Trong một tuyên bố hôm 24/8, lực lượng quân sự nắm quyền sau đảo chính ở Niger cho biết, đã quyết định cho phép Mali và Burkina Faso triển khai lực lượng vũ trang trong trường hợp nước này bị can thiệp quân sự.

Các Ngoại trưởng Burkina Faso, Mali đã đến thủ đô Niamey hôm 24/8, bày tỏ hoan nghênh quyết định của thủ lĩnh lực lượng nổi dậy, tướng Abdurahman Tchiani, hiện là người đứng đầu Hội đồng quốc gia bảo vệ tổ quốc do quân nổi dậy thành lập.

“Ngoại trưởng các nước hoan nghênh việc ký sắc lệnh cho phép lực lượng quốc phòng và an ninh của Burkina Faso và Mali hoạt động trên lãnh thổ Niger trong trường hợp nước này bị xâm lược.”, thông báo của đại diện Bộ Ngoại giao chính quyền quân sự Niger về kết quả chuyến thăm cho biết.

leftcenterrightdel
 Phát biểu trên truyền hình hôm 19/8, tướng Tchiani tuyên bố không muốn chiến tranh và sẵn sàng đàm phán. Nguồn: AFP.

Vào cuối tháng 7, một nhóm quân nhân thuộc lực lượng bảo vệ Tổng thống Niger, do tướng Abdurahman Tchiani đứng đầu, tuyên bố phế truất Tổng thống Mohamed Bazoum và đóng cửa biên giới.

Trước đó, lực lượng này đã phong tỏa Dinh Tổng thống ở thủ đô Niamey, quản chế ông Bazoum.

Tướng Abdurahman Tchiani đã xuất hiện trên truyền hình nhà nước Niger hôm 28/7 với tư cách là người đứng đầu “Hội đồng quốc gia bảo vệ tổ quốc” do những người tham gia đảo chính thành lập.

Hầu hết các nước phương Tây, Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS)  cũng như Liên minh châu Phi (AU) lên án cuộc đảo chính; kêu gọi phóng thích lập tức và phục chức cho Tổng thống bị lật đổ Bazoum, khôi phục chế độ dân sự và trật tự hiến pháp.

leftcenterrightdel
 Tại một hội nghị thượng đỉnh mới đây, các nhà lãnh đạo Tây Phi ECOWAS tuyên bố chế độ dân sự ở Niger phải được khôi phục và không chấp nhận đe dọa từ nhóm đảo chính. Nguồn: Sprinter9980

ECOWAS lập tức đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Niger; đồng thời gửi một thông điệp kiên quyết cùng với việc lên kế hoạch can thiệp quân sự để khôi phục trật tự hiến pháp ở nước này. 

Đầu tháng 8, những người tham gia cuộc họp khẩn cấp của Tổng Tham mưu trưởng LLVT các nước ECOWAS, được tổ chức tại Abuja (Nigeria), đã thông qua một kế hoạch cho khả năng sử dụng vũ lực ở Niger.

Tuy nhiên ECOWAS nhấn mạnh nỗ lực và ưu tiên các giải pháp ngoại giao, lưu ý sử dụng vũ lực là phương sách cuối cùng.

Những ngày qua, phái đoàn đàm phán của ECOWAS đã có cuộc gặp với giới chức nắm quyền ở Niger sau đảo chính, tuy nhiên các yêu cầu của ECOWAS chưa có kết quả.

leftcenterrightdel
 Các sân bay quân sự của khối ECOWAS bắt đầu chuẩn bị cho khả năng can thiệp quân sự vào Niger. Nguồn: @ Sprinter99800.

Tướng Tchiani tuyên bố không muốn xảy ra xung đột, sẵn sàng các cuộc đàm phán. Ông Tchiani được nói đã đề xuất thời hạn 3 năm để tổ chức bầu cử chuyển trở lại chế độ dân sự.

Hôm 22/8 sau cuộc họp của Hội đồng An ninh và hòa bình gồm 55 quốc gia thành viên của Liên minh châu Phi tại thủ đô Addis Ababa, Ethiopia, AU tuyên bố đình chỉ Niger khỏi tất cả các cơ quan và hoạt động của khối cho đến khi trật tự hiến pháp tại nước này được khôi phục một cách hiệu quả, quyết định có hiệu lực lập tức.

AU lưu ý liên minh đang xem xét kế hoạch hành động của ECOWAS và kêu gọi tất cả các quốc gia thành viên cũng như cộng đồng quốc tế không thực hiện bất kỳ động thái nào nhằm hợp pháp hóa chính quyền quân sự ở Niger.

Văn Phong/Sputnik, Aljazeera