Tiếng súng vang lên khắp thủ đô Burkina Faso hôm 1/10 trong khi trụ sở Đại sứ quán Pháp ở Ouagadougou đã bị đốt phá, một ngày sau cuộc đảo chính của nhóm binh sĩ do đại úy Ibrahim Traore chỉ huy, lật độ chính quyền quân sự của Tổng thống, trung tá Paul Henri Sandaogo Damiba.

Thủ lĩnh nhóm nổi dậy Traore cáo buộc Tổng thống bị lật đổ Paul-Henri Damiba đạo diễn một cuộc phản công sau cuộc đảo chính vào hôm 30/9.

leftcenterrightdel
 Người biểu tình chống lại thủ lĩnh quân đội Paul-Henri Damiba, trên một con phố ở Ouagadougou, Burkina Faso ngày 30/9. Ảnh: Reuters / Vincent Bado.

Các lực lượng trung thành với Đại úy Traore đã xuất hiện trên truyền hình nhà nước, cho biết, ông Damiba đã trú ẩn tại một căn cứ quân sự của Pháp ở Kamboincé, nơi ông này đang tổ chức một cuộc phản công.

Bộ Ngoại giao Pháp ra tuyên bố cho biết, căn cứ này chưa bao giờ tiếp đón ông Damiba, người đã nắm chính quyền sau cuộc đảo chính ngày 24/1. 

leftcenterrightdel
 Binh sĩ giữ an ninh trên một con phố ở thủ đô Ouagadougou, Burkina Faso ngày 1/10, sau cuộc đảo chính. Ảnh: Reuters / Vincent Bado.

Cuối ngày 1/10 giờ địa phương (sáng ngày 2/10, giờ Việt Nam) ông Damiba cũng lên tiếng phủ nhận thông tin nói ông đang có mặt tại một căn cứ Pháp ở Kamboincé.

“Tôi chính thức phủ nhận việc trú ẩn tại căn cứ Pháp ở Kamboincé”, ông Damiba nói, kêu gọi Đại úy Traore cùng nhóm nổi dậy tỉnh táo để “tránh một cuộc chiến huynh đệ tương tàn” không nên có trong bối cảnh Burkina Faso hiện nay; đồng thời kêu gọi dân chúng bình tĩnh và ở nhà.

leftcenterrightdel
 Người biểu tình đốt phá tại Đại sứ quán Pháp. Nguồn: @HarounaSimbo

Tuy nhiên, hôm 1/10, hàng trăm người ủng hộ việc tiếp quản của đại úy Traore đã tập trung trước Đại sứ quán Pháp để phản đối. Những người biểu tình cũng tụ tập và ném đá tại Trung tâm Văn hóa Pháp ở thành phố Bobo-Dioulasso, miền Nam nước này.

Vào chiều tối cùng ngày, các đám cháy đã xảy ra tại Đại sứ quán Pháp ở thủ đô Ouagadougou và những tiếng súng tại đây đã được nghe thấy. Bộ Ngoại giao Pháp cho biết họ lên án bạo lực nhằm vào cơ quan ngoại giao của nước này. 

leftcenterrightdel
 Những người ủng hộ nhà lãnh đạo mới Ibrahim Traore của Burkina Faso, biểu tình tại Ouagadougou, Burkina Faso ngày 1/10.  Ảnh: Reuters / Vincent Bado.

Tham mưu trưởng quân đội Burkinabe kêu gọi các phe phái đối lập ngừng các hành động thù địch và ngồi vào bàn đàm phán, lưu ý, tình hình đất nước hiện nay thực tế là một cuộc khủng hoảng nội bộ trong lực lượng vũ trang quốc gia.

Bộ Ngoại giao Mỹ và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đã lên án nỗ lực giành quyền lực bằng vũ lực và kêu gọi tất cả các bên kiềm chế, tìm kiếm giải pháp đối thoại.

leftcenterrightdel
 Người biểu tình đốt phá xung quanh Đại sứ quán Pháp. Nguồn: Twitter.

Trước đó trong ngày, những tiếng súng đã được nghe thấy ở thủ đô, trực thăng vũ trang bay vòng quanh dinh Tổng thống và một đoàn xe của lực lượng đặc biệt di chuyển qua trung tâm Ouagadougou sau khi ông Traore tuyên bố trên truyền hình nhà nước vào tối trước đó, nói, ông đã phế truất Tổng thống Paul-Henri Damiba, giải tán chính phủ, đình chỉ hiến pháp, đóng cửa biên giới và áp dụng lệnh giới nghiêm hàng đêm.

Ông Traore cho biết, quyết định loại bỏ Tổng thống Damiba với cáo buộc ông này đi chệnh mục tiêu mà cuộc đảo chính vào tháng 1 đã đặt ra; không có khả năng đối phó với lực lượng Hồi giáo cực đoan khiến tình hình bạo lực ngày càng xấu đi. 

leftcenterrightdel
 Đốt phá ở Đại sứ quán pháp vào đêm 1/10. Nguồn: @la_agir

Burkina Faso đã trở thành tâm điểm của bạo lực do các nhóm liên kết với al Qaeda và Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) thực hiện.

Hàng nghìn người đã thiệt mạng trong các cuộc đột kích trong cộng đồng dân cư và hàng triệu người buộc phải chạy trốn khỏi đất nước. 

Tuần này, ít nhất 11 binh sĩ thiệt mạng trong một cuộc tấn công ở miền bắc Burkina Faso. Hàng chục thường dân vẫn mất tích.

Văn Phong (Theo Reuters)