Liên quan đến dự án đầu tư phát triển chăn nuôi gia súc hướng thịt (gọi tắt là Dự án Sao Đỏ) do Công ty TNHH liên hợp Công – Nông nghiệp phát triển bền vững Sao Đỏ (gọi tắt là Nhà đầu tư) làm chủ đầu tư, Phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật đã liên hệ làm việc với Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Lắk để tìm hiểu một số thông tin liên quan đến dự án này.
    |
 |
| Dự án Sao Đỏ tại thôn 8 (xã Ea Lai, huyện M’Drắk) được UBND tỉnh Đắk Lắk cho Nhà đầu tư thuê 1.513ha đất từ năm 2010 với thời hạn 50 năm. |
Khi Phóng viên đặt câu hỏi: Dự án kém hiệu quả, tiến độ chậm, gây lãng phí tài nguyên, khiếu kiện kéo dài Sở Kế hoạch và Đầu tư đánh giá thế nào về việc chấp thuận đầu tư dự án này?
Sở Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, tiến độ thực hiện dự án đúng là chậm, chưa phát huy được hiệu quả như mục tiêu đặt ra. Tại thời điểm năm 2008, việc kêu gọi dự án đầu tư vào tỉnh Đắk Lắk rất khó khăn. Do đó, tỉnh đã chấp thuận chủ trương đầu tư cho dự án này, điều này cũng đúng với quy định, phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
Tuy nhiên, do chưa lường hết được khó khăn, nhất là trong khâu giải phóng mặt bằng, chi phí giải phóng mặt bằng nên khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện dự án.
Vấn đề tiếp tục được đặt ra là làm thế nào để giải quyết, tháo gỡ những vướng mắc đối với Dự án Sao Đỏ?
Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết, trước hết Sở và các ngành tập trung tham mưu tỉnh tổ chức đối thoại với Nhà đầu tư theo quy định về thủ tục giải quyết khiếu nại.
Bên cạnh đó, Nhà đầu tư đã có văn bản xin thực hiện dự án trong phần diện tích đã giải phóng mặt bằng (hơn 400ha), diện tích còn lại Nhà đầu tư xin trả lại. Hiện UBND tỉnh đã giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì tham mưu theo hướng thu hồi để kêu gọi nhà đầu tư khác.
Phần diện tích Nhà đầu tư để lại đầu tư, nếu Nhà đầu tư chuyển nhượng thì tạo điều kiện thủ tục để nhà đầu tư khác nhận chuyển nhượng đầu tư.
Trong trường hợp Nhà đầu tư chuyển nhượng và nếu có Nhà đầu tư nhận được cả diện tích để thực hiện dự án thì ngành sẽ xem xét tham mưu chuyển nhượng cả dự án. Bên chuyển nhượng và Nhà đầu tư nhận chuyển nhượng sẽ có trách nhiệm thỏa thuận thống nhất hoàn trả lại tiền đền bù giải phóng mặt bằng do ngân sách nhà nước đã ứng từ trước.
Đối với những khiếu nại của Nhà đầu tư, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, cùng với các đơn vị tiến hành xác minh đối với Nhà đầu tư. Hiện Sở đã báo cáo kết quả xác minh và UBND tỉnh đang chuẩn bị tiến hành đối thoại với Nhà đầu tư.
|
 |
| Dự án có quy mô diện tích rất lớn, vốn đầu tư lên đến hàng trăm tỉ đồng nhưng chưa phát huy được hiệu quả như mục tiêu đặt ra. |
Còn khoản tiền ngân sách hơn 50 tỉ đồng để tạm ứng chi trả bồi thường GPMB không đúng quy định được Kiểm toán kiến nghị thu hồi từ năm 2016 đến nay vẫn chưa thu hồi được?
Sở Kế hoạch và Đầu tư cho rằng,“việc ứng kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng được UBND tỉnh ứng một phần cho huyện để hỗ trợ giải phóng mặt bằng, không ứng trực tiếp cho Nhà đầu tư. Sau khi tỉnh thành lập đoàn Thanh tra liên ngành đã kết luận Nhà đầu tư phải hoàn trả cho ngân sách nhà nước tiền tạm ứng để đền bù giải phóng mặt bằng nói trên.
Tuy nhiên, Nhà đầu tư cho rằng, ngân sách nhà nước phải đền bù giải phóng mặt bằng nên có phát sinh khiếu nại. Do đó, đến nay tỉnh chưa thu được số tiền tạm ứng giải phóng mặt bằng và tỉnh đang giải quyết khiếu nại của Nhà đầu tư”.
Như Báo Bảo vệ pháp luật đã phản ánh, vào năm 2008, UBND tỉnh Đắk Lắk đã đồng ý chủ trương cho Công ty TNHH liên hợp Công – Nông nghiệp phát triển bền vững Sao Đỏ đầu tư Dự án Sao Đỏ trên diện tích 1.513ha đất tại thôn 8 (xã Ea Lai, huyện M’Drắk, tỉnh Đắk Lắk). Dự án có quy mô chăn nuôi bò với tổng đàn ổn định ở mức 13.000 con; trồng ngô hạt, ngô non, đậu nành và các loại cỏ làm thức ăn cho bò; quản lý bảo vệ 71,5ha rừng; trồng 96,5ha rừng sản xuất.
|
 |
| Đến nay, Nhà đầu tư đã có văn bản xin thực hiện dự án trong phần diện tích đã giải phóng mặt bằng (hơn 400ha), diện tích còn lại Nhà đầu tư xin trả lại. |
Với quy mô nói trên, dự án có tổng vốn đầu tư gần 224 tỉ đồng. Theo kế hoạch, tiến độ thực hiện đầu tư dự án từ quý II/2012 hoàn thành các hạng mục xây dựng cơ bản đưa vào khai thác sử dụng vào quý IV/2012. Dự án được hưởng các ưu đãi về thuế nhập khẩu; miễn tiền thuê đất 15 năm đối với diện tích đất chăn nuôi, 11 năm với diện tích đất quản lý, bảo vệ rừng và suốt thời gian thực hiện dự án đối với diện tích đất trồng rừng.
Đến ngày 29/4/2010, UBND tỉnh đã ban hành quyết định cho Nhà đầu tư thuê 1.513ha đất tại thôn 8 (xã Ea Lai) với thời hạn 50 năm để sử dụng vào mục đích thực hiện dự án. Do phương án đền bù ban đầu còn thiếu sót nên UBND huyện M’Drắk đã phải điều chỉnh bổ sung 5 lần, tăng tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng từ hơn 51 tỉ đồng lên hơn 105 tỉ đồng.
Từ năm 2011-2015, ngân sách tỉnh tạm ứng và bố trí cho UBND huyện M’Drắk tổng cộng hơn 50 tỉ đồng để chi trả cho việc giải bồi thường giải phóng mặt bằng Dự án Sao Đỏ.
Tuy nhiên, tại báo cáo ngày 30/11/2016, Kiểm toán Nhà nước Khu vực XII kết luận, việc ngân sách tỉnh cho UBND huyện M’Drắk tạm ứng hơn 50 tỉ đồng để chi trả bồi thường giải phóng mặt bằng Dự án Sao Đỏ là không đúng quy định nên kiến nghị UBND tỉnh thu hồi khoản tạm ứng này.
Đáng nói, so với kế hoạch dự án được phê duyệt thì kết quả thực hiện không mang lại kết quả như đã đề ra. Cụ thể, Nhà đầu tư đã nhận bàn giao tổng cộng 1.000,3ha đất nhưng thực tế chỉ quản lý, sử dụng được hơn 454 ha/1.000,3ha.
Tiến độ đầu tư xây dựng đồng ruộng trồng cỏ và các loại khác phục vụ chăn nuôi bò chỉ được 228/950ha, đạt 24% so với kế hoạch. Tổng số bò đã nhập, chăn nuôi là 3.232/13.000 con, chỉ đạt 24,9% so với kế hoạch dự án phê duyệt, Số bò nuôi chủ yếu là vỗ béo để bán ra thị trường, tỉ lệ gây giống phát triển đàn còn thấp...
Ngoài ra, dự án này còn có nhiều sai phạm khác được UBND tỉnh Đắk Lắk kết luận thanh tra số 6451 ngày 3/8/2018 chỉ rõ: Nhà đầu tư không lập thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với phần đất xây dựng các công trình theo quy định của pháp luật. Tất cả các hạng mục công trình xây dựng (trong đó có 7 công trình hồ chứa nước) đều không có hồ sơ thiết kế dự toán, chưa xác định được tổng mức đầu tư và không có giấy phép xây dựng của cơ quan thẩm quyền.../.