Sáng nay, bắt đầu phiên tòa với phần xét hỏi bị cáo Trịnh Xuân Thanh - nguyên Chủ tịch HĐQT PVC. Theo cáo buộc, trong quá trình thực hiện dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 (dự án Thái Bình 2), bị cáo Thanh đã chỉ đạo Vũ Đức Thuận ký hợp đồng số 33 trái quy định để PVC được nhận tạm ứng 6.6 triệu USD và hơn 1.312 tỷ đồng; chỉ đạo việc sử dụng hơn 1.115 tỷ đồng trong số tiền tạm ứng vào mục đích khác, không đưa vào dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, gây thiệt hại cho Nhà nước tổng số gần 120 tỷ đồng.
Ngoài ra, Trịnh Xuân Thanh đã đề ra chủ trương cùng Vũ Đức Thuận chỉ đạo Nguyễn Anh Minh, nguyên Phó Tổng giám đốc PVC và Lương Văn Hòa, nguyên giám đốc Ban điều hành Dự án Vũng Áng – Quảng Trạch thuộc PVC lập khống hồ sơ rút hơn 13 tỷ đồng từ Ban điều hành dự án Vũng Áng – Quảng Trạch để chia nhau sử dụng cá nhân, trong đó Trịnh Xuân Thanh được ăn chia 4 tỷ đồng. Bị can Thanh cũng phải chịu trách nhiệm cùng Vũ Đức Thuận, Nguyễn Anh Minh, Bùi Mạnh Hiển trong việc sử dụng chung khoản tiền 1,5 tỷ đồng.
Khi được hỏi về tình hình tài chính của PVC thời điểm năm 2009, Trịnh Xuân Thanh cho biết, theo báo cáo tài chính khi đó PVC có lãi nhưng tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ. Đến năm 2011, mức vốn điều điều lệ của PVC khoảng 2.000 tỷ, còn vốn đầu tư trên 3.000 tỷ. PVN đang tái cấu trúc, trong đó có PVC là 1 trong 5 mũi nhọn của PVN thuộc khối dịch vụ, thực hiện các dịch vụ thi công, xây lắp. Thực hiện chủ chương tái cơ cấu, PVN cũng chuyển thêm một số đơn vị về PVC.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh cũng cho biết đã rất mừng vào thời điểm được PVN chỉ định PVC làm tổng thầu thực hiện Dự án Thái Bình 2. Bản thân bị cáo biết PVC lúc đó chưa đủ điều kiện nhưng thực tế lúc đó cả nước cũng chỉ có PVC và Lilama làm được. Ngoài ra, PVC cũng từng liên kết với thực hiện thành công một số dự án.
HĐXX hỏi “năng lực hiện tại chưa đáp ứng, tài chính đang có vấn đề, lại nhận thêm một số dự án từ PVN thì có những khó khăn, thuận lợi gì?”, bị cáo Thanh khai: Tại thời điểm ấy PVN khi bắt đầu triển khai phải có tiền, có kế hoạch nhận thậm chí được tạm ứng trước, triển khai thì thuận lợi hơn là khó khăn.
Trước câu hỏi của HĐXX về việc tiền tạm ứng chi tiêu như thế nào, bị cáo Trịnh Xuân Thanh cho rằng chi tiêu thuộc về thẩm quyền của ban giám đốc và kế toán. Về việc góp vốn vào các dự án khác, bị cáo Thanh cho rằng khi họp hội đồng cổ đông đầu năm năm phê duyệt nội dung chứ mình bị cáo hay PVC không thể quyết định được. Bị cáo Thanh khẳng định rằng không bao giờ chỉ đạo dùng dòng tiền sai. Đến bây giờ, với vai trò của mình, bị cáo thấy trách nhiệm là không đọc kỹ hợp đồng EPC số 33.
HĐXX đã xét hỏi bị cáo Đinh La Thăng - nguyên Chủ tịch HĐTV PVN và là người có vai trò chính trong việc đề ra chủ trương và chỉ định PVC thực hiện gói thầu EPC, chi đao PVPower ký Họp đồng EPC số 33 với PVC. Để làm rõ hơn căn cứ chỉ định PVC làm tổng thầu, bị cáo cho biết, dự án Thái Bình 2 phải thực hiện cấp bách nên nếu triển khai thực hiện theo phương án liên doanh tổng thầu sẽ mất nhiều thời gian khi tìm đối tác. Còn theo phương án chọn nhà thầu trong nước rồi chọn đối tác nhà thầu nước ngoài sau sẽ sớm hơn nên bị cáo thay mặt HĐTV ký văn bản báo cáo xin giao cho PVC làm tổng thầu dự án.
Bị cáo Đinh La Thăng cũng khai việc chỉ định PVC có căn cứ năng lực và tình hình thực hiện và thực tế PVC cũng đã từng tham gia một số dự án trước đó. Do đó, căn cứ tờ trình của Tổng giám đốc và báo cáo chủ đầu tư thì HĐTV đồng ý về chủ trương, giao Tổng giám đốc trực tiếp chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện.
Bị cáo Thăng khai về việc thực hiện ký hợp đồng và đề ra thời điểm khởi công dự án một cách gấp rút dù còn thiếu nhiều điều kiện, thủ tục “Với PVN triển khai một lúc nhiều công trình, dự án, do đó để đảm bảo chất lượng và tiến độ thì Tập đoàn luôn chỉ đạo các đơn vị thực hiện đồng thời, đồng bộ, không chờ việc này xong mới làm việc khác” .
Nhóm PV