Chính phủ quân sự của Burkina Faso cho biết đã khôi phục hiến pháp, đồng thời chỉ định lãnh đạo cuộc đảo chính làm nguyên thủ quốc gia trong giai đoạn chuyển tiếp, một tuần sau khi thực hiện cuộc binh biến, phế truất Tổng thống Roch Kabore.
Động thái diễn ra ngay sau khi Liên minh châu Phi (AU) đình chỉ tư cách thành viên của Burkina Faso, yêu cầu lực lượng đảo chính khôi phục chế độ dân sự.
Trong một tuyên bố được phát trên truyền hình hôm 31/1, chính phủ quân sự tuyên bố đã thông qua một đạo luật cơ bản dỡ bỏ việc đình chỉ hiến pháp vốn được thực thi sau cuộc đảo chính ngày 24/1.
Theo các điều khoản của đạo luật cơ bản, chính phủ quân sự (được đặt tên chính thức là Phong trào Yêu nước để bảo vệ và khôi phục (MPSR) “đảm bảo tính liên tục của nhà nước trong khi chờ thành lập các cơ quan chuyển tiếp”.
Tuyên bố không đưa ra mốc thời gian cho giai đoạn chuyển tiếp, tuy nhiên chính thức xác định lãnh đạo cuộc đảo chính, Trung tá Paul-Henri Sandaogo Damiba là Chủ tịch của MPSR, vị trí đồng thời giữ hai vai trò nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo tối cao của các lực lượng vũ trang Burkina Faso.
MPSR có hai Phó Chủ tịch, tuyên bố cho biết, nhưng không đề cập danh tính những cá nhân này.
Trước đó, Hội đồng Hòa bình và An ninh của AU (AUPSC) gồm 15 thành viên cho biết, đã bỏ phiếu “đình chỉ sự tham gia của Burkina Faso trong tất cả các hoạt động của AU cho đến khi giới chức quân sự nước này khôi phục hiệu quả trật tự hiến pháp trong nước”.
    |
 |
| Thủ lĩnh cuộc binh biến, Paul-Henri Sandaogo Damiba, trở thành Tổng thống lâm thời Burkina Faso. Ảnh: RTB/AFP. |
Hôm 28/1, Cộng đồng Kinh tế Tây Phi (ECOWAS) cũng đình chỉ tư cách thành viên của Burkina Faso đồng thời cảnh báo về khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt trong khi chờ kết quả của các cuộc thương thảo với chính phủ quân sự.
Một phái bộ của ECOWAS do Ngoại trưởng Ghana, Shirley Ayorkor Botchway, dẫn đầu đã đến Ouagadougou, Burkina Faso để đàm phán vơi chính quyền quân sự, với sự tham gia của Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ kiêm Trưởng Văn phòng LHQ tại Tây Phi và Sahel (UNOWAS) Annadif Khatir Mahamat Saleh.
“Các cuộc thảo luận rất thẳng thắn. Họ (lực lượng đảo chính-PV) rất cởi mở với những đề xuất và kế hoạch mà chúng tôi đưa ra. Đối với chúng tôi, đó là một dấu hiệu tích cực.”, bà Botchway tiết lộ với báo chí sau cuộc gặp với Damiba và các thành viên quân đội khác.
Các nhà lãnh đạo của ECOWAS dự kiến sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại Accra, Ghana vào ngày 3/2 để xem liệu họ có nên áp đặt các biện pháp trừng phạt hay không.
Trước đó, ECOWAS đã đình chỉ và thực thi các lệnh trừng phạt chống lại hai thành viên khác là Mali và Guinea, vốn cũng xảy ra các cuộc binh biến quân sự trong 18 tháng qua.
Vào tối 31/1, Mỹ đã bày tỏ sự ủng hộ đối với các nỗ lực của ECOWAS đồng thời kêu gọi trả tự do cho Tổng thống bị lật đổ Kabore; lưu ý, việc chiếm đoạt quyền lực ngoài hiến pháp sẽ làm xói mòn tính hợp pháp của sự cai trị.
Vào ngày 24/1, một nhóm binh sĩ đã tiến hành cuộc binh biến, bắt giữ Tổng thống Kabore trong bối cảnh dân chúng gia tăng giận dữ trước việc chính phủ không thể ngăn chặn bạo lực của các nhóm vũ trang đang tàn phá đất nước nghèo khó.
Cuộc đảo chính là bất ổn mới nhất tại Burkina Faso, vốn phải chịu bất ổn kinh niên kể từ khi giành được độc lập từ Pháp năm 1960.