Qua công tác kiểm sát giải quyết vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình theo thủ tục phúc thẩm, VKSND tỉnh Thanh Hóa nhận thấy vụ án “Tranh chấp đòi lại tài sản là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất” giữa nguyên đơn là ông Mai Thế Tr. và bị đơn là bà Nguyễn Thị Ch. được giải quyết tại Bản án dân sự sơ thẩm số 21/2022/DS-ST ngày 18/10/2022 của TAND huyện Nga Sơn có nhiều vi phạm nghiêm trọng nên đã đề nghị và Tòa án cấp phúc thẩm đã hủy án sơ thẩm để giải quyết lại.
Nội dung vụ án thể hiện, bố mẹ của nguyên đơn ông Mai Thế Tr. khoảng năm 1995 ra ở cùng với ông ở thôn 1, xã Nga Thanh, huyện Nga Sơn, đồng thời cho vợ chồng ông Mai Sỹ Kh. (cậu họ ông Tr.) và bà Nguyễn Thị Ch. mượn nhà cũ tại thôn 2, xã Nga Thanh, huyện Nga Sơn (thửa đất đứng tên ông bố ông Tr.) để ở.
Việc bố mẹ ông Tr. cho vợ chồng ông Kh., bà Ch. mượn nhà ông không trực tiếp tham gia, không biết nội dung thỏa thuận mà chỉ nghe nói. Nay bố mẹ ông đã mất, không để lại di chúc, không để lại giấy tờ cho mượn nhà nhưng trước đây mẹ ông có dặn lấy lại đất để làm nhà thờ.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho bố ông hiện tại ông đang giữ. Do vậy ông yêu cầu bà Ch. trả lại toàn bộ diện tích đất và tài sản gắn liền với đất trên lại cho ông.
Bị đơn bà Nguyễn Thị Ch. cho rẳng, năm 1995, vợ chồng bà thỏa thuận chuyển nhượng toàn bộ diện tích đất và tài sản gắn liền với đất trên do bố ông Tr. không còn sử dung, với giá 6 triệu đồng.
Đến ngày 24/5/1997, thì bố ông Tr. viết “Giấy nhượng bán nhà, thổ ở” diện tích đất là 582m2 và toàn bộ tài sản trên đất giá 4 triệu được UBND xã Nga Thanh xác nhận chứng thực.
Tuy nhiên bố đẻ ông Tr. vẫn giữ sổ đỏ, sau này vợ chồng bà có yêu cầu đưa Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để sang tên nhưng không đưa. Từ đó, gia đình bà đã cải tạo, sửa chữa nhà ở đến năm 2016 thì xây lại nhà mới không ai tranh chấp gì.
Nay ông Tr. yêu cầu trả lại quyền sử dụng đất, bà Ch. không đồng ý.
    |
 |
| Kiểm sát viên VKSND tỉnh Thanh Hóa báo cáo án. |
Theo bản án dân sự sơ thẩm số 21/2022/DS-ST ngày 18/10/2022 của TAND huyện Nga Sơn về “Tranh chấp đòi lại tài sản là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất” vụ án trên đã xét xử:
Chấp nhận một phần yêu cầu của nguyên đơn ông Mai Thế Tr; Buộc bà Nguyễn Thị Ch. và những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đang sinh sống trên thửa đất bàn gia lại cho ông Tr. diện tích 120m2. Lý do vì trong giấy chuyển nhượng diện tích đất là 582m2, còn trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là 702m2.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 1/12/1992 đứng tên ông Mai Thế C. (bố đẻ ông Tr.) không còn giá trị.
Theo VKSND tỉnh Thanh Hóa, Bản án dân sự sơ thẩm số 21/2022/DS-ST ngày 18/10/2022 của TAND huyện Nga Sơn, có những vi phạm nghiêm trọng:
Tòa án thụ lý đơn khởi kiện về tranh chấp đất đai nhưng chưa được hòa giải tại UBND cấp xã theo quy định tại Điều 203 Luật đất đai năm 2013.
Bản án giải quyết nội dung vượt quá thẩm quyền vì đã tuyên: “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số B026xxx do UBND huyện Nga Sơn cấp ngày 1/12/1992, đứng tên ông Mai Sỹ C. (Mai Thế C.) không còn giá trị”. Đồng nghĩa với việc tuyên hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thuộc vi phạm khoản 4 Điều 34 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
Chấp nhận một phần đơn khởi kiện của nguyên đơn nhưng vẫn tuyên nguyên đơn phải chịu án phí sơ thẩm 300.000 đồng, vi phạm khoản 1 Điều 147 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 và khoản 1 Điều 27 Nghị quyết số 326/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về án phí, lệ phí Tòa án.
Chấp nhận một phần yêu cầu đơn khởi kiện của nguyên đơn buộc bị đơn phải giao lại cho nguyên đơn 120m2 đất ở của thửa đất tranh chấp không có căn cứ. Gia đình ông Mai Thế C. đã chuyển nhượng toàn bộ lô đất cho gia đình ông Mai Thế Kh., bà Nguyễn Thị Ch. từ ngày 24/6/1997 (Giấy chuyển nhượng thể hiện tứ cận của mảnh đất).
Việc chuyển nhượng có chứng thực ngày 24/6/1997 của UBND xã Nga Thanh, huyện Nga Sơn. Bản đồ địa chính năm 2003 cũng đã ghi tên người sử dụng là ông Mai Thế Kh., bà Nguyễn Thị Ch. Thực tế ông Kh. bà Ch. đã làm nhà, sinh sống trên mảnh đất từ năm 1997 đến nay.
Vì những vi phạm trên, VKSND tỉnh Thanh Hóa đã đề nghị và Hội đồng xét xử phúc thẩm TAND tỉnh Thanh Hóa đã hủy bản án sơ thẩm để giải quyết lại.