Hiện nay, cả nước có hơn 3 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH), được nhà nước đảm bảo về thu nhập và chăm sóc sức khỏe hàng tháng. Người hưởng lương hưu, trợ cấp luôn được quan tâm, điều chỉnh tăng lương kịp thời đảm bảo đời sống kinh tế của người thụ hưởng càng được nâng cao.

May mắn vì có lương hưu

Cô giáo Nguyễn Thị Việt (xã Tri Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận) đã nghỉ hưu được hơn 4 năm, với mức lương hiện hưởng hàng tháng trên tám triệu đồng. Cô hiện đang mắc phải căn bệnh ung thư vú, chi phí thăm khám, thuốc thang đã lên tới hơn sáu mươi triệu. Cô cầm hồ sơ, bệnh án trên tay mà nghẹn ngào: “Cô mới biết mình mắc bệnh vài tháng nay, cô đi vào, ra Sài Gòn để kiểm tra và theo phác đồ điều trị, may mà có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) hưởng tới 95% và có lương hàng tháng nếu không chắc cô không qua khỏi. Các con cô cũng đỡ đần được phần nào, cô cũng đang gom tiền để chuẩn bị phẫu thuật. Giờ lớn tuổi lại bệnh đau thế này mới thấy có tiền bao nhiêu cũng không đủ”.

leftcenterrightdel
 Bà Dương Thị Khánh (ngụ phường Tân Tiến, TP Biên Hòa) vui vẻ nhận lương hưu tăng theo mức mới tại điểm chi trả lương hưu ở UBND phường Tân Tiến. Ảnh: K.Liễu.

Ông Nguyễn Thanh Dũng (xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận) đã đủ tuổi nghỉ chế độ nhưng thời gian tham gia chưa đủ (18 năm 3 tháng), ông hiểu rõ chỉ khi mình tự chủ về kinh tế mới có được sự an nhàn khi về già. Ông Dũng chia sẻ: “Tôi chỉ thiếu 21 tháng nữa là đủ điều kiện hưởng chế độ. Hiểu được tính ưu việt của chính sách nên tôi đã đóng tiếp để sau này già, yếu với số tiền lương hưu tôi có thể tự trang trải chi phí cho cuộc sống, thêm nữa còn được cấp thẻ BHYT hỗ trợ thanh toán tiền khám, chữa bệnh khi ốm đau, bệnh tật. Khi về già, lương hưu không chỉ có giá trị vật chất mà còn có ý nghĩa rất lớn về tinh thần, giúp tôi an tâm sống vui, sống khỏe, không phiền tới con cháu”.

Hay trường hợp cô Trần Thị Vân - cán bộ hưu trí chia sẻ: “Con cô trước làm công ty nhưng nay nghỉ việc về nhà làm online, cô thấy em nó cũng làm ra thu nhập nhưng lại chưa có tham gia BHXH nên cô tham gia BHXH tự nguyện cho em sau này đủ điều kiện hưởng lương hưu như cô. Ít ra giờ cô tham gia sau này em có lương hưu hàng tháng, có thẻ BHYT, người thân nhận được trợ cấp khi mất, cô cũng yên tâm hơn.”

Bấp bênh - khi nhận 1 lần, không tham gia BHXH

Anh Nguyễn Hồng Phi, sinh năm 1975, đã có thời gian tham gia BHXH bắt buộc 15 năm 8 tháng, anh đã nghỉ việc tại Xí nghiệp Muối và mong muốn nhận một lần vì hiện không có việc làm, thu nhập bấp bênh. Bên cạnh đó, thời gian đến tuổi nhận lương hưu còn dài, anh cảm thấy mình không đủ kiên nhẫn để chờ đợi. Mặc dù cán bộ BHXH đã phân tích kỹ những rủi ro khi nhận một lần, tự đưa mình ra khỏi hệ thống an sinh được Nhà nước bảo hộ, cán bộ cũng tư vấn anh bảo lưu thời gian để sau nhận được nhiều chính sách, quyền lợi hơn. Nhưng anh vẫn nhất quyết bảo vệ chính kiến cá nhân, nhận BHXH 1 lần để có tiền tiêu xài còn việc sau này thì sau này tính.

leftcenterrightdel
 Có lương hưu hàng tháng, có thẻ BHYT, người thân nhận được trợ cấp khi mất, cô cũng yên tâm hơn. Ảnh minh hoạ.

Hay trường hợp chị Ngô Thị Thu Nguyệt, sinh năm 1971, đã có thời gian tham gian bắt buộc 1 năm 1 tháng, chị nghỉ việc hơn 1 năm và đến cơ quan BHXH để nhận 1 lần. Sau khi được cán bộ bộ phận “một cửa” tư vấn về những được, mất khi rút 1 lần, đồng thời hướng dẫn chị tham gia BHXH tự nguyện để đảm bảo cuộc sống an nhàn, đỡ vất vả, phụ thuộc con cái khi về già. Chị đồng ý tham gia 1 tháng BHXH tự nguyện nhưng về sau chị lại thay đổi và kiên quyết rút với lý do cần mua máy tính cho con học.

Trường hợp như anh Phi, chị Nguyệt không hiếm, hiện nay có không ít người lao động bị tác động của suy thoái kinh tế, nhiều công ty, doanh nghiệp phá sản, công nhân mất việc tăng cao. Theo thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, từ đầu năm 2023 đến nay, trung bình mỗi tháng có hơn 100.000 người rút BHXH một lần, gần bằng số người mới tham gia vào hệ thống. Đáng lo hơn, không phải ai rút BHXH một lần cũng có hoàn cảnh khó khăn, cần gấp một khoản tiền để trang trải cho cuộc sống. Có những người dùng tiền rút BHXH một lần để mua điện thoại, xe máy…. Cứ tiêu trước khoản để dành, về già, cuộc sống của họ sẽ chông chênh hơn.

Hiện nay, cả nước có hơn 8 triệu người trong độ tuổi không có lương hưu, không có trợ cấp. Khoảng cách này càng giãn ra do số người nhận 1 lần càng tăng, năm sau cao hơn năm trước và chưa có dấu hiệu dừng lại. Nếu so với hưởng lương hưu thì nhận BHXH một lần là rất thiệt thòi cho bản thân người lao động (NLĐ). Tham gia BHXH chính là người lao động đang tích lũy an sinh, mang lại những lợi ích lâu dài, đa chiều, không dễ cân đo, đong, đếm. Vì vậy, người tham gia BHXH khi hưởng lương hưu được hưởng rất nhiều quyền lợi và chính lương hưu mới là chỗ dựa vững chắc cho NLĐ khi về già, khi không còn khả năng để lao động tạo thu nhập thay vì nhanh chóng rút 01 lần hoặc không tham gia./.

Ngọc Anh