(BVPL) - Tháng 9/2014, Báo BVPL có loạt bài phản ánh xung quan việc toà sơ thẩm quận Kiến An, Hải Phòng có dấu hiệu bỏ lọt người, lọt tội trong vụ án “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai theo Điều 173 BLHS” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 285 BLHS”. Báo BVPL và nhiều luật sư đã kiến nghị HĐXX phiên phúc thẩm Toà án thành phố Hải Phòng cần triệu tập 3 bị cáo (không kháng cáo) và 6 cán bộ của quận Kiến An ra toà đê làm rõ nội dung vụ án. Nhưng trong 2 ngày 22/9 và 29/9/2014 Toà phúc thẩm Hải Phòng đã mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án này, nhưng tuyệt nhiên toà không triệu tập 3 bị cáo và 6 cán bộ quận Kiến An ra toà. Quan sát cách làm việc của HĐXX toà phúc thẩm vụ án này, nhiều luật sư cho rằng cơ quan tố tụng Hải Phòng sẽ vẫn “mũ ni che tai”, xử án sẽ không khác gì phiên sơ thẩm trước đó.
 
 
Theo Luật sư Trần Hồng Lĩnh – Văn phòng luật sư Lĩnh Chính Thắng, Đoàn Luật sư Tp Hải Phòng: Sau khi nghiên cứu hồ sơ và bản án sơ thẩm số 31/2014/ HS-ST ngày 23/6/2014 của TAND quận Kiến An , tôi nhận thấy:  Bản án sơ thẩm (trang 10, 11) đã xác định: “ … Hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai đồng thời vi phạm trật tự xây dựng đô thị trên tổng diện tích 3.969,6 m2 … vi phạm Điều 8, Điều 12, Điều 13 Nghị định 105/2009/ NĐ-CP và Nghị định 180/2007/NĐ-CP…” nhưng lại không áp dụng Điều 7 để xác định mức độ hậu quả và không xử phạt VPHC theo các Điều 8, Điều 12, Điều 13 của Nghị định này.
 
Điều 7.1 Nghị định 105/2009/NĐ-CP quy định: Mức độ hậu quả của hành vi VPHC được xác định theo nguyên tắc quy đổi giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất bị vi phạm thành tiền … và chia thành bốn (04) mức … 
 
Điều 8.2: Chuyển đất chuyên trồng lúa nước sang đất phi nông nghiệp, chuyển đất trồng cây lâu năm, đất ao, hồ, đầm, nuôi trồng thủy sản mà không được UBND cấp có thẩm quyền cho phép thì hình thức và mức xử phạt như sau: Phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 10 triệu đồng nếu hậu quả thuộc mức (1); Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng nếu hậu quả thuộc mức (2); Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng nếu hậu quả thuộc mức (3); Phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 500 triệu đồng nếu hậu quả thuộc mức (4). 
 
Bản án sơ thẩm cũng nêu rõ: Tại bản định giá số 01/KL-ĐG ngày 16/5/2012 Hội đồng định giá kết luận giá đất trên diện tích đất bị vi phạm tại tổ Tân Khê, Đồng Hòa năm 2010 là 40.000 đồng/01 m2. Vậy, tổng diện tích đất bị vi phạm là 3.969,6 m2 x 40.000 đồng = 158.784.000 đồng (là giá trị quyền sử dụng đất bị vi phạm), đối chiếu với quy định trên, hậu quả của hành vi thuộc mức ba (3), xử phạt các đối tượng vi phạm từ  50 triệu đồng đến 200 triệu đồng là thỏa đáng và đúng luật. 
 
Nhưng bản án sơ thẩm lại gộp cả số tiền thu lợi bất chính với giá trị các hạng mục công trình kiến trúc, kè ao, san lấp, cây cối, hoa màu và giá trị 26 ngôi nhà của 25 hộ gia đình xây dựng không phép, cùng với kinh phí nếu phải tổ chức tháo dỡ để xác định mức độ hậu quả là không có căn cứ pháp luật và áp dụng chế tài của Bộ Luật hình sự để phạt tù người có hành vi VPHC là sai pháp luật, vi phạm nghiêm trọng về tố tụng, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. 
 
Bản án sơ thẩm: “Kiến nghị UBND quận Kiến An tiến hành các trình tự cần thiết để thu hồi diện tích đất 3.969,6 m2 đã bị chuyển nhượng trái phép”. Như vậy là bản án vô tác dụng vì tình trạng vi phạm vẫn tồn tại, mục đích thu hồi tài sản về cho Nhà nước không đạt được. Trong trường hợp này, chỉ có áp dụng biện pháp xử phạt VPHC, cưỡng chế phá dỡ công trình vi phạm, giải phóng mặt bằng, khôi phục lại tình trạng của đất như trước khi vi phạm mới là biện pháp xử lý kiên quyết, triệt để và đúng luật.
 
Về nguyên tắc: một hành vi vi phạm chỉ bị xử lý một lần, bằng một hình thức, bởi một cơ quan có thẩm quyền, không thể vừa phạt tù vừa phạt hành chính. Đã kiến nghị Ủy ban xử phạt hành chính, buộc khắc phục hậu quả diện tích đất bị chuyển nhượng trái phép thì phải hủy án sơ thẩm và đình chỉ vụ án hình sự, trả hồ sơ cho cấp sơ thẩm để chuyển UBND quận Kiến An xử phạt VPHC theo thẩm quyền.
 
Ngày 03/9/2014, VPLS Lĩnh Chính Thắng đã có văn bản gửi TAND Tp Hải Phòng, kiến nghị về bản án hình sự sơ thẩm nói trên của TAND quận Kiến An. Nhưng 2 lần mở phiên toà rồi lại hoãn, HĐXX phúc thẩm không triệu tập một nhân chứng nào, có dấu hiệu cho thấy vẫn cắt đầu, cắt đuôi, áp dụng sai pháp luật như sơ thẩm. 
 
Được biết, Văn phòng luật sư Lĩnh Chính Thắng đã có văn bản gửi 7 tổ chức và người đứng đầu các cơ quan Nội chính, Thành ủy, UBND TP. Hải Phòng có biện pháp chỉ đạo, giám sát việc xét xử vụ án của TAND TP. Hải Phòng để đảm bảo đúng pháp luật, khách quan toàn diện và đầy đủ.
 
Nhóm PVĐT