Trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến năm 2017, Nguyễn Thị Quyên với vai trò là Hiệu trưởng Trường tiểu học xã Lệ Xá đã lợi dụng chức vụ, đề ra chủ trương, cách thức vận động để thực hiện thu các khoản tiền trái quy định khi chưa được sự đồng ý phê duyệt của cơ quan có thẩm quyền, gây bức xúc đối với phụ huynh học sinh. Tổng số tiền thu được là 3.329.090.800 đồng, trong đó, cá nhân Quyên hưởng lợi 20.988.000 đồng. Cũng trong khoảng từ năm 2012-2016, để hợp thức hóa các khoản chi, Quyên đã mua 27 hóa đơn bán hàng khống, đồng thời chỉ đạo cán bộ, giáo viên nhà trường thực hiện việc hoàn thiện hồ sơ với tổng số tiền ghi trên hóa đơn là 242.559.700 đồng.

leftcenterrightdel
Viện THQCT và KSXX các vụ án hình sự thuộc VKSND cấp cao tại Hà Nội họp giải quyết án. 

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 57/2018/HSST ngày 16/8/2018 của TAND tỉnh Hưng Yên đã tuyên phạt Nguyễn Thị Quyên 4 năm 6 tháng tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và 6 tháng tù về tội “Mua bán trái phép hóa đơn”. Buộc bị cáo chấp hành hình phạt chung cho cả 2 tội là 5 năm tù, thời hạn tù tính từ ngày 5/10/2017.

Tại Quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện số 03/2020/HSST-QĐ ngày 4/8/2020 của TAND tỉnh Hưng Yên, quyết định: Chấp nhận tha tù trước thời hạn có điều kiện đối với Nguyễn Thị Quyên. Thời gian thử thách là 1 năm 4 tháng 16 ngày. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày hết thời hạn kháng nghị phúc thẩm (ngày 19/8/2020).

Ngày 4/9/2020, VKSND tối cao (Vụ 8) có công văn yêu cầu Viện trưởng VKSND cấp cao tại Hà Nội kháng nghị giám đốc thẩm đối với Quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện số 03/2020/HSST-QĐ ngày 4/8/2020 của TAND tỉnh Hưng Yên.

Xét thấy, Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 66 BLHS về tha tù trước thời hạn có điều kiện: “Người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mà đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù hoặc người đang chấp hành án phạt tù về tội ít nghiêm trọng có thể được tha tù trước thời hạn khi có đủ các điều kiện sau:
a) Phạm tội lần đầu;....”

Theo hướng dẫn chi tiết tại khoản 2 Điều 2 Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP ngày 24/4/2018 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, quy định:

“Được coi là phạm tội lần đầu… nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Trước đó chưa phạm tội lần nào;….”

Quy định “trước đó chưa phạm tội lần nào” tại điểm a khoản 2 Điều 2 Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP nêu trên phải được hiểu là trước đó, người này chưa thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc hành vi nguy hiểm cho xã hội do người này thực hiện chưa cấu thành tội phạm quy định tại Bộ luật hình sự. Trường hợp một người “phạm tội 2 lần trở lên” (mỗi lần phạm tội có đủ yếu tố cấu thành tội phạm quy định tại Bộ luật hình sự) hoặc bị kết án 2 tội trong cùng một bản án (đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự) thì không được coi là “phạm tội lần đầu”.

Như vậy, theo VKSND cấp cao tại Hà Nội, Nguyễn Thị Quyên đã phạm 2 tội và bị kết án 2 tội trong cùng một bản án (Bản án số 57/2018/HSST) nên Quyên không được coi là phạm tội lần đầu. Việc TAND tỉnh Hưng Yên quyết định tha tù trước hạn có điều kiện đối với Nguyễn Thị Quyên là chưa đúng đối tượng, không đủ điều kiện và trái quy định tại điểm a khoản 1 Điều 66 BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), được hướng dẫn chi tiết tại khoản 2 Điều 2 Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP. 

Từ phân tích trên, ngày 21/9/2020, Viện trưởng VKSND cấp cao tại Hà Nội đã ban hành quyết định kháng nghị giám đốc thẩm, đề nghị TAND cùng cấp xét xử giám đốc thẩm: Hủy Quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện số 03/2020/HSST-QĐ ngày 4/8/2020 của TAND tỉnh Hưng Yên đối với Nguyễn Thị Quyên.

Trần Thị Hồng Nhung