Giải pháp khắc phục tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe?

Các đại biểu tham dự phiên làm việc của Quốc hội sáng 8/6 (ảnh: VPQH cung cấp).

Nghịch lý trong vấn đề logistics ở Việt Nam

Phát biểu tranh luận với Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng, trước đó, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định cho biết, chi phí logistics rất cao, trung bình 16,8-17% trên giá trị hàng hóa, thậm chí có mặt hàng doanh nghiệp phải trả đến 20-25%. Theo đại biểu, để giảm gánh nặng này cần giải quyết từng khâu một, những vấn đề dù rất nhỏ nhưng nếu lưu tâm có thể tìm ra cách tốt hơn giảm chi phí, nâng cao hiệu quả. 

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định phát biểu (ảnh: VPQH cung cấp).

Đại biểu lấy ví dụ số lần cất cánh, hạ cánh của sân bay Tân Sơn Nhất sau khi sửa chữa ít hơn trước khi sửa. Đại biểu cho rằng, bỏ mấy nghìn tỷ nâng cấp đường băng sân bay là sự lãng phí, do vậy Bộ trưởng cần lưu ý trong việc giảm chi phí logistics ở Việt Nam.

Trả lời tranh luận của đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, theo thông lệ quốc tế, chi phí logistics đều được so sánh với GDP. Năm 2022 ở mức 16,8% GDP, tỷ lệ này còn cao so với bình quân chung trên thế giới, nhưng đã tiệm cận chỉ tiêu chỉ tiêu tối thiểu mà Chính phủ đề ra tại Chiến lược phát triển logistics của Việt Nam đến năm 2025, chi phí logistics chiếm khoảng từ 16-20%.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn (ảnh: VPQH cung cấp).

Việt Nam đang xếp ở vị trí thứ 43 trong tổng số 139 nước tham gia xếp hạng và trong ASEAN, Việt Nam đứng thứ tư. Đây cũng kết quả ban đầu để tiếp tục phấn đấu và thực tế dư địa để giảm chi phí logistics còn rất nhiều. 

Trong thời gian tới, Bộ GTVT tiếp tục nỗ lực và phối hợp chặt chẽ với Bộ Công thương và các bộ, ngành liên quan tập trung phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đồng bộ; đầu tư phát triển các cảng cạn, trung tâm logistics để đẩy mạnh các phương vận tải đa phương thức.

Đặc biệt, lần đầu tiên chúng ta đã ban hành 4 quy hoạch; chỉ còn quy hoạch về cảng hàng không Bộ GTVT đã trình lấy ý kiến hoàn tất thủ tục và đã trình lên Thủ tướng Chính phủ. Như vậy, có 5 quy hoạch, Bộ GTVT sẽ phối hợp với các bộ, ngành, các địa phương tính toán phương án kết nối đầu tư giữa các vùng.

Ngoài ra, tiếp tục rà soát, nghiên cứu đề xuất các chính sách liên quan đến giá, phí vận tải như giảm phí sử dụng đường bộ, phí sử dụng hạ tầng cảng biển, lệ phí ra vào cảng biển, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, giảm thủ tục, tạo thuận lợi cho các chủ hàng. Chủ động phối hợp với các địa phương thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho các địa phương trong hoạt động đầu tư khai thác hạ tầng tránh dàn trải và gây cạnh tranh không lành mạnh dẫn đến lãng phí xã hội.

Phát biểu điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, trách nhiệm quản lý nhà nước về logistics là thuộc Bộ Công Thương, Bộ GTVT có trách nhiệm trong việc đầu tư, tổ chức vận tải đa phương thức. “Thực tế hiện nay, đóng góp chi phí logistics trong GDP là thấp, nhưng chi phí logistics trong giá thành lại cao. Đây là một nghịch lý” - Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh. 

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu điều hành phiên chất vấn (ảnh: VPQH cung cấp).

Cùng quan tâm đến vấn đề này, phát biểu về việc giảm bớt chi phí logistics bền vững, đại biểu Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội cho rằng, cần hoàn thiện, nâng cấp hệ thống đường sắt của Việt Nam hiện đại để tạo ra một hệ thống giao thông nòng cốt, trụ cột, xương sống và xuyên suốt đất nước. Từ đó kết nối thị trường trong nước và ngoài nước. Đây là vấn đề rất lớn, rất khó nhưng nên làm và phải làm.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội phát biểu (ảnh: VPQH cung cấp).

Trân trọng cảm ơn và tiếp thu ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các đại biểu Quốc hội về vấn đề logistics, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ sẽ tiếp tục nỗ lực, cố gắng để thực hiện tốt nhất việc đầu tư cơ sở hạ tầng, quan tâm đến việc kết nối mạng lưới giao thông.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Thủ tướng Chính phủ vừa ký ban hành Quy hoạch cảng hàng không, chúng ta đã có đủ cơ sở pháp lý để huy động nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, giảm chi phí logistics.

Giải pháp nào để khắc phục tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe?

Phát biểu tại phiên chất vấn, đại biểu Tráng A Dương - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang cho biết, trong thời gian qua, tại một số địa phương xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà, tiêu cực trong công tác đào tạo, sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe gây bức xúc trong dư luận. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết những giải pháp khắc phục tình trạng trên? 

Đại biểu Tráng A Dương - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang phát biểu (ảnh: VPQH cung cấp).

Bên cạnh đó, trong thời gian qua, việc ùn tắc giao thông tại các khu đô thị lớn, nhất là Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh không có dấu hiệu giảm, ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của Nhân dân. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết đâu là nguyên nhân chính của tình trạng trên và những giải pháp Bộ sẽ cùng các địa phương thực hiện trong thời gian tới?

Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ GTVT đang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công an trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào cung ứng dịch vụ công. Việc cấp đổi gần như đã được liên thông toàn bộ dữ liệu, có thể đăng ký cấp đổi qua mạng.

Đối với việc đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe, qua việc thanh kiểm tra trong thời gian qua, Bộ GTVT đã nhận diện được vấn đề. Trong thời gian tới, cùng với việc hoàn thiện thể chế, Bộ sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt trong phân định trách nhiệm của Bộ GTVT, Sở GTVT các tỉnh trong thanh tra, kiểm tra đào tạo, cấp phép lái xe.

Các đại biểu tham dự phiên làm việc của Quốc hội sáng 8/6 (ảnh: VPQH cung cấp).

Bộ trưởng cho biết, đến nay, toàn bộ hoạt động đào tạo, cấp phép lái xe đã được phân cấp xuống địa phương, Bộ chỉ thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước. Bộ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với UBND cấp tỉnh, chỉ đạo các Sở GTVT khắc phục triệt để vấn đề này. 

Về vấn đề ùn tắc giao thông tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ trưởng nhấn mạnh, đây là vấn đề lớn, xuất phát từ nhiều nguyên nhân, cần giải quyết tháo gỡ về lâu dài, không thể hoàn thành một sớm một chiều.

Bộ trưởng cho rằng cần kiểm soát, quản lý chặt chẽ việc quy hoạch đô thị gắn với quy mô dân số. Nếu ở vùng lõi tiếp tục mọc lên các chung cư cao tầng thì tình trạng ùn tắc sẽ tiếp tục tiếp diễn. Trong quá trình quản lý quy hoạch đô thị thì cần chú trọng đến đất giao thông. Bộ trưởng cho rằng đất giao thông cần từ 16 đến 26% đất đô thị, tuy nhiên hiện nay chúng ta chỉ dành khoảng 8 đến 9%. 

Bên cạnh đó, việc phát triển phương tiện công cộng cũng là vấn đề cấp thiết, trong đó, đường sắt đô thị cần tiếp tục quan tâm đẩy mạnh, thúc đẩy tiến độ, cần tổ chức sắp xếp để mở rộng không gian, triển khai quyết liệt các tuyến đường vành đai, tuyến tránh…