Bộ Đức hạnh và phòng ngừa thói xấu của chính quyền Taliban ở Afghanistan đã đưa ra bộ quy tắc gồm 9 điều, chủ yếu tập trung vào việc cấm các phương tiện truyền thông đi ngược lại các giá trị Hồi giáo cũng như những giá trị được coi là truyền thống của Afghanistan, người phát ngôn của chính quyền Taliban cho biết hôm 23/11.

leftcenterrightdel
Ba loại khăn trùm đầu mặc kèm với áo choàng abaya của phụ nữ Hồi giáo. Ảnh: psephizo.

"Những bộ phim truyền hình... hoặc những chương trình có sự hiện diện của phụ nữ không nên được phát sóng.", một quy tắc nói, đồng thời quy định các nhà báo nữ, phát thanh viên khi lên sóng phải mang hijab, một trong số các loại khăn trùm đầu được coi là truyền thống đặc trưng của phụ nữ Hồi giáo, thường đi kèm với áo choàng abaya thùng thình kín từ đầu đến gót chân, che giấu da thịt và đường cong cơ thể nữ.

Trên thực tế hầu hết phụ nữ ở Afghanistan đều đội khăn trùm đầu ở nơi công cộng, nhưng quy định của Taliban về khăn trùm đầu thường khiến các nhà hoạt động vì quyền phụ nữ băn khoăn, cho rằng, thuật ngữ này mơ hồ và có thể được diễn giải một cách bảo thủ.

leftcenterrightdel
Những năm gần đây, các loại khăn che kín mặt burqa và niqab hầu như chỉ còn thấy ở các vùng hẻo lánh. Ảnh: AFP. 

Các quy tắc đã gây ra sự chỉ trích từ cộng đồng quốc tế, cho rằng tự do truyền thông ở Afghanistan đang… tụt lùi.

Mặc dù các quan chức Taliban đã cố gắng “làm mới” hình ảnh của mình so với ấn tượng của người dân trong nước và cộng đồng quốc tế trong thời gian lực lượng này nắm quyền ở Afghanistan từ 1996-2001, nhiều lần công khai khẳng định cam kết đảm bảo quyền của phụ nữ và trẻ em gái, kể từ khi họ trở lại nắm quyền vào ngày 15/8, nhiều người lạc quan cũng như giới nữ vẫn tỏ ra ngờ vực.

leftcenterrightdel
Khăn trùm đầu loại Niqab chỉ hở đôi mắt. Ảnh: AFP.

Trong thời kỳ cai trị trước đây của Taliban, những giới hạn nghiêm ngặt được đặt ra đối với phụ nữ và trẻ em gái, bao gồm quy định phụ nữ không ra khỏi nhà trừ khi có người thân là nam giới đi cùng, hay trẻ em gái không được đến trường,...

Trước đó vào đầu tháng 9, ngay trước năm học mới, một sắc lệnh được cơ quan quản lí giáo dục Taliban công bố, qui định, nữ sinh chỉ được dạy bởi những giáo viên nữ, trường hợp không được thì có thể thay thế bởi những giáo viên nam thuộc hàng “ông già” và phải có nhân cách.

leftcenterrightdel
Quy tắc mới của chính quyền Taliban áp dụng trong trường đại học ở Afghanistan từ đầu năm học 2021-2022, nữ sinh phải có lớp học riêng theo giới tính, bằng không phải được ngăn cách bằng tấm rèm, thày dạy cũng phải cùng giới. Nguồn: MXH/Reuters.

Các trường đại học được yêu cầu tuyển dụng giáo viên nữ cho sinh viên nữ dựa trên cơ sở vật chất của họ. Sắc lệnh cũng qui định, nam và nữ cần có lối đi riêng biệt.

Nếu không thể thuê giáo viên nữ, thì các trường cần tuyển những giáo viên nam cao tuổi, có lí lịch đạo đức tốt.

leftcenterrightdel
Nữ sinh phải có lối đi riêng và về trễ hơn nam sinh sau khi tan trường 5 phút để tránh "đụng" nhau. Ảnh: AP/  Felipe Dana. 

Không chỉ phải học lớp riêng theo giới tính, học sinh nữ còn phải kết thúc buổi học sớm học sinh nam 5 phút để nam nữ không “đụng” nhau bên ngoài phòng học. Chưa hết, nữ sinh sẽ phải ở trong phòng chờ cho đến khi các nam sinh rời khỏi trường.

Quy tắc này “tiến bộ” hơn thời nắm quyền của Taliban trước đây là cho trẻ em gái/phụ nữ học hành và không buộc họ mang khăn trùm đầu loại burqa trùm kín cả mặt và mắt

Văn Phong/Reutres, AFP