Phát hiện 158 loài động thực vật mới ở Việt Nam

Sự tuyệt diệu của thiên nhiên

Một báo cáo vừa được Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên quốc tế (WWF) công bố, cho biết có 380 loài động thực vật mới được phát hiện tại khu vực tiểu vùng sông Mekong mở rộng của Đông Nam Á.

Tài liệu được tổng hợp trên cơ sở kết quả của hàng trăm công trình nghiên cứu của các nhà khoa học từ các trường đại học, các tổ chức bảo tồn và các viện nghiên cứu trên thế giới, thực hiện trong hai năm 2021- 2022 tại 5 nước Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam.

Loài cóc được tìm thấy trên bán đảo Thái- Malay có màu cam đỏ tươi nổi bật. Ảnh: Parinya Pawangkhanant/WWF UK.

Số này bao gồm 290 loài thực vật, 19 loài cá, 24 loài lưỡng cư, 46 loài bò sát và một loài động vật có vú.

Vài trong số này được nhắc tới là loài thằn lằn đổi màu, loài dơi với ngón cái dày, một loài rắn độc được đặt tên theo một nữ thần trong thần thoại Trung Hoa, một loài phong lan trông giống như một chú rối và một loài ếch sống trên cây có lớp da như phủ rêu.

Theloderma khoii – Ếch rêu Khôi - là một loài ếch lớn tuyệt đẹp mang trên mình màu xanh rêu, giúp loài này hoà lẫn vào các tảng đá phủ đầy rêu và địa y. Ảnh: Nguyễn Thiện Tạo/WWF-UK.

Trong số các động thực vật mới được phát hiện có 158 loài được tìm thấy tại Việt Nam. 

Các nghiên cứu và phát hiện mới góp phần nâng tổng số loài được phát hiện trong khu vực lên 3.390 loài kể từ năm 1997.

Cần hành động khẩn cấp!

Trong khi những khám phá nhấn mạnh sự đa dạng sinh học phong phú của khu vực, nơi sinh sống của hơn 300 triệu người, nó cũng làm nổi bật các mối đe dọa đang gia tăng đối với động vật hoang dã (ĐVHD) do tác động của con người gây ra.

Dendrobium fuscifaucium, một loài phong lan nhỏ có hình dạng hồng và vàng tươi được tìm thấy ở Lào. Ảnh: Keooudone Souvannakhoummane/WWF-UK.

Mark Wright, Giám đốc khoa học của WWF- Vương quốc Anh cho biết, trong khi báo cáo mới nhắc nhở chúng ta về sự đa dạng và sáng tạo phi thường của tự nhiên, nó cũng đóng vai trò như một cảnh báo về mối nguy hiểm cực độ mà rất nhiều loài và môi trường sống của chúng phải đối mặt, và những tài sản tự nhiên quý giá này có nguy cơ biến mất nếu hành động khẩn cấp và cam kết không được thực hiện.

Trưởng nhóm ĐVHD khu vực tiểu vùng sông Mekong của WWF, K. Yoganand cho biết, những loài đáng chú ý này có thể là loài mới đối với khoa học nhưng chúng đã tồn tại và phát triển ở khu vực từ hàng triệu năm.

Rhododendron tephropeploides một loài loa kèn trắng được phát hiện ở Phan Xi Păng, đỉnh núi cao nhất Việt Nam và thuộc dãy núi Hoàng Liên Sơn. Ảnh: Richard Baines.

“Chúng ta có nghĩa vụ làm mọi thứ để ngăn chặn sự tuyệt chủng của chúng, bảo vệ môi trường sống của chúng và giúp chúng phục hồi.”, ông Yoganand nói.

Ông Nguyễn Văn Trí Tín, Quản lý Chương trình Bảo tồn ĐVHD của WWF-Việt Nam, cho biết, những loài mới này đang chịu áp lực to lớn từ phát triển kinh tế và gia tăng dân số, từ nạn phá rừng, môi trường sống bị phá huỷ, phát triển đường sá, ô nhiễm, dịch bệnh lây lan do các hoạt động của con người, phải cạnh tranh với các loài xâm lấn và chịu tác động tàn phá của nạn buôn bán ĐVHD bất hợp pháp.

Thằn lằn Agama Campuchia, một loài thằn lằn hung hãn có mào xanh, thay đổi màu sắc như một cơ chế phòng thủ và được tìm thấy gần một địa điểm khảo cổ thời kỳ Angkor. Ảnh: Henrik Bringsoe/WWF-UK.

“Đáng buồn thay, nhiều loài đã tuyệt chủng trước khi chúng được phát hiện. Hơn bao giờ hết, chúng ta cần có những hành động cấp bách để ngăn chặn sự tuyệt chủng các loài hoang dã bằng cách bảo vệ sinh cảnh sống của chúng, hỗ trợ khôi phục quần thể các loài tự nhiên, tái hoang dã và ngăn chặn các hoạt động săn bắt mua bán ĐVHD trái phép.”, ông Tín bày tỏ.

Theo tiến sĩ Trương Q. Nguyên (Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) nhấn mạnh việc cần phải hành động ngay lập tức và tăng cường sử dụng các công nghệ mới để giúp các nhà khoa học khám phá thêm nhiều loài trong điểm nóng đa dạng sinh học này.

Loài tắc kè Thái Lan có ngón chân cong được đặt tên theo nữ thần cây Rukha Deva trong thần thoại, được tìm thấy ở dãy núi Tenasserim giáp biên giới Myanmar. Ảnh: Công viên quốc gia Thái Lan/WWF-UK.

“Để đảo ngược tình trạng suy thoái đa dạng sinh học đang ở mức báo động trong khu vực, chúng ta cần có những nỗ lực khẩn cấp, dựa trên cơ sở khoa học và đồng bộ cũng như các giải pháp bảo tồn cần được chính phủ, các tổ chức phi chính phủ và công chúng quan tâm nhiều hơn.”, ông Nguyên nói.