Theo nội dung bản án hình sự sơ thẩm số 19/2023/HS-ST ngày 29/3/2023 của Tòa án nhân dân thị xã Duy Tiên: Nguyễn Tiến Thành (SN 1999, trú tại Phủ Lý, Hà Nam) không có giấy phép lái xe mô tô theo quy định. Khoảng 18 giờ ngày 6/9/2022, Thành điều khiển xe mô tô, phía sau chở anh Nguyễn Văn Anh (SN 1998, trú tại huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội) đi từ Cầu Giẽ, huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội về Khu đô thị Đồng Văn Xanh.
Khoảng 18 giờ 30 phút cùng ngày, Thành điều khiển xe đến địa phận tổ dân phố Đông Hải, phường Duy Hải, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam thì phát hiện cách đầu xe mô tô của mình khoảng 30 mét có bà Lê Thị Xuân, sinh năm 1938 đang đi bộ từ bên trái sang bên phải đường theo chiều đi của Thành.
Lúc này, trời đang lất phất có hạt mưa nên Thành vẫn giữ nguyên tốc độ. Khi bà Xuân đi cách đầu xe mô tô của Thành khoảng 5 mét thì Thành mới đánh lái sang phải để tránh, nhưng do khoảng cách quá gần nên đã va chạm vào bà Xuân, làm bà Xuân ngã xuống.
Bất ngờ, anh Thái Văn Điệp điều khiển xe mô tô va vào người bà Xuân. Hậu quả, bà Xuân tử vong tại chỗ, Nguyễn Tiến Thành, Thái Văn Điệp và Nguyễn Văn Anh đều bị thương nhẹ, hai phương tiện hư hỏng.
    |
 |
| Kháng nghị phúc thẩm bản án "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" do có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. (ảnh minh họa). |
Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 19/2023/HS-ST, TAND thị xã Duy Tiên tuyên bị cáo Nguyễn Tiến Thành phạm tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ", xử phạt bị cáo 3 năm 6 tháng tù. Chuyển hình phạt 27 tháng tù nhưng cho hưởng án treo của Bản án HSST số 67/2020 ngày 10/11/2020 của TAND thị xã Duy Tiên về tội “Gây rối trật tự công cộng” thành 2 năm 3 tháng tù. Tổng hợp buộc bị cáo Nguyễn Tiến Thành phải chấp hành hình phạt chung của 2 bản án là 5 năm 9 tháng tù. Thời hạn tù tính từ ngày bắt thi hành án.
Kháng nghị của Viện trưởng VKSND tỉnh Hà Nam nhận định: Đối với bị cáo Nguyễn Tiến Thành: Trong vụ án này, Nguyễn Tiến Thành không có giấy phép lái xe mô tô theo quy định, không chấp hành biển báo hiệu đường bộ, không làm chủ tốc độ, không nhường đường cho người đi bộ sang đường nên đã để phần cánh yếm phía trước bên trái, càng xe và tay nắm phía trước bên trái va vào phần người bên phải của bà Xuân, làm bà Xuân ngã xuống đường. Hậu quả, bà Xuân tử vong. Vì vậy, Tòa án nhân dân thị xã Duy Tiên đã xét xử và tuyên bị cáo phạm tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" quy định tại điểm a khoản 2 Điều 260 BLHS là đúng người, đúng tội danh.
Tuy nhiên, Nguyễn Tiến Thành thực hiện hành vi phạm tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" là lỗi vô ý nhưng cấp sơ thẩm áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Phạm tội đối với người đủ 70 tuổi trở lên” theo quy định tại điểm i khoản 1 Điều 52 BLHS đối với bị cáo là không đúng, gây bất lợi, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo.
Đối với Thái Văn Điệp: Căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án cùng kết quả xác minh ngày 18/4/2023 của VKSND tỉnh nhận thấy hành vi của Thái Văn Điệp có đủ căn cứ để xem xét xử lý về tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" theo quy định tại Điều 260 BLHS. Việc các cơ quan tiến hành tố tụng cấp sơ thẩm cho rằng “do không đủ căn cứ vững chắc để xác định việc anh Đ va xe vào người bà Xuân cũng là nguyên nhân dẫn đến hậu quả bà Xuân tử vong…” nên chỉ khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với Nguyễn Tiến Thành là không chính xác và bỏ lọt người phạm tội bởi lẽ:
Theo Biên bản ghi lời khai ngay sau khi vụ tai nạn giao thông xảy ra và kết quả làm việc tại VKSND tỉnh Hà Nam thể hiện nội dung: Khi đi đến khu vực tổ dân phố Đông Hải, Điệp nhìn thấy một người đang nằm hơi chếch trên mặt đường, Điệp giữ thẳng tay lái và giảm ga, đạp phanh nhưng không kịp nên đã để bánh xe phía trước, gầm xe chèn qua người nạn nhân ở khu vực giữa người, trên phần bụng và dưới phần ngực. Sau đó, Điệp đánh lái sang phải và tăng ga để xe vọt qua người nạn nhân rồi mất thăng bằng, xe đổ nghiêng bên phải theo chiều đi, tạo ma sát tóe lửa trên mặt đường và trượt rẽ thẳng về phía trước khoảng hơn 20 mét thì dừng lại.
Lời khai của Thái Văn Điệp phù hợp với lời khai của bị cáo Nguyễn Tiến Thành (người có mặt trực tiếp tại hiện trường) về vị trí, chiều hướng xe đâm va với nạn nhân; lời khai nhân chứng và phù hợp với Biên bản khám nghiệm hiện trường, Biên bản khám nghiệm phương tiện xe mô tô do Thái Văn Điệp điều khiển, phù hợp với bản ảnh tử thi về dấu vết va chạm để lại trên vùng ngực, bụng, tay phải và Kết luận giám định pháp y về thương tích của nạn nhân: Gãy 1/3 giữa thân xương ức, gãy nhiều xương sườn bên phải và vỡ thùy gan phải do vùng ngực, bụng va đập mạnh với vật tày.
Do đó, nguyên nhân xảy ra tai nạn giữa xe mô tô do Thái Văn Điệp điều khiển với bà Xuân là do Thái Văn Điệp điều khiển xe mô tô lưu thông với tốc độ cao, không chú ý quan sát, không chấp hành biển cảnh báo nguy hiểm “Giao nhau với đường không ưu tiên” và không làm chủ tốc độ khi gặp chướng ngại vật nên đã để xe mô tô chèn qua người nạn nhân và đây cũng là một trong những nguyên nhân gây tử vong cho nạn nhân vì theo Kết luận Giám định pháp y thì nguyên nhân tử vong của bà Lê Thị Xuân là do: đa chấn thương rất nặng (chấn thương sọ não, chấn thương ngực - bụng kín). Vì vậy, Thái Văn Điệp và Nguyễn Tiến Thành cùng phải chịu trách nhiệm hình sự về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo quy định tại Điều 260 BLHS.
Do đó, nguyên nhân xảy ra tai nạn giữa xe mô tô do Thái Văn Điệp điều khiển với bà Xuân là do Thái Văn Điệp điều khiển xe mô tô lưu thông với tốc độ cao, không chú ý.
Viện trưởng VKSND tỉnh Hà Nam quyết định kháng nghị toàn bộ Bản án hình sự sơ thẩm số 19/2023/HS-ST ngày 29/3/2023 của Tòa án nhân dân thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam.
Đề nghị TAND tỉnh Hà Nam xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng hủy Bản án hình sự sơ thẩm để điều tra lại về hành vi “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" theo quy định tại Điều 260 BLHS của Thái Văn Điệp và không áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “phạm tội đối với người đủ 70 tuổi trở lên” quy định tại điểm i khoản 1 Điều 52 BLHS đối với bị cáo Nguyễn Tiến Thành.
TAND tỉnh Hà Nam mở phiên tòa xét xử phúc thẩm, HĐXX nhận định, việc cấp sơ thẩm không truy cứu trách nhiệm hình sự với Thái Văn Điệp là không chính xác, Quyết định kháng nghị phúc thẩm của Viện trưởng VKSND tỉnh Hà Nam là có căn cứ. HĐXX phúc thẩm chấp nhận toàn bộ kháng nghị của VKSND tỉnh Hà Nam, tuyên hủy bản án hình sự sơ thẩm để điều tra lại.