Tin từ VKSND tỉnh Nghệ An cho biết, đơn vị vừa ban hành thông báo rút kinh nghiệm đến VKS hai cấp về công tác kiểm sát việc hoãn chấp hành án phạt tù. Qua đó, ghi nhận các đơn vị VKS cấp huyện có nhiều tiến bộ và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, phần lớn các bị án được hoãn chấp hành án phạt tù đều đáp ứng đủ điều kiện hoãn theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, tại thông báo rút kinh nghiệm về công tác kiểm sát việc hoãn chấp hành án phạt tù cũng tại các đơn vị VKSND cấp huyện vẫn còn tồn tại một số hạn chế:
Thứ nhất: Vi phạm về thời gian được hoãn chấp hành án phạt tù
Theo quy định tại Điểm c, tiểu mục 7.3, mục 7 Nghị quyết số 01/2007/NQ-HĐTP thì:"Người bị xử phạt tù là người lao động duy nhất trong gia đình hoặc do nhu cầu công vụ được hoãn một lần hoặc nhiều lần, nhưng tổng số thời gian được hoãn tối đa là một năm”. Nhưng trong thực tế, có trường hợp TAND cấp huyện vẫn ra nhiều Quyết định cho bị án hoãn chấp hành án phạt tù với lý do bị án là lao động duy nhất trong gia đình vượt quá thời hạn quy định nêu trên.
Điển hình như bị án Nguyễn Ngọc P. SN 1978; trú tại TP Vinh, tỉnh Nghệ An; bị xử phạt 9 tháng tù về tội "Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng". Bị án được TAND TP Vinh ban hành 3 quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù, với tổng thời hạn được hoãn chấp hành hình phạt tù là 2 năm, đều về lý do bị án là lao động duy nhất trong gia đình đang có thu nhập. Việc làm này là vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật - vi phạm điểm c, tiểu mục 7.3, mục 7 Nghị quyết số 01/2007/NQ HĐTP, ngày 02/10/2007 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao.
Thứ hai: Vi phạm về điều kiện được hoãn chấp hành án phạt tù
Qua rà soát nhận thấy, có nhiều trường hợp bị án chưa đủ điều kiện để hoãn chấp hành án phạt tù nhưng Tòa án nhân dân cấp huyện vẫn cho bị án hoãn, Cụ thể:
1. Bị án Lê Công T. A. SN 1992; Trú tại: TP Vinh, tỉnh Nghệ An; bị xử phạt 4 tháng tù về tội “Gây rối trật công cộng". Bị án Lê Công T. A được TAND TP Vinh cho hoãn chấp hành hình phạt tù với thời hạn hoãn là 1 năm. Lý do được hoãn: Bị án là người duy nhất trong gia đình đang lao động có thu nhập.
TAND thành phố V xác định lý do bị án Lê Công T. A được hoãn thi hành án phạt tù là còn phải nuôi em gái là chị Lê Thị T. O. Tuy nhiên, qua trực tiếp nghiên cứu hồ sơ, VKSND tỉnh Nghệ An thấy, chị Lê Thị T. O, SN 1995 (26 tuổi; đủ năng lực hình vi dân sự), bị án Lê Công T. A không có nghĩa vụ nuôi dưỡng. Do đó, việc TAND TP V. ra Quyết định hoãn chấp hành án phạt tù số 09/2021/QĐ-CA, ngày 29/4/2021 cho Lê Công T. A hoãn chấp hành án phạt tù là vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật - vi phạm điểm c, tiểu mục 7.1, mục 7 Nghị quyết số 01/2007/NQ-HĐTP, ngày 02/10/2007 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
2. Bị án Võ Văn Đ. SN 1975; Trú tại: huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An. Bị xử phạt 2 năm tù về tội "Vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới". Từ ngày 20/02/2020 đến ngày 11/3/2021, TAND huyện X đã ban hành 3 Quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù đối với bị án Võ Văn Đ (Quyết định số 03/2020/QĐ-CA, ngày 20/2/2020 thời gian hoãn 9 tháng; Quyết định số 08/2020/QĐ-CA, ngày 31/11/2020 thời gian hoãn 3 tháng; Quyết định số 02/2021/QĐ-CA, ngày 11/3/2021 thời gian hoãn 6 tháng). Lý do hoãn đều là do bị án bị bệnh nặng.
Cả 03 Quyết định trên TAND huyện X đều chỉ căn cứ vào Tóm tắt bệnh án số 15757, ngày 18/2/2020 của Bệnh viện hữu nghị Đa khoa Nghệ An (Võ Văn Đ vào viện ngày 12/2/2020, ra viện ngày 18/2/2020; chẩn đoán ra viện: Đợt cấp viêm gan B mạn tính, tái khám sau 3 tháng ra viện), ngoài ra trong hồ sơ không có tài liệu gì khác để chứng minh sức khỏe, bệnh tật của bị án Võ Văn Đ.
Mặt khác, Bị án Võ Văn Đ bị bệnh viêm gan B mạn tính, không phải là bệnh nặng thuộc trường hợp được hoãn chấp hành hình phạt tù. Nên việc Tòa án nhân dân huyện X cho bị án Võ Văn Đ hoãn chấp hành án phạt tù nhiều lần không đúng quy định là vi phạm nghiêm trọng pháp luật. Vi phạm điểm a, tiểu mục 7.1, mục 7 Nghị quyết số 01/2007/NQ-HĐTP ngày 02/10/2007 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao.
3. Bị án Cao Viết B. SN 1975; Trú tại: huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An. Bị xử phạt 6 tháng tù về tội “Đánh bạc". Cao Viết B được TAND huyện X cho hoãn chấp hành hình phạt tù ngày 7/6/2021. Thời gian hoãn chấp hành hình phạt tù là 6 tháng. Lý do được hoãn chấp hành hình phạt tù là bị án mắc bệnh hiểm nghèo, đang điều trị tại Bệnh viện ung bướu Nghệ An.
Trích sao Bệnh án ngoại trú số 3089 ngày 28/5/2021 của Bệnh viện ung bướu Nghệ An thì Cao Viết B, bị ung thư tuyến giáp “ Điều trị, phẫu thuật: Không; Tia xạ tại u: Không; Hóa chất: Không; hiện tại bệnh nhân đang được theo dõi và điều trị ngoại trú. Hàng tháng hẹn bệnh nhân đến khám, cấp thuốc điều trị ngoại trú tại nhà".
Bị án Cao Viết B bị bệnh ung thư tuyến giáp không phải phẫu thuật, không tia xạ, không hóa chất, không phải ung thư giai đoạn cuối, không phải là bệnh nặng thuộc trường hợp hoãn chấp hành hình phạt tù. Do đó, việc Tòa án nhân dân huyện X cho bị án Cao Viết B được hoãn chấp hành hình phạt tù là vi phạm nghiêm trọng pháp luật. Vi phạm điểm a, tiểu mục 7.1, mục 7 Nghị quyết số 01/2007/NQ-HĐTP, ngày 02/10/2007 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao.
Thứ ba: Một số trường hợp các tài liệu có trong hồ sơ không đủ cơ sở để xác định bị án có đủ điều kiện được hoãn chấp hành án phạt tù nhưng Tòa án vẫn cho hoãn chấp hành án.
Điển hình như Hồ sơ: Phan Văn T. SN 1993. Nơi cư trú: thị trấn Yên Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An. Bị xử phạt 33 tháng tù về tội" Đánh bạc" và tội “Cố ý gây thương tích". Ngày 11/3/2021, bị án Phan Văn T được TAND huyện X cho hoãn chấp hành hình phạt tù. Thời gian hoãn là 6 tháng. Với lý do bị án là Lao động duy nhất trong gia đình.
Tuy nhiên, trong hồ sơ không có đơn xin hoãn chấp hành hình phạt tù của Phan Văn T, cũng không có bất cứ tài liệu nào khác để làm căn cứ cho Phan Văn T được hoãn chấp hành hình phạt với lý do là lao động duy nhất. Điều này là vi phạm quy định tại điểm d, điểm h, tiểu mục 1.3, mục 1, phần III, Nghị quyết số 02/2007/NQ-HĐTP ngày 02/10/2007 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác kiểm sát việc hoãn chấp hành án phạt tù tại các đơn vị VKS cấp huyện vẫn còn tồn tại một số hạn chế, cần chấn chỉnh, rút kinh nghiệm, như: Vi phạm về thời gian được hoãn chấp hành án phạt tù; Vi phạm về điều kiện được hoãn chấp hành án phạt tù; có một số trường hợp các tài liệu có trong hồ sơ không đủ cơ sở để xác định bị án có đủ điều kiện được hoãn chấp hành án phạt tù nhưng Tòa án vẫn cho hoãn chấp hành án.
    |
 |
| VSND tỉnh Nghệ An phối hợp với Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh Nghệ An tiến hành rà soát, đối chiếu các trường hợp Hoãn chấp hành án phạt tù. |
Từ thực tế đó, VKSND tỉnh Nghệ An lưu ý các Kiểm sát viên: Trong quá trình kiểm sát nếu phát hiện hồ sơ chưa đủ căn cứ để ra Quyết định hoãn chấp hành án phạt tù thì Viện kiểm sát phải đề nghị Tòa án (hoặc tự mình chủ động) tiến hành thu thập tài liệu, xác minh về điều kiện hoãn chấp hành án phạt tù đối với các bị án. Trên cơ sở kết quả xác minh nếu bị án không đủ điều kiện hoãn chấp hành hình phạt tù thì kiên quyết ban hành kiến nghị đề nghị Tòa án ban hành Quyết định hủy các Quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù trái pháp luật đó và buộc các bị án phải thi hành hình phạt tù tại bản án mà Tòa án các cấp đã tuyên đối với bị án.
Đồng thời, để nâng cao chất lượng trong công tác kiểm sát việc lập hồ sơ và ban hành Quyết định hoãn chấp hành án phạt tù, VKSND tỉnh Nghệ An đề nghị Viện trưởng VKSND cấp huyện thực hiện tốt các nội dung: Chỉ đạo bộ phận kiểm sát thi hành án hình sự nắm chắc số liệu và việc lập hồ sơ, ban hành Quyết định hoãn chấp hành án phạt tù; Chỉ đạo Kiểm sát viên kiểm sát chặt về việc ban hành và gửi các Quyết định hoãn chấp hành án phạt tù.
Nghiên cứu kỹ các quy định của Luật như: Luật thi hành án hình sự; Bộ luật hình sự; Bộ luật tố tụng hình sự; các Nghị quyết, thông tư và các hướng dẫn của liên ngành Trung ương liên quan đến việc hoãn chấp hành án phạt tù; Phát hiện kịp thời, chính xác những vi phạm, tồn tại trong việc ban hành các quyết định hoãn chấp hành án phạt tù do Tòa án cùng cấp ban hành để kịp thời Kiến nghị hoặc Kháng nghị yêu cầu Tòa án hủy Quyết định có vi phạm, tiến hành xác minh, bổ sung tài liệu đối với các hồ sơ chưa đảm bảo căn cứ để xử lý đúng quy định của pháp luật;
Thường xuyên phối hợp rà soát, xác minh về điều kiện hoãn, thời gian hoãn chấp hành án phạt tù để kịp thời đôn đốc Tòa án cùng cấp ban hành và gửi các Quyết định tiếp theo đúng thời hạn, đúng quy định.