Hôm 31/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công bố đề xuất ba giai đoạn của Israel về lệnh ngừng bắn ở Gaza, để đổi lấy việc thả con tin, nhấn mạnh, đã đến lúc cuộc chiến này phải kết thúc.

Đề xuất của Israel đã được chuyển tới đại diện phía Hamas hôm 30/5, thông qua trung gian hòa giải Qatar, ông Biden tiết lộ, nhấn mạnh, đề nghị này sẽ đưa tất cả con tin trở về, đảm bảo an ninh của Israel, tạo ra một giai đoạn tốt đẹp hơn ở Gaza mà không có Hamas nắm quyền, và tạo tiền đề cho một giải pháp chính trị, điều mang lại một tương lai tốt đẹp hơn cho người Israel cũng như người Palestine.

Giai đoạn đầu bao gồm lệnh ngừng bắn kéo dài 6 tuần khi lực lượng Israel sẽ rút khỏi tất cả các khu vực dân cư ở Gaza, một số con tin, bao gồm người già, phụ nữ và người bệnh sẽ được trả tự do để đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine, cùng với 600 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo mỗi ngày vào dải đất bị tàn phá.

Giai đoạn thứ hai, có thời gian không xác định, Hamas và Israel sẽ đàm phán các điều khoản nhằm chấm dứt vĩnh viễn chiến tranh.

Giai đoạn này, Hamas sẽ thả những con tin Israel còn sống còn lại, bao gồm cả các binh sĩ nam. Đổi lại, Israel sẽ rút toàn bộ lực lượng khỏi Gaza và trả tự do cho số lượng tù nhân an ninh Palestine đã thỏa thuận.

“Chỉ cần Hamas tuân thủ các cam kết của mình, lệnh ngừng bắn tạm thời sẽ trở thành… vĩnh viễn.”, ông  Biden nói.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Joe Biden nói rằng, đã đến lúc kết thúc cuộc chiến đẫm máu, và rằng, người Israel nên.. lùi một bước. Ảnh: Evelyn Hockstein / Reuters.

Giai đoạn thứ ba sẽ bao gồm một kế hoạch tái thiết cơ bản cho Gaza.

Cựu Tổng thống Barack Obama, trong một tuyên bố hiếm hoi về các sự kiện hiện tại, cho biết đề xuất ngừng bắn là “rõ ràng, thực tế và đúng đắn”.

Theo ông Obama, một lệnh ngừng bắn sẽ không giải quyết được cuộc xung đột lâu dài giữa người Israel và người Palestine, không hóa giải nỗi đau mất mát của cả hai bên, nhưng giúp chấm dứt tình trạng đổ máu, giúp các gia đình đoàn tụ và cho phép tăng cường viện trợ nhân đạo để giúp đỡ những người đói khát, tuyệt vọng, là điều đang cấp thiết ở Gaza.

Một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết, đề xuất dài bốn trang rưỡi của Israel gần giống với đề xuất của Hamas vài tuần trước. Và, khi nó tương đồng với mong muốn của Hamas, nhóm này có thể chấp nhận thỏa thuận.

Trước đề xuất của ông Biden, Hamas đã đưa ra một phản ứng tích cực, nói, họ sẵn sàng tham gia tích cực và mang tính xây dựng với bất kỳ đề xuất nào mà cốt lõi là lệnh ngừng bắn vĩnh viễn, việc rút quân của Israel, tái thiết Gaza, sự trở về của cư dân sơ tán và một thỏa thuận trao đổi tù nhân thực sự nếu Israel công bố rõ ràng cam kết với thỏa thuận đó.

Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, ông Netanyahu đã ủy quyền cho nhóm đàm phán của mình trình bày thỏa thuận này, đồng thời nhấn mạnh, chiến tranh sẽ không kết thúc cho đến khi đạt được tất cả các mục tiêu, bao gồm việc trao trả tất cả các con tin, triệt hạ năng lực quân sự và chính quyền Hamas ở Gaza.

leftcenterrightdel
 Thân nhân các con tin Israel trong một cuộc biểu tình ở Tel Aviv kêu gọi thả con tin, ngày 11/5. Ảnh: Ahmad Gharabli/AFP/Getty.

Trong một diễn biến khác, quân đội Israel cho biết, lực lượng của họ đã kết thúc các hoạt động ở khu vực Jabalia, phía bắc Gaza sau nhiều ngày giao tranh dữ dội, đồng thời tiếp cận sâu hơn vào Rafah, cực nam Gaza, để nhắm mục tiêu vào thành trì lớn cuối cùng của Hamas.

Trong bài phát biểu của mình, Biden đề cập thực tế chia rẽ ở Israel; kêu gọi giới lãnh đạo Tel Aviv chống lại áp lực từ những người đang thúc đẩy cuộc chiến tiếp diễn vô thời hạn.

“Có những người ở Israel sẽ không đồng ý với kế hoạch này và sẽ kêu gọi chiến tranh tiếp tục vô thời hạn.. Họ muốn chiếm Gaza, muốn tiếp tục giao chiến trong nhiều năm và con tin không phải là ưu tiên hàng đầu của họ. Tôi đã kêu gọi lãnh đạo Israel ủng hộ thỏa thuận này, cho dù trước bất kỳ áp lực nào.”, ông Biden nói, lưu ý, đây là thời điểm quyết định, cơ hội không nên bị bỏ lỡ, kêu gọi người Israel hãy… lùi một bước!.

“Chiến tranh vô thời hạn nhằm theo đuổi một khái niệm không xác định về 'chiến thắng toàn diện' sẽ chỉ khiến Israel sa lầy ở Gaza, làm tiêu hao các nguồn lực quân sự, kinh tế và nhân lực, đồng thời khiến Israel bị cô lập hơn nữa trên thế giới. Điều đó sẽ không giúp đưa con tin trở về, cũng sẽ không mang lại một thất bại lâu dài cho Hamas, cũng như sẽ không mang lại an ninh lâu dài cho Israel.”, ông Biden khẳng định.

Văn Phong/Reuters, Timesofisrael