Hơn 200 cây số qua địa phận Quảng Nam, đường Hồ Chí Minh - con đường huyền thoại sống trong ký ức của biết bao con người, bao ngôi làng giữa những cánh rừng bạt ngàn phía núi. Chúng tôi đã có một hành trình dọc theo chiều dài hơn 200 cây số ấy, để nghe, để thấy và ghi lại từng mảnh ghép trong muôn trùng ký ức…

 

Chiến tranh, những ác liệt của đạn bom khiến đường Trường Sơn xưa thành huyền thoại. Hòa bình, huyền thoại ấy một lần nữa được tô đậm bằng 3.167 cây số từ Bắc vào Nam, mà Quảng Nam là một trong những địa phương ôm lấy đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh vào lòng núi. Bạt ngàn rừng thẳm không ngăn được sức người. Thế hệ cháu con góp thêm mồ hôi tiếp nối cha anh. Chúng tôi gặp Alăng Nhom, người thanh niên huyện vùng cao Hiên (cũ, nay là Đông Giang) trong hàng ngàn thanh niên xung phong những năm mở lại tuyến đường Hồ Chí Minh. Ăn rừng, uống suối, ngủ với từng mét đường sâu vào lòng núi, những ngày hừng hực máy móc thi công… vẫn còn là một ký ức đẹp. Anh kể, đoạn đường Hồ Chí Minh từ thị trấn P’rao (Đông Giang) qua Thạnh Mỹ (Nam Giang) dài 50 cây số, các đơn vị phải gồng mình với tiến độ. Từng mét đường xẻ vào núi, chinh phục cả đỉnh Cổng Trời cao gần 65 mét. Ngày xưa, khi mở tuyến đường này qua đây, bộ đội đã làm trận địa giả để Mỹ bỏ bom… giúp hạ thấp độ cao. Bây giờ, cũng tuyến đường này, thanh niên xung phong miệt mài đu bám đỉnh Cổng Trời, đặt mìn, phá núi. Cổng Trời bị “triệt hạ” trong năm 2000. Băng qua Cổng Trời, lại đến Cầu Mây, cứ ủi vào ta luy là lại sập. Cầu Mây nằm đoạn giáp giới giữa hai huyện, đất yếu, lực lượng thi công phải mất ăn, mất ngủ cả tháng trời vừa khắc phục sạt lở vừa tổ chức thi công. Nhom kể: “Về nhà chỉ chừng hơn chục cây số, mà cả tháng trời mình không thấy mặt vợ con. Anh em cùng ở lại, quyết phải làm cho bằng được. Mình vừa là lái xe, vừa quản lý 5 đội công trình, anh em cứ thế động viên nhau, làm đường mà khí thế như là đánh trận”. Chinh phục Cổng Trời, hoàn thành Cầu Mây, Alăng Nhom được Trung ương Đoàn tặng Kỷ niệm chương “Thanh niên tiên tiến toàn quốc”.

 

Con đường huyền thoại nay đã vững chãi xuyên qua những cánh rừng. Lần theo con đường ấy, câu chuyện của bao con người, bao thế hệ như mảnh ghép về tuổi đời, về những năm tháng, vang vọng như thanh âm trầm hùng vút lên giữa đại ngàn…


Bài 2: Qua những ngôi làng

 

Theo Báo Quảng Nam

.