Hôm 23/6, tại một hội nghị thượng đỉnh ở Brussels, Bỉ, các nhà lãnh đạo của 27 quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đã đạt được sự nhất trí cần thiết để cấp cho Ukraine tư cách ứng cử viên, bước khởi đầu trên con đường trở thành thành viên EU.
Trên twitter, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bày tỏ, đó là một thắng lợi và “Tương lai của Ukraine là ở EU”.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố, đây là một "ngày tốt lành cho châu Âu".
Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel gọi đây là "Một khoảnh khắc lịch sử".
Chưa có phản ứng từ Điện Kremlin về sự kiện.
EU cũng trao tư cách ứng cử viên cho Moldova, một nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ khác, có biên giới với Ukraine.
Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập EU chưa đầy một tuần sau khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự tại nước này vào ngày 24/2.
Để trở thành thành viên EU, các quốc gia ứng cử viên phải đáp ứng một loạt các điều kiện về kinh tế và chính trị, bao gồm cam kết tuân thủ pháp quyền và các nguyên tắc dân chủ khác, kiềm chế nạn tham nhũng cố hữu cũng như yêu cầu hàng loạt cải cách khác.
    |
 |
| Tại Hội nghị thượng đỉnh ở Brussels, Bỉ ngày 23/6, lãnh đạo các quốc gia Liên minh châu Âu đã thống nhất trao cho Ukraine tư cách ứng cử viên. Ảnh: Reuters / Johanna Geron. |
Tư cách ứng viên EU không cung cấp bất kỳ đảm bảo an ninh tức thời nào. Tuy nhiên, khi một quốc gia trở thành thành viên, nó sẽ trở thành một phần của khối. Hiệp ước về EU quy định, nếu một thành viên trở thành nạn nhân của hành động xâm lược vũ trang, các quốc gia EU khác có nghĩa vụ hỗ trợ quốc gia đó bằng mọi cách trong khả năng của mình.
Tuy nhiên, lợi ích chính của tư cách thành viên EU là về mặt kinh tế, bởi nó cho phép tiếp cận thị trường 450 triệu người tiêu dùng với sự di chuyển tự do của lao động, hàng hóa, dịch vụ và vốn.
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki, người luôn ủng hộ nhiệt tình cho khát vọng châu Âu của Ukraine viết trên Twitter: “Đây là thời điểm tuyệt vời cho sự đoàn kết của châu Âu..”.
Quá trình trở thành thành viên EU có thể là một chặng đường dài và quanh co.
Thổ Nhĩ Kỳ nộp đơn xin gia nhập EU năm 1987, nhận tư cách ứng cử viên năm 1999 và phải đợi đến năm 2005 mới bắt đầu đàm phán để gia nhập thực tế. Quá trình này đang bế tắc vì các tranh chấp khác nhau giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo một cố vấn chính phủ Ukraine, sự khởi đầu trên con đường trở thành thành viên EU sẽ là một động lực tinh thần to lớn khi các cuộc tấn công của Nga vào hai thành phố trọng điểm nằm đối diện trên hai bờ sông Siverskyi Donets ở Donbas là Severodonetsk và Lysychansk, đang bước vào một cao trào khốc liệt.
Các nhà lãnh đạo EU cũng thảo luận về việc hỗ trợ lập tức cho Ukraine, với việc Ủy ban châu Âu dự kiến sẽ sớm đưa ra đề xuất cấp khoản hỗ trợ tài chính mới lên tới 9 tỉ euro.
An ninh lương thực cũng đã được đặt ra khi các nước EU đồng ý tiếp tục tìm kiếm các giải pháp giúp Ukraine xuất khẩu ngũ cốc và các hàng hóa khác thông qua “các lối đi đoàn kết” tránh né sự phong tỏa của Nga đối với các cảng ở Biển Đen.
Trong một diễn biến liên quan, hôm 23/6, các quan chức Mỹ cho biết, Washington sẽ cung cấp 450 triệu USD trong gói hỗ trợ an ninh cho Ukraine, bao gồm nhiều hệ thống tên lửa tầm xa.