Ngày 5/5, Đài phát thanh- truyền hình quốc gia Niger (RTN) cho biết, vào sáng ngày 4/5, chuyến bay chở hàng thứ ba của quân đội Nga đã đến thủ đô Niamey.
Cùng với trang thiết bị quân sự và chuyên gia đi kèm, chuyến hàng còn có một lượng lớn hàng viện trợ nhân đạo, gồm thực phẩm thiết yếu cho người dân Niger.
RTN nói, đây là biểu hiện của sự hợp tác ngày càng tiến triển giữa Niger và liên bang Nga.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Hội đồng quốc gia Bảo vệ Tổ quốc của Cộng hòa Niger, tướng Abdourahamane Tchiani, đã có cuộc điện đàm trao đổi quan điểm về tình hình khu vực Sahara-Sahel, trong đó nhấn mạnh việc phối hợp hành động để chống khủng bố.
Ngày 3/5, hãng thông tấn Nga Sputnik dẫn thông tin từ Bộ Quốc phòng Mỹ, nói, lực lượng Nga đang ở cùng một căn cứ với quân đội Mỹ tại Niger cho đến khi Mỹ rút quân khỏi quốc gia châu Phi này.
Vào tháng 4, Bộ Ngoại giao Mỹ đã công bố kế hoạch của Washington bắt đầu đối thoại với chính quyền Niger về việc rút quân khỏi nước này.
    |
 |
| Trước cuộc đảo chính quân sự vào tháng 7 năm ngoái, Niger là đối tác quan trọng trong cuộc chiến của Mỹ chống IS. Trong ảnh là Căn cứ Không quân 201 ở Agadez, Niger. Ảnh: Carley Petesch/AP. |
Trong khi cùng thời điểm, truyền thông Nga đưa tin, các chuyên gia Nga đã đến Niger để huấn luyện lực lượng địa phương trong cuộc chiến chống khủng bố. Thư ký báo chí của Tổng thống Nga ông Dmitry Peskov lưu ý, Moscow và các nước châu Phi quan tâm đến hợp tác quốc phòng và sẽ tiếp tục phát triển mối quan hệ này.
Theo Themoscowtimes, nhóm cố vấn đầu tiên gồm khoảng 100 cố vấn Nga đã đến Niger vào ngày 10/4 trên chuyến bay đầu tiên cùng với các thiết bị quân sự, bao gồm hệ thống phòng không.
Ngày 2/5, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ tiết lộ, binh sĩ Nga đã tiến vào Căn cứ Không quân 101, nằm cạnh Sân bay Quốc tế Diori Hamani ở thủ đô Niamey, nơi quân đội Mỹ đang đồn trú, sau quyết định của chính quyền Niger trục xuất lực lượng Mỹ khỏi nước này.
Vào tháng 3, chính quyền quân sự ở Niger đã yêu cầu Washington rút hơn 1.000 binh sĩ khỏi nước này.
Ngày 19/4, các nguồn tin Washington cho biết, lực lượng Mỹ sẽ rút quân khỏi Niger, trên cơ sở thỏa thuận giữa Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Kurt Campbell và giới lãnh đạo Niger.
|
 |
| Máy bay vận tải quân sự Nga An Il-76 hạ cánh xuống căn cứ quân sự ở Niamey, Niger. Nguồn: nan.media |
Quan chức quốc phòng Mỹ lưu ý, người Nga đã ở Niger được vài tuần khi Mỹ đàm phán về việc rút quân khỏi hai căn cứ không quân ở nước này. Lực lượng Nga được bố trí trong một khu nhà riêng biệt, cách nơi ở của lực lượng Mỹ khoảng hơn 3 km và không thể tiếp cận với quân đội, cơ sở hoặc thiết bị của Mỹ.
Lầu Năm Góc cho biết đang theo dõi tình hình và thực hiện mọi biện pháp cần thiết và hợp lý để đảm bảo an toàn cho lực lượng, cơ sở và thiết bị của Mỹ.
Lên nắm quyền sau cuộc đảo chính tháng 7/2023, chính quyền quân sự ở Niger đã trục xuất quân đội Pháp đồn trú tại nước này.
Vào tháng 10 năm ngoái, Washington chính thức coi việc tiếp quản của chính quyền quân sự là một cuộc đảo chính, kích hoạt luật pháp Mỹ hạn chế việc cung cấp hỗ trợ và viện trợ quân sự cho Niger. Kể từ đó, những nỗ lực ngoại giao nhằm khôi phục quan hệ với Niger đều không thành công.
Cho đến trước cuộc đảo chính, Washington coi Niger là đối tác và đồng minh quan trọng trong khu vực bất ổn chính trị, thường xuyên xảy ra đảo chính trong những năm gần đây, đầu tư hàng triệu đô la vào căn cứ Agadez, nơi đóng vai trò quan trọng đối với các hoạt động chống khủng bố của Mỹ ở vùng Sahel.
|
 |
| Đã có 3 chuyến bay chở hàng viện trợ, gồm thiết bị quân sự của Nga tới Niger trong vòng một tháng qua. Nguồn: nan.media |
Mỹ cũng đã đầu tư hàng trăm triệu USD vào việc huấn luyện quân đội Niger kể từ khi nước này bắt đầu hoạt động tại nước này vào năm 2013.
Nhưng chính quyền mới ở Niger đã cùng với chính quyền ở 2 nước láng giềng là Mali và Burkina Faso chấm dứt các thỏa thuận quân sự với các đồng minh phương Tây, đồng thời rời khỏi Cộng đồng kinh tế Tây Phi (ECOWAS) và thúc đẩy quan hệ chặt chẽ hơn với Nga.
Ngoài việc sắp rời Niger, lực lượng Mỹ cũng đã rời Chad, trong khi quân đội Pháp đã phải rời khỏi Mali và Burkina Faso. Trong khi đó Nga cho thấy đang tăng cường quan hệ với các quốc gia châu Phi.
Trong đó Mali đã nhanh chóng trở thành một trong những đồng minh châu Phi thân cận nhất của Nga, với lực lượng lính đánh thuê của Tập đoàn Wagner được triển khai tại đây để chống lại các nhóm nổi dậy.
Sau cuộc đảo chính năm ngoái ở Niger, quân đội Mỹ đã chuyển phần lớn lực lượng từ Căn cứ Không quân 101 sang Căn cứ Không quân 201 ở thành phố Agadez, cách thủ đô Niamey hơn 800 km.
Washington đã xây dựng căn cứ không quân 201 ở miền trung Niger với chi phí hơn 100 triệu USD. Kể từ năm 2018, nó đã được sử dụng để chống lại Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và Jama'at Nusrat al-Islam wal Muslimeen (JNIM- chi nhánh của al-Qaeda bằng UAV.
Đã có 8 cuộc đảo chính ở Tây và Trung Phi trong vòng 4 năm qua, bao gồm cả ở Burkina Faso, Mali và Niger.