Theo VKSND tối cao (Vụ 8), qua trực tiếp kiểm sát tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương từ ngày 26/7/2024 đến 31/7/2024, VKSND tối cao (Vụ 8) đã phát hiện một số vi phạm, thiếu sót trong thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh tại cơ sở chữa bệnh bắt buộc trong đó có một phần trách nhiệm của cơ quan ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh là VKSND và TAND có thẩm quyền, do đó, VKSND tối cao ban hành thông báo rút kinh nghiệm đối với công tác này.
VKSND tối cao (Vụ 8) chỉ ra một số nội dung vi phạm, thiếu sót của cơ quan áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh gồm: Ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh không đúng đối tượng; chỉ định cơ sở điều trị bắt buộc không đúng quy định; đình chỉ việc áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh khi chưa đủ căn cứ; việc ban hành quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh không thống nhất; chậm đưa người bị bắt buộc chữa bệnh vào cơ sở điều trị bắt buộc.
    |
 |
| Quang cảnh Hội nghị đánh giá 1 năm thực hiện kế hoạch phối hợp giữa VKSND tối cao và Bộ Y tế về quản lý, điều trị đối tượng áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh. (Ảnh minh hoạ) |
Trong đó, qua kiểm sát, phát hiện nhiều trường hợp không đủ điều kiện chữa bệnh bắt buộc theo quy định tại Điều 21, Điều 49 Bộ luật Hình sự năm 2015 nhưng quá trình giải quyết vụ án ở giai đoạn điều tra, truy tố, Viện kiểm sát địa phương vẫn ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh dẫn đến cơ sở bắt buộc chữa bệnh phải tiếp nhận, điều trị. Thực tiễn cho thấy từ việc tiếp nhận, điều trị của cơ sở chữa bệnh đối với các đối tượng không đủ điều kiện áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh dẫn tới việc nhà nước vẫn phải cấp kinh phí để điều trị và phải đáp ứng đủ điều kiện về cơ sở vật chất.
Từ nội dung nêu trên, để thực hiện tốt công tác kiểm sát việc áp dụng, thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh, VKSND tối cao (Vụ 8) yêu cầu Viện trưởng VKSND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục thực hiện các nội dung được nêu trong Thông báo này.
Cụ thể, thực hiện nghiêm Chỉ thị số 06/CT-VKSTC ngày 28/6/2021 của Viện trưởng VKSND tối cao về tăng cường trách nhiệm, hiệu quả thực hành quyền công tố, kiểm sát việc áp dụng và thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh trong điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự.
Đối với những trường hợp Viện kiểm sát ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh không đúng quy định cần ra quyết định hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh, đồng thời làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra vi phạm, nghiêm khắc kiểm điểm, chấn chỉnh khắc phục.
Kiểm sát chặt chẽ TAND cùng cấp và cấp dưới trong việc ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh; đồng thời tiến hành rà soát và chỉ đạo Viện kiểm sát cấp dưới tiến hành rà soát, kịp thời phát hiện những trường hợp áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh, không đúng quy định của pháp luật để hủy bỏ hoặc yêu cầu Tòa án hủy bỏ theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, rà soát những trường hợp đã có quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh nhưng chưa được đưa vào cơ sở bắt buộc chữa bệnh, để kiên quyết yêu cầu cơ quan có thẩm quyền thực hiện ngay đưa người vào cơ sở chữa bệnh bắt buộc.