Liên quan đến bản án hình sự sơ thẩm của TAND huyện Krông Năng (tỉnh Đắk Lắk) xét xử bị cáo Nguyễn Chí Thanh (SN 1979, trú tại xã Phú Xuân, huyện Krông Năng) về tội “Trộm cắp tài sản” và “Hủy hoại tài sản”, quy định tại khoản 1 Điều 173 và khoản 1 Điều 178 Bộ luật hình sự (BLHS), mới đây, VKSND tỉnh Đắk Lắk đã ra quyết định kháng nghị phúc thẩm.

leftcenterrightdel
Cơ quan tiến hành tố tụng huyện Krông Năng dẫn giải Nguyễn Chí Thanh (dấu X, bên phải) thực nghiệm hiện trường. 
Theo Quyết định kháng nghị phúc thẩm, nhận thấy: Bản án hình sự sơ thẩm số 37/2021/HS-ST ngày 1/7/2021 của TAND huyện Krông Năng, hành vi phạm tội của bị cáo như sau: Nguyễn Chí Thanh là người bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi. Trong thời gian từ tháng 7 - 10 năm 2020, Thanh đã thực hiện 1 vụ Hủy hoại tài sản và 2 vụ Trộm cắp tài sản, cụ thể:

Vụ thứ nhất: vào khoảng tháng 7/2020, khi đi bắn chim, Thanh thấy vườn cà phê của gia đình ông Hoàng Bá Trung (tại thôn 4, xã Phú Xuân, huyện Krông Năng), có trồng xen canh cây hồ tiêu nên Thanh có ý định trộm cắp dây tiêu để mang về vườn nhà mình trồng. 4 ngày sau, khoảng 18h, Thanh chuẩn bị 1 dao Thái Lan, đi đến vườn nhà ông Trung, quan sát thấy không có người trông coi, bị cáo đã đi vào vườn dùng dao cắt 25 trụ tiêu của gia đình anh Trung để lấy 145 dây tiêu mang về vườn nhà mình trồng.

Tại bản Kết luận định giá tài sản số 10/KL-HĐĐGTS ngày 28/1/2020 của Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự huyện Krông Năng, kết luận: 25 trụ hồ tiêu, trồng năm 2016, được xác định giá trị thiệt hại là 7.395.200 đồng; 145 dây hồ tiêu (loại dây tiêu ác) được xác định có giá trị là 1.450.000 đồng.

Vụ thứ hai: Do nghi ngờ chị Phan Thị Thơm (SN 1990, trú tại thôn 7, xã Phú Xuân, hàng xóm của Thanh) nói Thanh là người hay trộm cắp và phá hoại vườn cây của gia đình chị Thơm, nên Thanh đã nảy sinh ý định cắt phá vườn sầu riêng của chị này.

Khoảng 15h ngày 21/10/2020, Thanh lấy 1 cái cưa tay dài 40 cm cán nhựa màu đen, đi đến vườn của chị Thơm, cách nhà Thanh khoảng 100 mét. Trong vườn, chị Thơm trồng xen canh các loại cây, trong đó có cây sầu riêng. Thanh dùng cưa tay cắt sát gốc 30 cây sầu riêng ghép, gồm: 21 cây sầu riêng Đô Na trồng năm 2016 và 2017; 9 cây sầu riêng Musakin trồng năm 2018. Sau đó, Thanh đi về nhà.

Ngày 22/10/2020, khi đi làm vườn, chị Thơm phát hiện nên đã trình báo cơ quan công an, cùng ngày, Thanh ra cơ quan công an khai báo về hành vi phạm tội của mình.

Tại bản Kết luận định giá tài sản số 71/KL-HĐĐGTS ngày 9/12/2020 của Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự huyện Krông Năng, kết luận: 30 cây sầu riêng ghép được xác định có giá trị là 27.343.000 đồng.

Vụ thứ ba: Cách vụ cưa cây sầu riêng của chị Thơm khoảng 4 - 5 ngày, khoảng 16h một ngày cuối tháng 10/2020, do biết vườn nhà ông Nguyễn Văn Vệ (ở thôn 7, xã Phú Xuân, huyện Krông Năng) không có người trông coi nên Thanh đã mang theo 1 cái xẻng, 2 nilon đến vườn nhà ông Vệ để trộm cắp cây sầu riêng.

Khi vào vườn, Thanh dùng xẻng đào cây sầu riêng rồi bỏ vào 2 túi nilon màu trắng (không nhớ bao nhiêu cây), có một số cây sau khi đào xong, Thanh để ở gần hố đào để khi đào xong quay lại lấy, có 1 cây Thanh đem sang trồng ở vườn bà Đậu Thị Hoa (giáp ranh vườn ông Vệ) để làm giấu. Sau khi đào và bỏ cây sầu riêng đầy 2 túi linon, Thanh đem về cất giấu trong vườn nhà mình.

Khoảng 16h ngày hôm sau, Thanh lại mang xẻng, túi nilon đến vườn nhà ông Vệ để tiếp tục đào trộm cây sầu riêng. Khoảng 18h cùng ngày, do trời tối nên Thanh đi về, đem số cây sầu riêng đào được bỏ chung với số cây sầu riêng đã đào trộm hôm trước. Tổng số cây sầu riêng Thanh trộm cắp tại vườn nhà ông Vệ là 32 cây, loại sầu riêng Đô Na, được trồng vào năm 2019 và 2020. Trong số 32 cây này, Thanh đem về trồng ở vườn nhà mình 26 cây, 5 cây bỏ quên ở vườn nhà ông Vệ (lần đào thứ 2, Thanh có đi tìm nhưng do trời tối nên không tìm thấy), 1 cây trồng ở vườn nhà bà Hoa.

Tại bản Kết luận định giá tài sản số 71/KL- HĐĐGTS ngày 9/12/2020 của Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự huyện Krông Năng, kết luận: 32 cây sầu riêng ghép được xác định giá trị là 11.296.000 đồng.

Tại Kết luận giám định pháp y tâm thần số 39/KLGD ngày 10/3/2021, của Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên. Kết luận về y học: Trước, trong khi gây án (tháng 10/2020) và hiện tại (tại thời điểm giám định) Nguyễn Chí Thanh: Chậm phát triển tâm thần ở mức độ nhẹ (F70-ICD10). Kết luận về khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi: Trước, trong khi gây án (tháng 10/2020) và hiện tại (tại thời điểm giám định) Nguyễn Chí Thanh: Hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi.

Bản án hình sự sơ thẩm số 37/2021/HS-ST của TAND huyện Krông Năng đã tuyên bố Nguyễn Chí Thanh phạm tội "Trộm cắp tài sản" và tội "Hủy hoại tài sản". Áp dụng khoản 1 Điều 173; khoản 1 Điều 178 BLHS; các điểm h, s, q khoản 1, khoản 2 Điều 51; (áp dụng thêm điểm g khoản 1 Điều 52 BLHS đối với tội Trộm cắp tài sản); khoản 1 Điều 55 BLHS. Xử phạt, bị cáo Nguyễn Chí Thanh 1 năm tù về tội "Trộm cắp tài sản", 1 năm tù về tội "Hủy hoại tài sản". Tổng hợp hình phạt chung buộc bị cáo phải chấp hành là 2 năm tù.

 
leftcenterrightdel
Nguyễn Chí Thanh đang thực hiện lại hành vi trộm cắp cây hồ tiêu.  
VKSND tỉnh Đắk Lắk xét thấy: Bản án sơ thẩm đã xử phạt bị cáo Nguyễn Chí Thanh về tội “Trộm cắp tài sản” và tội "Hủy hoại tài sản", theo khoản 1 Điều 173; khoản 1 Điều 178 BLHS; là có căn cứ, đúng người, đúng tội và đúng pháp luật. Tuy nhiên, đối với tội “Trộm cắp tài sản” án sơ thẩm áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự (TNHS) “Phạm tội từ 2 lần trở lên” thêm điểm g khoản 1 Điều 52 BLHS đối với bị cáo là không chính xác, đánh giá không đúng tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo, nên mức hình phạt tại bản án sơ thẩm tuyên phạt đối với bị cáo Thanh 1 năm tù về tội “Trộm cắp tài sản” là có phần nghiêm khắc, bởi lẽ:

Đối với tội “Trộm cắp tài sản” ngoài thực hiện hành vi trộm cắp 32 cây sầu riêng của gia đình ông Nguyễn Văn Vệ vào cuối tháng 10/2020, trị giá tài sản là 11.296.000 đồng, thì trước đó vào tháng 7/2020 bị cáo Thanh còn thực hiện hành vi trộm cắp dây tiêu của gia đình ông Hoàng Bá Trung. Theo bản Kết luận định giá tài sản xác định, 25 trụ tiêu mà bị cáo đã cắt gây thiết hại cho gia đình ông Trung 7.395.200 đồng; 145 dây hồ tiêu bị cáo đã chiếm đoạt trị giá 1.450.000 đồng.

Như vậy, theo kết quả định giá tài sản thì hành vi của bị cáo Thanh trộm cắp 145 dây hồ tiêu của gia đình ông Trung trị giá 1.450.000 đồng chưa đủ định lượng cấu thành tội “Trộm cắp tài sản”, nhưng cấp tòa sơ thẩm lại xác định hành vi cắt trộm 145 dây tiêu trên 25 trụ tiêu của bị cáo có tổng giá trị là 8.845.200 đồng (cộng cả phần giá trị tài sản gây thiệt hại là 7.395.200 đồng) để xử lý trách nhiệm hình sự đối với bị cáo về tội “Trộm cắp tài sản” là không đúng quy định của pháp luật, gây bất lợi cho bị cáo.

Do án sơ thẩm đánh giá không đúng tính chất, mức độ phạm tội của bị cáo, nên đã áp dụng tình tiết tăng nặng TNHS “Phạm tội từ 2 lần trở lên” thêm điểm g khoản 1 Điều 52 BLHS đối với bị cáo Nguyễn Chí Thanh là không đúng pháp luật, dẫn đến mức hình phạt mà án sơ thẩm tuyên phạt đối với bị cáo 1 năm tù về tội “Trộm cắp tài sản" là có phần nghiêm khắc so với tính chất, mức độ phạm tội và hậu quả mà bị cáo đã gây ra. Vì bị cáo phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ TNHS được quy định tại điểm h, s, q khoản 1, khoản 2 Điều 51 BLHS, không có tình tiết tăng nặng TNHS.

Vì vậy, VKSND tỉnh Đắk Lắk quyết định: Kháng nghị một phần Bản án hình sự sơ thẩm số 37/2021/HS-ST ngày 1/7/2021 của TAND huyện Krông Năng về áp dụng pháp luật và mức hình phạt tù, đề nghị TAND tỉnh Đắk Lắk xét xử vụ án theo thủ tục phúc thẩm: Sửa bản án hình sự sơ thẩm nêu trên theo hướng không áp dụng điểm g khoản 1 Điều 52 BLHS và giảm mức hình phạt tù đối với bị cáo Nguyễn Chí Thanh về tội “Trộm cắp tài sản” để đảm bảo đúng quy định của pháp luật và thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của pháp luật nhà nước ta.

Nhật Minh