VKSND trả hồ sơ điều tra bổ sung vì nhiều nội dung chưa được làm rõ

VKSND khu vực 16, TP Hồ Chí Minh vừa ban hành Thông báo 121/TB-VKS-KV16 về việc trả hồ sơ điều tra bổ sung theo Điều 42 và Điều 240 Bộ luật Tố tụng hình sự sau khi xác định nhiều vấn đề quan trọng chưa được làm rõ, ảnh hưởng trực tiếp căn cứ truy tố của vụ án.

Theo đó, ngày 15/9/2025, VKSND khu vực 16, TP Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định trả hồ sơ vụ án đề điều tra bổ sung số 126/QĐ-VKS-DA, đối với vụ án Trần Quốc Tân, về tội “Không chấp hành án”, tội “Trốn Thuế” quy định tại khoản 1 Điều 380, khoản 3 Điều 200; Trần Quốc Tuấn, Châu Ngọc Phụng về tội “Không chấp hành án” quy định tại khoản 1 Điều 380 Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017 và năm 2025).

Sau khi ban hành quyết định, VKSND khu vực 16, TP Hồ Chí Minh đã thông báo đến Phân trại tạm giam khu vực Dĩ An, bị can, người bào chữa và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ quyền tố tụng theo luật định.

leftcenterrightdel
 Kiểm sát viên hỏi các bị cáo tại phiên tòa.

Trước đó, từ ngày 22 đến 29/7, TAND khu vực 16, TP Hồ Chí Minh mở phiên tòa xét xử và quyết định trả hồ sơ do nhiều chứng cứ chưa được kiểm chứng đầy đủ, yêu cầu phối hợp CSĐT làm rõ nhằm bảo đảm chắc chắn căn cứ pháp lý truy tố.

Nội dung vụ án xác định, tháng 7/2011 ông Tân chuyển nhượng 3.666.666 cổ phần cho bà Nguyễn Thị Thanh, tương ứng 45,83% vốn điều lệ Công ty CP Tân Tân, và Công ty đã cấp giấy chứng nhận theo đúng số lượng. Cuối năm 2015, bà Thanh khởi kiện vì cho rằng ông Tân không triệu tập đại hội cổ đông bất thường để bầu lại HĐQT nhằm bảo đảm quyền quản trị doanh nghiệp tương ứng tỉ lệ cổ phần sở hữu.

Ngày 27/9/2018, TAND tỉnh Bình Dương ban hành Bản án 07/2018/KDTM-ST buộc HĐQT Công ty CP Tân Tân gồm: bà Phụng, ông Tân và ông Tuấn phải triệu tập đại hội cổ đông bất thường để bầu lại HĐQT theo đúng quy định. Ngày 14/6/2019, Cục THADS tỉnh Bình Dương (cũ) ban hành Quyết định thi hành án số 314/QĐ-CTHADS, xác định rõ nghĩa vụ của các thành viên HĐQT và yêu cầu thực hiện trong thời hạn luật định.

Đến ngày 29/10/2019, Cục THADS tỉnh Bình Dương đề nghị Công an và VKSND TP Dĩ An (cũ) khởi tố vụ án “Không chấp hành án” do cho rằng HĐQT không thực hiện nghĩa vụ theo bản án đã có hiệu lực. Tuy nhiên, quá trình kiểm sát của VKSND tỉnh Bình Dương xác định, đề nghị khởi tố được lập trên cơ sở hàng loạt quyết định thi hành án không đúng trình tự, thiếu căn cứ pháp lý và thậm chí xâm phạm quyền lợi hợp pháp của đương sự.

VKSND chỉ rõ các sai phạm nghiêm trọng trong việc thi hành bản án

Liên quan đến vụ án, qua công tác kiểm sát bản án 07/2018/KDTM-ST, VKSND tỉnh Bình Dương phát hiện sai phạm nghiêm trọng và ban hành kiến nghị số 70/KN-VKS.P11 ngày 28/7/2020. Kiến nghị cho biết, Quyết định cưỡng chế 25/QĐ-CTHADS ngày 22/8/2019 không bảo đảm thời gian niêm yết tối thiểu 10 ngày theo khoản 3 Điều 42 Luật THADS.

leftcenterrightdel
 Trang đầu và trang cuối của kiến nghị số 70/KN-VKS.P11 ngày 28/7/2020 của VKSND tỉnh Bình Dương (cũ).

Khi thời hạn niêm yết chưa hết, ngày 29/8/2019, Cục THADS đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với ông Tân, ông Tuấn và bà Phụng, vi phạm thủ tục bắt buộc và làm mất hiệu lực pháp lý của quyết định cưỡng chế. Cùng ngày 4/9/2019, Cục THADS ban hành hai quyết định xử phạt hành chính số 137/QĐ-CTHADS và 137A/QĐ-CTHADS nhưng không nêu rõ hành vi vi phạm, không xác định tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ và không ghi nhận quyền khiếu nại của người bị xử phạt.

Việc xử phạt hai lần cho cùng một hành vi còn trái điểm d khoản 1 Điều 3 Luật Xử lý vi phạm hành chính, quy định một hành vi chỉ bị xử phạt một lần theo nguyên tắc xử phạt hành chính. Thời hạn thi hành quyết định bị ấn định 5 ngày thay vì 10 ngày theo khoản 2 Điều 68 Luật Xử lý vi phạm hành chính khiến quyết định thiếu tính khả thi và không bảo đảm cơ sở pháp lý tổ chức thi hành.

Ngày 28/7/2020, VKSND tỉnh Bình Dương ban hành Kiến nghị 70/KN-VKS.P11 yêu cầu Cục THADS thu hồi toàn bộ quyết định trái luật, chấn chỉnh quy trình, xử lý trách nhiệm Chấp hành viên và bảo đảm quyền lợi hợp pháp đương sự. Ngày 18/8/2020, Cục THADS ban hành quyết định thu hồi quyết định cưỡng chế, hủy quyết định xử phạt và thu hồi công văn đề nghị khởi tố vụ án hình sự, khắc phục hậu quả theo kiến nghị của VKSND.

Tuy nhiên, ngày 9/4/2021, Cục THADS tiếp tục ban hành văn bản 635/CTHADS-NV đề nghị xem xét khởi tố, dù toàn bộ văn bản làm căn cứ trước đó đã bị thu hồi, gây lo ngại về sự thiếu nhất quán và dấu hiệu lặp lại sai phạm.

Quan điểm của luật sư

Liên quan đến vụ án, Luật sư Trần Quang Vinh – Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh cho rằng, hồ sơ thể hiện không có hành vi nào của ông Tân hay ông Tuấn xâm phạm khách thể của tội “Không chấp hành án” theo BLHS 2015. Luật sư Vinh viện dẫn Kết luận 138 của Cơ quan CSĐT Công an TP Dĩ An, trong đó xác định không có căn cứ khởi tố hình sự theo đề nghị của Cục THADS, phù hợp thực tế quá trình thi hành án tại doanh nghiệp.

Theo đó, các tài liệu thể hiện trong suốt quá trình thi hành án, không có hành vi nào của ông Tân, ông Tuấn là xâm phạm đến khách thể của tội Không chấp hành án hay hoạt động bình thường của Cơ quan THADS. Bản thân Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Dĩ An từng có kết luận số 138 về việc không khởi tố vụ án hình sự đối với kiến nghị của Cục THADS, đồng thời kết thúc điều tra đối với kiến nghị nêu trên.

leftcenterrightdel
 Luật sư Trần Quang Vinh phát biểu trong phần tranh tụng tại phiên tòa.

Theo Luật sư Vinh, trong suốt quá trình thi hành án kể từ khi Cục THADS Bình Dương ban hành Quyết định thi hành án 314, ông Trần Quốc Tân, ông Trần Quốc Tuấn luôn phối hợp thực hiện đúng theo các Quyết định và Thông báo thi hành án. Do Nghị quyết năm 2019 đã bãi nhiệm tư cách thành viên HĐQT của ông Trần Quốc Tân, bà Châu Ngọc Phụng nên ông Tân không còn tư cách để triệu tập đại hội cổ đông của Công ty CP Tân Tân.

Luật sư cho rằng, cần xem xét thấu đáo có hành vi phạm tội xảy ra hay không, cố ý hay vô ý cũng như tính chất, mức độ thì mới đầy đủ cơ sở truy tố các bị cáo về tội Không chấp hành án. Vì vậy, luật sư Vinh đề nghị HĐXX trả hồ sơ cho VKSND. Sau đó, TAND khu vực 16, TP Hồ Chí Minh đã tuyên trả hồ sơ để điều tra lại theo đúng quy định pháp luật.

Sau khi HĐXX tuyên trả hồ sơ điều tra bổ sung, bà Châu Ngọc Phụng bày tỏ "mong các cơ quan bảo vệ pháp luật xem xét lại vụ án toàn diện, khách quan, đảm bảo tính công bằng. Chính Chấp hành viên làm sai trước đó, được Viện trưởng VKSND tỉnh Bình Dương chỉ rõ, nhưng hậu quả chúng tôi phải gánh chịu".

Các đương sự cũng yêu cầu xem xét xử lý sai phạm để bảo đảm thượng tôn pháp luật, tránh việc áp dụng sai quy định gây thiệt hại quyền lợi của công dân và doanh nghiệp.

X.N