Để pháp luật được thực thi nghiêm minh, kiến nghị kịp thời đối với các bản án của Tòa án có vi phạm pháp luật, thực hiện chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự, Vụ 7, VKSND tối cao đã tham mưu Viện trưởng VKSND tối cao ban hành các Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với các vụ án hình sự: Vụ Nguyễn Ích Chung phạm tội "Giết người" xảy ra tại tỉnh Hưng Yên; Vụ Hoàng Lan Anh phạm tội "Mua bán phụ nữ" và "Mua bán trẻ em" xảy ra tại tỉnh Quảng Ninh; Vụ Nguyễn Trường Giang và Nguyễn Duy Phương phạm tội "Đánh bạc" xảy ra tại tỉnh Hòa Bình.
Mới đây, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đã xét xử giám đốc thẩm, chấp nhận các quyết định kháng nghị trên của Viện trưởng VKSND tối cao.
    |
 |
| Trụ sở TAND tối cao. Ảnh: TTXVN |
Giữ nguyên án chung thân với bị cáo “côn đồ”
Khoảng 19h ngày 26/10/2018, do có mâu thuẫn khi tham gia giao thông nên Nguyễn Ích Chung đã điều khiển xe máy đuổi theo xe của anh Đỗ Trọng Mừng Công và Đỗ Thế Thành.
Chung đuổi theo khoảng 500m thì đuổi kịp. Lúc này, xe của anh Công đang chạy với vận tốc khoảng 70 km/h. Nguyễn Ích Chung cầm dao bằng tay trái dơ lên chém về phía anh Thành nhưng không chém được. Chung liền dùng chân phải đạp một phát trúng mạn trái đuôi xe, gần xi nhan phía sau bên trái xe của anh Công, làm xe của anh Công đổ sang bên phải xuống nền đường bê tông rồi tiếp tục rê theo quán tính lao vào cột điện ở rìa đường bên phải, lao tiếp vào trụ cột nhà anh Đỗ Như Tiến ở cùng thôn mới dừng lại.
Hậu quả khiến anh Đỗ Trọng Mừng Công tử vong do chấn thương sọ não, vỡ xương hộp sọ, mất máu cấp do vết thương làm vỡ mặt sau thùy gan phải, trên người bị đa chấn thương.
Bản án hình sự sơ thẩm số 27/2019/HSST ngày 26/4/2019, TAND tỉnh Hưng Yên xét xử, tuyên phạt Nguyễn Ích Chung tù chung thân về tội "Giết người". Nguyễn Ích Chung kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 800/2019/HS-PT ngày 17/12/2019, TAND cấp cao tại Hà Nội chấp nhận kháng cáo xử phạt Nguyễn Ích Chung 20 năm tù về tội "Giết người".
Nhận thấy, mức án 20 năm tù đối với Nguyễn Ích Chung mà Tòa án phúc thẩm đã tuyên là quá nhẹ, không nghiêm, không đánh giá đúng tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội và nhân thân của bị cáo, vi phạm nghiêm trọng trong việc áp dụng các quy định của Bộ luật hình sự, Viện trưởng VKSND tối cao đã ban hành Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 20/QĐ-VKSTC ngày 15/12/2020 kháng nghị một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 800/2019/HS-PT ngày 17/12/2019 của TAND cấp cao tại Hà Nội về phần quyết định hình phạt đối với Nguyễn Ích Chung; đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao xét xử giám đốc thẩm, hủy phần quyết định hình phạt của Bản án hình sự phúc thẩm nêu trên, giữ nguyên quyết định về hình phạt của Bản án hình sự sơ thẩm đối với Nguyễn Ích Chung.
Bị cáo ở Việt Nam nhưng lại xác định lý lịch… ở Trung Quốc
Hồi 10h ngày 21/3/2008, tại khu vực Hồng Hà, phường Ninh Dương, thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Móng Cái phát hiện, bắt quả tang Hoàng Lan Anh (quốc tịch Trung Quốc) và Đinh Văn Linh đang đưa chị Bùi Thị Chiều (SN 1993), chị Bùi Thị Lập (SN 1993) và chị Bùi Thị Huệ (SN 1990) sang Trung Quốc bán. Quá trình điều tra, Hoàng Lan Anh và Đinh Văn Linh đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình.
Bản án hình sự sơ thẩm số 123/2009/HSST ngày 15/9/2009 của TAND tỉnh Quảng Ninh đã xử phạt Hoàng Lan Anh 6 năm tù về tội "Mua bán phụ nữ" và 10 năm tù về tội "Mua bán trẻ em", tổng hợp hình phạt, buộc bị cáo Hoàng Lan Anh chấp hành là 16 năm tù. Hoàng Lan Anh có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 687/2009/HSPT ngày 26/11/2009, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại Hà Nội không chấp nhận kháng cáo của Hoàng Lan Anh, giữ nguyên Bản án sơ thẩm.
Ngày 7/5/2020, sau khi chấp hành án xong hình phạt tù, Hoàng Lan Anh được Cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Công an chỉ định lưu trú tại Cơ sở lưu trú số 1 tại huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc để làm thủ tục xuất cảnh và thông báo cho Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam để tiến hành thủ tục tiếp nhận và xuất cảnh. Ngày 20/5/2020, Đại sứ quan Trung Quốc có Công hàm cho biết không có công dân tên Hoàng Lan Anh có nhân thân, lai lịch nêu trên. Qua điều tra xác minh, xác định Hoàng Lan Anh tên thật là Nguyễn Thị Lệ, sinh ngày 26/6/1979, hộ khẩu thường trú tại Cảnh Hương, Tiên Du, Bắc Ninh; bố là Nguyễn Công Rồng, mẹ là Nguyễn Thị Rãnh.
Nhận thấy các cơ quan tố tụng tỉnh Quảng Ninh đã vi phạm nghiêm trọng, không điều tra đầy đủ, toàn diện, không xác minh rõ lý lịch của người bị kết án dẫn đến kết luận điều tra, cáo trạng, bản án sơ thẩm, bản án phúc thẩm không đúng sự thật. Viện trưởng VKSND tối cao đã ban hành Quyết định kháng nghị số 06/QĐ-VKSTC-V7 ngày 4/5/2021 đối với Bản án hình sự phúc thẩm số 687/2009/HSPT ngày 26/11/2009 của Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại Hà Nội đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao xét xử giám đốc thẩm để sửa Bản án hình sự phúc thẩm nêu trên về phần lý lịch bị cáo theo tên, tuổi thật đúng quy định pháp luật.
Theo VKSND tối cao, việc kháng nghị đối với vụ án này là cần thiết bởi việc xác định lý lịch của bị cáo không đúng ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của người mà bị cáo lấy tên sau khi phạm tội; ảnh hưởng đến việc xác định tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự và tái phạm, tái phạm nguy hiểm trong trường hợp Nguyễn Thị Lệ phạm tội mới.
Đề nghị xử lý nghiêm tội phạm đánh bạc
Khoảng 15h30’ ngày 30/9/2018, Công an huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình phát hiện quả tang, Nguyễn Trường Giang và Nguyễn Duy Phương cùng các đối tượng khác đang có hành vi đánh bạc bằng hình thức xóc đĩa, thu giữ trên chiếu bạc 21,3 triệu đồng và thu giữ trong người các đối tượng 21,08 triệu đồng.
Bản án hình sự sơ thẩm số 10/2019/HSST ngày 9/5/2019 của TAND huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình xử phạt Nguyễn Trường Giang và Nguyễn Duy Phương, mỗi bị cáo 45 triệu đồng về tội "Đánh bạc".
VKSND cấp cao tại Hà Nội đã ban hành Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 14/QĐ-VC1-HS ngày 24/4/2020 đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy một phần Bản án hình sự sơ thẩm nêu trên để xét xử sơ thẩm lại theo hướng áp dụng hình phạt tù đối với Nguyễn Trường Giang và Nguyễn Duy Phương.
Quyết định Giám đốc thẩm số 39/2020/HS-GĐT ngày 28/8/2020 của TAND cấp cao tại Hà Nội không chấp nhận nội dung kháng nghị này của VKSND cấp cao tại Hà Nội.
Việc Tòa án sơ thẩm xử phạt bị cáo Nguyễn Trường Giang và Nguyễn Duy Phương 45 triệu đồng là quá nhẹ, không có tính răn đe, giáo dục phòng ngừa chung nhưng Quyết định giám đốc thẩm cho rằng, Bản án sơ thẩm xét xử có căn cứ pháp luật là vi phạm nghiêm trọng việc áp dụng pháp luật và quyết định hình phạt. Bởi lẽ, Nguyễn Duy Phương có án tích 9 năm tù, nay phạm tội mới thể hiện sự không hoàn lương; Nguyễn Trường Giang có nhân thân xấu: bị xử phạt hành chính về hành vi đánh bạc (tháng 1/2018); ngày 12/11/2018 bị TAND huyện Tân Lạc xét xử tuyên phạt tiền 20 triệu đồng về tội "Đánh bạc"; ngày 30/9/2018 bị bắt quả tang về hành vi đánh bạc.
Do đó, Viện trưởng VKSND tối cao đã ban hành Quyết định kháng nghị số 09/QĐ-VKSTC-V7 ngày 12/5/2021, kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm số 10/2019/HSST ngày 9/5/2019 của TAND huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình và Quyết định Giám đốc thẩm số 39/2020/HS-GĐT ngày 28/8/2020 của TAND cấp cao tại Hà Nội, đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm, hủy một phần Bản án hình sự sơ thẩm và Quyết định giám đốc thẩm nêu trên về phần trách nhiệm hình sự của Nguyễn Trường Giang và Nguyễn Duy Phương để xét xử lại theo quy định của pháp luật.
Trong thời gian qua, tình hình tội phạm đánh bạc ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp, cần xử lý nghiêm để răn đe, giáo dục đối với bị cáo và phòng ngừa chung. Do đó, kháng nghị của Viện trưởng VKSND tối cao đã đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống loại tội phạm này.