Chiều 9/1, đại diện Viện kiểm sát (VKS) hỏi bị cáo Đinh La Thăng rằng PVC từng làm dự án nào với tư cách tổng thầu như Thái Bình 2? Bị cáo cho biết PVC làm dự án tương tự và liên doanh chứ chưa trực tiếp làm tổng thầu. “Trong trường hợp này, theo kết luận giám định PVC không đủ năng lực thì bị cáo suy nghĩ gì?” - đại diện VKS hỏi. “Bị cáo tôn trọng nhận định. Sau khi PVN rà soát đã yêu cầu PVC làm lại hồ sơ, theo đánh giá của PVN thì PVC có đủ điều kiện làm tổng thầu dự án” - bị cáo Đinh La Thăng đáp.
Khi đại diện VKS đặt vấn đề về thực trạng của PVC thời điểm đó, bị cáo Đinh La Thăng cho biết, đến 2010, PVC lãi gần 1000 tỷ đồng và năm 2011 cũng lãi 200 tỷ đồng. Với doanh nghiệp thì cân đối là quan trọng còn thời điểm nhất định có khó khăn về thanh khoản là bình thường. “Một tổng thầu thiếu kinh nghiệm dẫn đến hậu quả là dự án kéo dài. Qua thẩm vấn các bị cáo khác đều cho thấy dấu ấn của bị cáo. Với trách nhiệm người đứng đầu và qua trả lời chưa cho thấy trách nhiệm trong vai trò của bị cáo?” – đại diện VKS nói.
Bị cáo Đinh La Thăng cho rằng: “Bị cáo luôn nhận trách nhiệm người đứng đầu. Còn theo pháp luật thì có trách nhiệm HĐTV, chủ tịch HĐTV cũng như các chức danh khác, của tổng thầu, chủ đầu tư. Để chỉ định được PVC làm tổng thầu thì căn cứ đánh giá chủ đầu tư, tờ trình của TGĐ trên cơ sở đánh giá của các ban thì HĐTV xem xét rồi cuối cùng bị cáo thay mặt HĐTV ký. Quá trình điều tra, chưa từ chối lần nào về trách nhiệm của bị cáo” – bị cáo Đinh La Thăng trả lời.
Còn bị cáo Phùng Đình Thực, nguyên TGĐ PVN khẳng định: “Bị cáo không cố ý làm trái”. Trả lời câu hỏi của đại diện VKS về cơ sở nào để kết luận giao cho Nguyễn Quốc Khánh, nguyên Phó TGĐ PVN thực hiện nhiệm vụ để khởi công dự án vào đầu 2011, bị cáo Thực quanh co cho rằng bản chất nội dung kết luận không phải để ấn định ngày khởi công mà ngày đó đã được xác định trước đó khi báo cáo cấp trên. Đây là dự án lớn nên khi Ban chỉ đạo có đề xuất về khó khăn liên quan đến nguồn than cho lò hơi, bị cáo chỉ đạo làm việc với Tập đoàn Than để tìm nguồn than tốt. Cũng theo bị cáo, nhiều văn bản mà Cơ quan điều tra và VKS nêu ra liên quan đến dự án và được gửi đích danh bị cáo nhưng thực tế bị cáo không nhận được (?!)
Đại diện VKS đề nghị Chủ toạ mời bị cáo Vũ Hồng Chương, nguyên Trưởng ban QLDA điện lực dầu khí Thái Bình 2 lên đối chất nội dung này và bị can Chương khai rằng Công văn 85 do bị cáo ký gửi đích danh ông Phùng Đình Thực.
Viện dẫn Quy định 190 được Thủ tướng phê duyệt nêu rõ nghĩa vụ đầu tiên của TGĐ tập đoàn là phải tuân thủ pháp luật, đại diện VKS đặt vấn đề: Liên quan dự án nhiệt điện Thái Bình 2, chỉ đạo của bị cáo phải tuân thủ pháp luật? Bị cáo Phùng Đình Thực trả lời, chỉ đạo của mình căn cứ nghị quyết của HĐTV và “tôi luôn luôn yêu cầu thực hiện đúng quy định pháp luật”.
Đại diện VKS viện dẫn lời khai của các bị cáo khác cho thấy tình trạng pháp lý hợp đồng EPC số 33 không đúng pháp luật. Bị cáo Phùng Đình Thực cho biết, đến tháng 9/2011 mới biết đầy đủ dự án có những sai phạm, trong đó có hợp đồng 33 chưa đủ điều kiện pháp lý và khi biết bị cáo Thực đã chỉ đạo ngay trong ngày tìm biện pháp để thanh lý hợp đồng.
Về trách nhiệm của TGĐ trong việc góp vốn vào nhiều dự án cũng như sử dụng số tiền sai mục đích, bị cáo Phùng Đình Thực khai rằng đã phân công phân cấp đầy đủ. Do không nhận được các văn bản nên bị cáo không cố ý làm trái, vì nếu biết làm trái đã không bao giờ làm. “Ban tài chính kế toán rà soát hợp đồng thấy rằng hợp đồng còn thiếu điều kiện và giá như báo cáo tiếp cho bị cáo thì hậu quả không xảy ra như hôm nay. Như vậy thì Ban tài chính kế toán không thực hiện đúng chỉ đạo của tôi” – bị cáo khai. Về tình trạng pháp lý của hợp đồng 33, bị cáo Phùng Đình Thực cho biết chỉ yêu cầu xem xét giải quyết phù hợp hợp đồng đã ký theo quy định của nhà nước. Việc bị cáo phê như vậy là nhận thức hợp đồng đang có hiệu lực và “với lời phê như vậy không biết tôi sai ở đâu?”. Đại diện VKS công bố nội dung phân công nhiệm vụ do chính bị cáo ký ban hành cho thấy một trong những trách nhiệm của TGĐ là trực tiếp phụ trách công tác tài chính. Ban QLDA cấp tạm ứng hơn 6,6 triệu USD và hơn 1312 tỷ đồng. Số tiền lớn như vậy thì với tư cách TGĐ mà chỉ nhận văn bản và đơn giản đẩy cấp dưới đến sai phạm? Trả lời câu hỏi này, bị cáo Phùng Đình Thực cho biết, theo quy định thì nội dung nào được ủy quyền thì bị cáo đã ủy quyền và với dự án Thái Bình 2 cũng thực hiện như vậy.
Cũng trong phiên toà chiều nay, đại diện cho PVC nêu ý kiến cho rằng, các bị cáo đã thành khẩn khai báo, đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Nhóm PV