đã được ký kết đúng theo quy định của pháp luật, và Trung Nam đã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán đúng hạn, dẫn đến việc Dana Ý có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.

Về các bản án sơ thẩm và phúc thẩm, ThS-Luật sư Nguyễn Thị Sáu Hạnh - Công ty Luật TNHH Phạm và Liên Danh Đà Nẵng cho rằng những phát biểu, nhận định của Kiểm sát viên, HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm về thủ tục tố tụng và nội dung vụ án, các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án thể hiện rất rõ, chi tiết trong các bản án tại các phiên tòa các cấp là hoàn toàn chính xác, phù hợp chứng cứ, căn cứ pháp luật và đảm bảo tính khách quan của vụ án.

Để hai bên đi đến ký kết Hợp đồng đặt cọc số 1208/HĐĐC/DNY-TNL/2022, trước đó phải mất hơn 5 tháng để Trung Nam tìm hiểu, xác minh về khu đất sẽ nhận chuyển nhượng. Trung Nam đã kiểm tra, rà soát, đối chiếu, làm việc với lãnh đạo các sở ban ngành, các ngân hàng, văn phòng công chứng, thẩm định hiện trạng thực tế và pháp lý của thửa đất, sau đó mới quyết định ký Hợp đồng đặt cọc.

Như vậy, Trung Nam đã hiểu và nắm rất rõ về mặt pháp lý của việc nhận chuyển nhượng dự án bất động sản, đồng thời toàn bộ quy trình công việc được Trung Nam thực hiện rất cẩn trọng và chặt chẽ trước khi quyết định chuyển tiền cọc đợt 1 cho Dana Ý để đảm bảo cho việc ký kết hợp đồng chuyển nhượng.

Dana Ý đã thực hiện xong nghĩa vụ của mình là cung cấp tài liệu theo quy định của hợp đồng đã ký kết và chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, tài liệu theo phiếu hướng dẫn của Văn phòng Công chứng số 3 do Trung Nam chỉ định để sẵn sàng cho việc hai bên ký kết hợp đồng chuyển nhượng vào ngày 31/08/2022.

Theo thỏa thuận tại hợp đồng đặt cọc, Trung Nam phải chuyển tiền đặt cọc đợt 2 vào ngày 31/8/2022 và hai bên ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Văn phòng Công chứng số 03 do Trung Nam chỉ định nhưng đến thời điểm chuyển cọc đợt 2, Trung Nam đã không thực hiện.

Dana Ý tạo điều kiện bằng văn bản  gia hạn cho Trung Nam đến ngày 30/10/2022 để Trung Nam thanh toán tiền cọc đợt 2 và hai bên ký công chứng hợp đồng chuyển nhượng nhưng Trung Nam đã không chuyển tiền cọc, không ký công chứng hợp đồng chuyển nhượng. Từ đây, Dana Ý đã thông báo chấm dứt thực hiện hợp đồng đối với Trung Nam và khởi kiện ra tòa án để giải quyết.

Được biết, vụ án vẫn chưa dừng lại ở cấp phúc thẩm. Sau khi TAND TP Đà Nẵng tuyên án phúc thẩm, ngày 22/4/2024, Trung Nam gửi đơn đề nghị Giám đốc thẩm lên TAND cấp cao tại Đà Nẵng xem xét. Ngày 8/5/2024, TAND cấp cao tại Đà Nẵng ban hành công văn số 06/CV-TANDCCĐN “Yêu cầu hoãn thi hành bản án” để có thời gian xem xét đơn đề nghị của đương sự do Phó Chánh án Phạm Việt Cường ký ban hành. Theo thông tin hiện tại, Cơ quan điều tra VKSND tối cao đã khởi tố, bắt tạm giam ông Phạm Việt Cường - Phó Chánh án TAND cấp cao tại Đà Nẵng để điều tra về hành vi nhận hối lộ.

Tại các phiên xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, Kiểm sát viên đại diện VKSND quận Hải Châu và TP Đà Nẵng nhận định hợp đồng đặt cọc giữa Trung Nam và Dana Ý đảm bảo các điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự. Kiểm sát viên đề nghị HĐXX chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Dana Ý và tuyên bố Trung Nam bị mất số tiền đặt cọc đợt 1 là 93 tỉ đồng. HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm chấp nhận đề nghị của Kiểm sát viên tuyên bố Trung Nam vi phạm hợp đồng và mất số tiền đặt cọc đợt 1 là 93 tỉ đồng.

Xuân Nha