Tòa vi phạm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật, Viện kiểm sát kháng nghị hủy án

Mới đây, VKSND tỉnh Lạng Sơn đã có Quyết định kháng nghị phúc thẩm đối với bản án hình sự sơ thẩm số 28/2021/HS-ST của TAND huyện Tràng Định (tỉnh Lạng Sơn) xét xử các bị cáo: Hoàng Văn Anh (SN 1990) và Mông Văn Chung (SN 1977, cùng trú tại xã Đội Cấn, huyện Tràng Định) về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”, theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 348 Bộ luật Hình sự.

Theo đó, VKSND tỉnh Lạng Sơn đề nghị TAND tỉnh Lạng Sơn xét xử phúc thẩm, hủy bản án sơ thẩm nêu trên để điều tra lại theo đúng quy định của pháp luật.

Hành vi, thủ đoạn phạm tội

Hồi 21h30’ ngày 1/8/2020, Tổ công tác Công an huyện Tràng Định phối hợp với Phòng An ninh điều tra, Công an tỉnh Lạng Sơn làm nhiệm vụ tại khu vực biên giới Mốc 994 (thôn Nà Khau, xã Đội Cấn, huyện Tràng Định), phát hiện một nhóm người đi bộ đem theo hành lý có biểu hiện nghi vấn nên tiến hành kiểm tra. Lợi dụng trời tối, một số đối tượng đã bỏ trốn, chỉ còn lại 3 người phụ nữ.

Bị kiểm tra, 3 người phụ nữ khai nhận đang trên đường được 2 người đàn ông và một phụ nữ (không biết tên, tuổi, địa chỉ) dẫn đường để vượt biên sang Trung Quốc. Tổ công tác đã đưa 3 người phụ nữ về trụ sở để làm rõ, gồm: Nguyễn Thị Gấm (SN 1966, trú tại huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình), Lê Thị Bảo (SN 1959, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) và Nguyễn Thị Hồng (SN 1989, trú tại huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam).

Khoảng 6h30' ngày 1/8/2020, Lưu Xuân Khải (tên gọi khác là Khai, SN 1970; trú tại xã Đại Đồng, huyện Tràng Định) gọi điện cho Anh thông báo có khách muốn xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc. Anh cho biết đang đi xe khách từ Cao Bằng về thị trấn Thất Khê (huyện Tràng Định). Nghe vậy, Khải nói với Anh khi nào về đến nơi thì gọi để anh ta ra đón.

Khoảng 8h cùng ngày, Khải đón Anh và cùng đi ăn sáng. Khải bảo một số khách có nhu cầu xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc đang trên đường đến thị trấn Thất Khê, khi nào khách đến Khải sẽ gọi Anh để cùng đi đón rồi dẫn sang Trung Quốc và Anh đã đồng ý.

Một vụ án Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép được TAND tỉnh Lạng Sơn đưa ra xét xử hồi cuối tháng 8/2021.

Khoảng 16h ngày 1/8/2020, Khải và một người phụ nữ (không rõ họ tên, địa chỉ) đi 2 xe máy chở theo Nguyễn Thị Hồng và Lê Duy Luân (SN 1984, trú tại huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương) và một người đàn ông tên Dương (quê ở Phú Thọ) đến nhà Anh. Sau đó, người phụ nữ điều khiển xe máy quay đi. Khải cho Anh biết Hồng, Luân, Dương là khách có nhu cầu xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc.

Một lúc sau, Hoàng Thị Luyên cũng đưa Nguyễn Thị Gấm và Lê Thị Bảo đến nhà Anh. Tại đây, Hồng và Luân đã đưa cho Luyên số tiền hơn 6 triệu đồng, là tiền đưa dẫn người xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc.

Khoảng 17h cùng ngày, Anh, Khải, Luyên đã dẫn đường cho 5 người, gồm: Hồng, Gấm, Bảo, Dương, Luân xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc. Khoảng 21h30’, khi Anh, Khải và Luyên đưa 5 người đến đường mòn gần khu vực Mốc 994 thì bị cơ quan công an phát hiện, bắt giữ. Lợi dụng trời tối, Anh, Khải, Luyên, Dương, Luân đã trốn thoát.

Đấu tranh mở rộng vụ án, CQĐT đã làm rõ, ngoài vụ việc bị bắt quả tang nêu trên, ngày 18/7/2020, Hoàng Văn Anh cùng 3 đối tượng Mông Văn Chung, Lưu Văn Khải và Hoàng Thị Luyên đã tổ chức trót lọt cho 10 người Việt Nam xuất cảnh trái phép qua biên giới sang Trung Quốc trái phép, cụ thể:

Đầu tháng 7/2020, Khải đến nhà Chung đặt vấn đề thuê đưa người qua biên giới với giá 200 nghìn/1 người. Chung cho biết, một mình anh ta không dám đưa người đi vượt biên trái phép, nếu làm thì sẽ rủ Hoàng Văn Anh cùng tham gia. Sau đó, Chung và Khải cho nhau số điện thoại để liên lạc.

Khoảng 16h ngày 17/7/2020, Khải gọi điện cho Chung để thuê đưa 10 khách vượt biên sang Trung Quốc với giá 2,5 triệu đồng. Sau đó, Chung gọi điện bàn với Anh về việc đưa 10 khách vượt biên, đồng thời, bảo Anh tối qua nhà anh ta ăn cơm rồi cùng nhau đi đón khách, đưa sang Trung Quốc. Xong việc, Chung trả cho Anh 1,3 triệu đồng.

Khoảng 19h cùng ngày, Khải đến nhà đưa cho Chung 2,5 triệu đồng tiền công để đưa 10 người sang Trung Quốc. Một lúc sau, Anh cũng đến. Chung mời Khải và Anh vào nhà cùng ăn cơm. Sau khi ăn xong, Khải nói với Chung và Anh, hiện 10 người khách đang đợi ở ngoài thị trấn Thất Khê.

Khoảng 21h cùng ngày, Khải, Chung, Anh mỗi người đi một xe máy ra thị trấn Thất Khê gặp 10 người khách (7 nam, 3 nữ). Tại đây, Khải gọi thêm 2 xe ôm để cùng chở 10 người khách về nhà Hoàng Văn Anh. Sau đó Khải ra về và bảo Chung đến 1h ngày 18/7/2020 thì đưa 10 người khách đi sang Trung Quốc, đến biên giới sẽ có người đón.

Khoảng 2h ngày 18/7/2020, Chung và Anh đưa 10 người khách đi theo đường mòn để vượt biên sang Trung Quốc. Khoảng 6h cùng ngày, cả nhóm đến Mốc 994, nhưng phải đợi đến khoảng 12h trưa mới có 2 người đàn ông Trung Quốc (không biết tên tuổi) đến đón 10 người khách đi.

Sau khi tổ chức đưa người vượt biên trót lọt, Chung trả cho Anh 1,3 triệu đồng, còn mình hưởng 1,2 triệu đồng.

Đối với Lưu Xuân Khải (tức Khai) và Hoàng Thị Luyên là 2 đối tượng có vai trò chính chỉ đạo Hoàng Văn Anh và Mông Văn Chung thực hiện hành vi phạm tội. Hiện, Công an tỉnh Lạng Sơn đã khởi tố bị can, ra Lệnh truy nã (do các đối tượng đang bỏ trốn) nên đã tách vụ án để xử lý.

Quyết định của Bản án hình sự sơ thẩm

Bản án hình sự sơ thẩm số 28/2021/HS-ST ngày 8/7/2021 của TAND huyện Tràng Định, đã xét xử các bị cáo về tội Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép; Áp dụng điểm b, c khoản 2 Điều 348; Điều 17; Điều 38; điểm s khoản 1, 2 Điều 51; Điều 58 Bộ luật Hình sự đối với bị cáo Hoàng Văn Anh. Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 348; Điều 17; Điều 38; điểm s khoản 1 Điều 51; Điều 58 Bộ luật Hình sự đối với bị cáo Mông Văn Chung.

Xử phạt bị cáo Hoàng Văn Anh 7 năm tù và bị cáo Mông Văn Chung 5 năm 6 tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày tạm giam.

Phát hiện vi phạm, Viện kiểm sát  kháng nghị

Theo VKSND tỉnh Lạng Sơn, Bản án hình sự sơ thẩm số 28/2021/HS-ST ngày 8/7/2021 của TAND huyện Tràng Định có vi phạm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật hình sự, cụ thể:

Quá trình điều tra, truy tố và tại phiên tòa sơ thẩm, Viện kiểm sát vẫn giữ quan điểm đã truy tố về tội danh như Cáo trạng đã nêu và đề nghị HĐXX áp dụng điểm c khoản 2 Điều 348; điểm c khoản 2 Điều 349, Điều 17; s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 38; Điều 50, 55, 58 Bộ luật Hình sự 2015 đối với Hoàng Văn Anh. Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 349, Điều 17, 38; điểm s khoản 1 Điều 51; Điều 50, 58 Bộ luật Hình sự 2015 đối với bị cáo Mông Văn Chung.

Xử phạt bị cáo Hoàng Văn Anh từ 5 - 6 năm tù về tội Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép và từ 5 - 6 năm tù về tội Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép, tổng hợp hình phạt đối với hai tội từ 10 đến 12 năm tù.

Xử phạt bị cáo Mông Văn Chung từ 7 đến 8 năm tù về tội Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép.

HĐXX có nhận định, trong bản án về việc Viện kiểm sát truy tố bị cáo Hoàng Văn Anh và Mông Văn Chung về tội Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép là không có căn cứ và cho rằng, các bị cáo không phạm tội “Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép” mà các bị cáo phạm tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” theo quy định tại điểm c, khoản 2, Điều 348 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, trong phần quyết định của bản án lại không tuyên và không xem xét giải quyết theo hướng dẫn tại Điều 260 Bộ luật Tố tụng hình sự, là không đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Bản án sơ thẩm đã xét xử các bị cáo về tội Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép là đúng người, đúng tội nhưng không đúng khung hình phạt đối với bị cáo Hoàng Văn Anh, vì căn cứ vào hành vi và theo các tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án thì bị cáo Anh đã 2 lần tổ chức cho 15 người xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc, với động cơ vụ lợi. Vì vậy hành vi phạm tội của Hoàng Văn Anh phải bị xét xử theo điểm a khoản 3 với tình tiết định khung "đối với 11 người trở lên" Điều 348 Bộ luật Hình sự và tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự "phạm tội 2 lần trở lên" mới chính xác.

Để bản án được xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, VKSND tỉnh Lạng Sơn quyết định Kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm số 28/2021/HS-ST ngày 8/7/2021 của TAND huyện Tràng Định.

Đề nghị TAND tỉnh Lạng Sơn xét xử phúc thẩm hủy Bản án hình sự sơ thẩm số 28 nêu trên của TAND huyện Tràng Định để điều tra lại theo đúng quy định của pháp luật.