Xét xử vụ Ethanol Phú Thọ: Các bị cáo đổ lỗi “vòng quanh”

Ngày 11/3, phiên tòa xét xử Đinh La Thăng (cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN) và 11 đồng phạm trong vụ án “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học (Ethanol) Phú Thọ tiếp tục phần tranh luận.

Trong phần tự bào chữa, bị cáo Trịnh Xuân Thanh kiến nghị HĐXX xem xét những nội dung đã khai trong phần xét hỏi.

Trịnh Xuân Thanh cho rằng, thời điểm dự án được xác định gây thiệt hại, bị cáo đang đi học lớp do Tập đoàn Dầu khí VN tổ chức nên chỉ tham gia điều hành một số công việc tại PVC, không tham gia điều hành chuyện làm hồ sơ đề xuất nhận thầu.

Các bị cáo và luật sư bào chữa tại phiên xét xử.

Liên quan đến các sai phạm đấu thầu dự án Ethanol Phú Thọ, bị cáo Trịnh Xuân Thanh tiếp tục nhắc lại việc dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ thất bại là do thiếu tiền, PVC không thiếu năng lực. Trước đó, bị cáo Thanh cũng cho rằng, PVC nhận thực hiện Dự án Ethanol Phú Thọ với giá 59 triệu USD là do PVN chỉ đạo.

Bị cáo Thanh cho rằng, công trình nào của Tập đoàn PVN chúng tôi cũng xin thực hiện, còn được tham gia hay không là của chủ đầu tư.

Trong bản luận tội, VKS cho rằng Trịnh Xuân Thanh bị cáo buộc ký công văn gửi Đinh La Thăng xin cam kết thực hiện gói thầu và ký nghị quyết của HĐQT PVC nhằm thực hiện dự án để cho PVC chỉ định thầu trái với pháp luật dẫn đến dự án dừng thi công gây thiệt hại cho PVB hơn 543 tỉ đồng.

Bị cáo Trịnh Xuân Thanh phủ nhận vai trò trong vụ án.

Viện kiểm sát đánh giá trong vụ án này, Trịnh Xuân Thanh phạm tội với vai trò đồng phạm là người tích cực thực hiện phạm tội, thực hiện phạm tội do một phần lệ thuộc vào sự chỉ đạo cấp trên.

Đáng chú ý, liên quan đến việc mua bán mảnh đất 3.400m2 trên Tam Đảo, với cáo buộc bàn bạc với bị cáo Đỗ Văn Hồng (Tổng Giám đốc PVC Kinh Bắc) tìm mua đất tại Tam Đảo, bị cáo Thanh cũng phủ nhận vai trò liên quan của mình.

Trong khi, phần xét hỏi, bị cáo Hồng khai nhận việc mua 3.400m2 đất tại thị trấn Tam Đảo, sau đó chuyển nhượng lại cho gia đình Trịnh Xuân Thanh với số tiền 23,8 tỉ đồng. Đến nay, gia đình Thanh đã chuyển trả 20,8 tỉ đồng, hiện vẫn còn nợ 3 tỉ đồng. Bị cáo Hồng cho hay, từng đòi nợ ông Trịnh Xuân Giới (bố của Thanh), tuy nhiên, chỉ nhận được lời hứa sẽ trả.

Bị cáo Đinh La Thăng: Trịnh Xuân Thanh nói  nhận thầu do PVN chỉ đạo là tự “tát” vào mồm mình

Giống như những phiên thẩm vấn, trong gần một tiếng tự bào chữa, bị cáo Đinh La Thăng nhiều lần phủ nhận vai trò của mình trong vụ án.

Nhắc đến lời khai của Trịnh Xuân Thanh về việc bị “ép” nhận thực hiện Dự án Ethanol Phú Thọ vì giá đưa ra thấp, nếu làm thì chắc chắn sẽ bị lỗ, bị cáo Thăng cho rằng, đó là việc làm tự nguyện của PVC xin giá thực hiện Dự án, thẩm quyền thuộc về PVB, không thuộc về đơn vị nào khác. PVC không thống nhất được với PVB thì chọn nhà thầu khác.

Bị cáo Đinh La Thăng ý kiến: "Vậy mà bị cáo Trịnh Xuân Thanh lại nói nhận thầu với giá 59 triệu USD là do PVN có công văn chỉ đạo. Xin lỗi anh Thanh, nói thế là tự tát vào mồm anh".

Bị cáo Đinh La Thăng bao biện lí do giao Dự án cho PVC.

Về quy kết chủ mưu trong vụ án với vai trò Chủ tịch tập đoàn PVN, Trưởng Ban chỉ đạo dự án, bị cáo Thăng biện luận, việc triển khai Dự án này nằm trong trong tổng thể phát triển của tập đoàn đã được Thủ tướng phê duyệt. Tôi là người đứng đầu nên triển khai chủ trương chứ không biết mai sau nó như thế nào cả.

Bị cáo Đinh La Thăng cho rằng, nếu bị cáo không là người triển khai đề án thì không ai là người triển khai, nếu PVN không triển khai chủ trương của Chính phủ thì trong nước đơn vị nào thực hiện dự án hay lại giao cho nước ngoài.  

Bị cáo Thăng cho rằng, bị cáo không có trách nhiệm phải biết các việc của cấp dưới, người đứng đầu phải biết hết tất cả những việc của những người liên quan. Đồng thời, đưa ra một số quy định để bao biện cho hành vi của bị cáo.

Tuy nhiên, sau đó, HĐXX ngắt lời bị cáo nhắc nhở bị cáo Thăng tập trung vào phần bào chữa, không mở rộng phạm vi ra ngoài vụ án.

Về quy kết chỉ đạo giao thầu cho liên danh PVC, bị cáo Thăng vẫn bao biện, năng lực nhà thầu tôi không có kết luận nào cả. Lúc đầu tôi biết PVC đưa ra giá 87 triệu USD mà PVB chỉ đưa ra giá 59 triệu USD. Kết luận của tôi là làm theo giá của chủ đầu tư đưa ra.

Tiếp tục phân trần, bị cáo Thăng cho rằng, nguyên nhân dự án bị dừng thi công là do "không có tiền thì không làm được gì cả", chứ không phải chỉ do năng lực nhà thầu.

Vì vậy, bị cáo Thăng đề nghị không được tính số tiền 543 tỉ đồng nợ lãi ngân hàng là thiệt hại của vụ án. Bị cáo cho rằng, việc vay ngân hàng là quan hệ kinh tế thuần túy, nếu có vướng mắc thì kiện ra tòa giải quyết.

Thiệt hại của vụ án là do khi triển khai không làm đúng hợp đồng đã ký?!

Trình bày trước tòa, bị cáo Trần Thị Bình (nguyên Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam-PVN) và luật sư bào chữa cho rằng tất cả các công việc bị cáo thực hiện đều dựa vào chủ trương của Chính phủ, Nghị quyết của PVN và phù hợp với chức năng, nhiệm vụ bị cáo đã được Tổng Giám đốc PVN phân công. Bị cáo không thực hiện việc gì vượt quá quyền hạn, không lợi dụng quyền hạn để chỉ đạo cấp dưới.

Bị cáo Bình khai, bị cáo không thực hiện chỉ đạo của bị cáo Đinh La Thăng tại một số văn bản vì thấy không phù hợp với nhiệm vụ được giao. Công văn chỉ đạo về giá hợp đồng, bị cáo Bình cũng không thực hiện bởi cho rằng đó là việc của chủ đầu tư.

Trước khi dừng tự bào chữa, bị cáo Bình nghẹn ngào rơi nước mắt, xin được xem xét hoàn cảnh dẫn đến việc bị cáo ký các công văn hướng dẫn, vì theo ý chỉ của Đinh La Thăng.

Bị cáo Trần Thị Bình cho rằng ký văn bản hướng dẫn do Đinh La Thăng chỉ đạo.

Bị cáo Phạm Xuân Diệu (nguyên Tổng Giám đốc Tổng Công ty cổ phần xây lắp Dầu khí Việt Nam-PVC) khẳng định, vào năm 2009, PVC là nhà thầu xây lắp hạng nhất của PVN, trước đó đã hoàn thành nhiều dự án lớn, phức tạp.

Bị cáo Diệu cũng cho rằng, việc đánh giá năng lực liên danh là trách nhiệm của PVB. PVC chỉ là đơn vị làm thuê, không có quyền hạn để đánh giá tiêu chí.

Bị cáo Diệu cũng khẳng định, không tham gia cuộc họp ngày 26/5/2009 để quyết định PVC nhận thầu gói TK05 với giá 59 triệu USD bởi thời gian đó bị cáo đi học và đã bàn giao toàn bộ công việc cho các lãnh đạo, không dùng điện thoại trong thời gian đi học.

Theo bị cáo Phạm Xuân Diệu, chỉ 20 ngày sau khi Hợp đồng kinh tế số 59 được ký, bị cáo nghỉ việc tại PVC, lúc đó hợp đồng này chưa thực hiện, PVC chưa nhận được tiền tạm ứng từ PVB.

Bị cáo Diệu cũng khẳng định, thiệt hại của vụ án là do sau này khi triển khai đã không làm đúng các điều khoản trong hợp đồng đã ký.