Ngày 23/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nhấn mạnh, Ankara sẽ không tổ chức bất kỳ cuộc tham vấn nào với Mỹ về các cuộc thử nghiệm hệ thống phòng không S-400 mua từ Nga, theo Sputnik.

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cũng xác nhận, quân đội nước này đang bắn thử hệ thống phòng không S-400 và chuẩn bị triển khai chúng.

Tuy nhiên, ông Akar lưu ý, "việc mua và kiểm tra theo kế hoạch các hệ thống phòng không không có nghĩa là Thổ Nhĩ Kỳ đang “xa lánh” NATO".

Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, việc mua bán không vi phạm nghĩa vụ của Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách là một thành viên của liên minh và yêu cầu NATO chỉ ra một giải pháp thay thế cho S-400, thay vì chỉ trích thỏa thuận này.

leftcenterrightdel
Hệ thống phòng không tiên tiến S-400 do Nga sản xuất. Ảnh: REUTERS / VITALY NEVAR.

Theo hãng tin Aljazeera, hôm 23/10, Lầu Năm Góc đã lên án vụ Thổ Nhĩ Nhì thử nghiệm S-400 và cảnh báo về “hậu quả nghiêm trọng”.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc Jonathan Hoffman nói: “Bộ Quốc phòng Mỹ lên án với những lời lẽ mạnh mẽ nhất có thể việc Thổ Nhĩ Kỳ thử nghiệm hệ thống phòng không S-400 vào ngày 16/10.

Hoffman nói: “Chúng tôi phản đối việc Thổ Nhĩ Kỳ thử nghiệm hệ thống này, có nguy cơ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho mối quan hệ an ninh của chúng tôi. “Chúng tôi đã dứt khoát và kiên định lập trường của mình: một hệ thống S-400 đang hoạt động không phù hợp với các cam kết của Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách là đồng minh của Mỹ và NATO”.

Đầu tuần này, ông Akar xác nhận, Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành các cuộc thử nghiệm hệ thống phòng không ở Sinop, trên bờ Biển Đen, lưu ý rằng các cuộc tập trận đã được lên kế hoạch phù hợp với hợp đồng.

Moscow và Ankara đã ký một thỏa thuận cho vay để chuyển giao các hệ thống S-400 vào tháng 12/2017, và vào tháng 7/2019, một số khẩu đội trị giá 2,5 tỷ USD đã được giao hàng tới Thổ Nhĩ Kỳ.

Thỏa thuận này đã gây ra phản ứng dữ dội từ Washington, với việc Mỹ cho rằng S-400 không tương thích với các tiêu chuẩn an ninh của NATO và có thể ảnh hưởng đến chương trình sản xuất F-35.

leftcenterrightdel
Nga giao lô S-400 đầu tiên cho Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7/2019. Nguồn: Aljazeera.

Gần đây, cả Mỹ và NATO đều yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ tìm phương án thay thế hệ thống S-400 đã mua từ Nga. Trước đó, Mỹ từng đánh tiếng mua lại hệ thống này của Thổ Nhĩ Kỳ nhưng bị Nga phản đối, nói, phương án này là không thể, bởi hợp đồng giữa Moscow và Ankara về S-400 có những điều khoản ràng buộc.

Washington nói rằng việc Ankara mua các hệ thống S-400 của Nga làm tổn hại đến khả năng phòng thủ của NATO và đe dọa sẽ trừng phạt.

Thổ Nhĩ Kỳ phải đối mặt với các lệnh trừng phạt theo luật năm 2017 có tên là CAATSA, luật này quy định các biện pháp trừng phạt đối với bất kỳ giao dịch mua vũ khí “đáng kể” nào từ Nga.

Năm ngoái, Mỹ đã đình chỉ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình máy bay phản lực F-35 do mua tên lửa của Nga. Trong khi đó, các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, S-400 sẽ không được tích hợp vào cơ sở hạ tầng quốc phòng của NATO.

Huy Anh/Sputnik